راههای زیادی برای کنترل استرس و دستیابی به آرامش وجود دارد، اما شاید نتوانید با نصیحت یک دوست یا جستجو در اینترنت به بهترین راهکار برسید. خیلی از این روشهای پیشنهاد شده میتواند باعث از دست دادن وقت، سرمایه و انرژی شوند و در بدترین حالت باعث ایجاد عادات مخرب، جلوگیری از تاثیر برخی داروها و افزایش استرس شوند. در این مقاله با یوکن همراه باشید تا رایجترین و اشتباهترین روشهای کنترل استرس را به شما معرفی میکنیم. شاید تا قبل از خواندن این مقاله فکر میکردید این روشها راه رهایی از استرس است، اما اکنون نکات مهمی را بیان میکنیم که لازم است به آن توجه بیشتری نشان دهید.
1. دردِ دل با دیگران
شاید فکر کنید بهتر است بعد از پشت سر گذاشتن یک روز سخت پیش دوستتان بنشینید و درباره مشکلاتتان صحبت کنید. این کار تنها میتواند به طور موقتی فشار را از روی شما بردارد. اما وقتی این کار به عادت تبدیل شود، به صورت «نشخوار ذهنی» بروز میکند. در این وضعیت به جای نشان دادن واکنش مناسب و استفاده از روشهای موثر، تمام تمرکز فرد روی نکات منفی مشکل جمع میشود، به همین خاطر استرس به طور چشمگیری افزایش مییابد. درد دل با دیگران به منظور کاهش استرس به یک عادت غلط تبدیل شده و به عنوان تکنیکی اشتباه برای رسیدن به آرامش به حساب میآید. کسانی که طرفدار این روش هستند میگویند با دریافت حمایت احساسی از دیگران، تمام استرسهای درونی آزاد میشود. اما اغلب درددل با دیگران به جای تمرکز روی راه حل، باعث بزرگ جلوه دادن مشکل و پیدا کردن وسواس روی آنها میشود. بدین ترتیب ذهنتان در همان حالت منفی باقی مانده و در نتیجه باعث ایجاد عادات ناسالم خواهد شد.
به جای دردِدل با دیگران، از این تکنیک استفاده کنید:
به دنبال روش درست باشید. درددل با دیگران نمیتواند به عنوان راهکار مناسبی برای کاهش استرس معرفی شود. اما پیدا کردن دوستی که بتواند به شما کمک کند، کارساز است. بهتر است به جای درددل کردن، از کمک آنها استفاده کنید تا شرایط خود را تغییر دهید و وارد مسیر مثبتی شوید.
توجه به جنبههای مثبت، یافتن فرصت و پیدا کردن راههایی برای ایجاد نگرش مثبت به مسائل منفی و ارزیابی مجدد نسبت به شرایط میتواند شما را در مسیر رسیدن به آرامش قرار دهد. تحقیقات نشان میدهد واکنش بدن نسبت به خطرات براساس ارزیابی شما از میزان تهدید است، نه مقدار واقعی آن. برای مثال، اگر خودتان یا اطرافیان بتوانند به شما نشان دهند که خطر کمتر از چیزی است که فکر میکنید و داشتههایتان را به یاد بیاورید، در مقابل خطر پیش رو کمتر دچار استرس خواهید شد. پس کمک گرفتن از دوستان میتواند راهکاری موثر برای کاهش استرسها باشد.
2. پرت کردن اشیا به اطراف
گاهی به قدری عصبانی هستید و احساس ناراحتی میکنید که دلتان میخواهد تمام چیزهای اطرافتان را پرتاب کنید. در برخی کشورها اتاقهایی با نام «اتاق خشم» ساخته شده که از همین ایده است. در این اتاقها به افراد گفته میشود با پرتاب کردن و شکستن وسایل داخل اتاق احساس خشم و ناراحتی را از خود دور کنند. شاید این روش به عنوان تکنیک رسیدن به آرامش معرفی شود، اما نمیتواند راهی عملی برای کاهش استرس باشد. حتی ممکن است فرد با انجام این کارهای خشونتآمیز بر میزان خشم و احساسات منفیاش افزوده شود.
حتی خرد کردن وسایل با چکش نیز به کاهش استرس کمکی نمیکند و تنها به عنوان ورزش برای بدن مفید است. اگر میخواهید این کار را به عنوان ورزش انجام دهید، باید بدانید ورزش گرانقیمتی را انتخاب کردهاید.
به جای پرتاب کردن چیزها، از این تکنیک استفاده کنید:
به جای اینکه برای کنترل خشم و ناراحتی خود، وسایل اطرافتان را پرتاب کنیدبرنامه ریزی داشته باشید. پذیرش مسئولیت کارها و داشتن یک جدول برنامهریزی کمک زیادی به کاهش استرس میکند. با این کار احساس میکنید همه چیز تحت کنترلتان است. پس تمام کارهایی که میخواهید فردا یا هفتهی بعد انجام دهید را روی کاغذ بیاورید تا مطمئن شوید هیچ کاری را از قلم نینداختهاید.
3. مصرف مکملهای گیاهی
مصرف برخی مکملهای گیاهی به منظور کاهش استرس ممکن است عوارضی به دنبال داشته باشد. با اینکه برخی مکملهای گیاهی میتوانند باعث کاهش اضطراب و افسردگی خفیف شوند، اما تحقیقات اندکی در اینباره انجام شده است.
توماس لنز، پژوهشگر دانشگاه کریتون نبراسکا، با پژوهشهای انجام گرفته روی مکملهای گیاهی به نتایج زیر رسید:
کاوا: این مکمل به طور قابل توجهی باعث کاهش اضطراب میشود، اما میتواند نارساییهای کلیوی را به دنبال داشته باشد. پس بهتر است از مصرف آن دست بکشید تا دچار عوارضهای احتمالی آن نشوید.
گل راعی: نتایج برخی مطالعات اعلام میکند مکملهای گل راعی باعث درمان اضطرابهای خفیف و دیگر احساسات منفی میشود، اما برخی مطالعات چنین تاثیری را نشان نمیدهد.
ریشهی سنبل الطیب: سنبل الطیب به همراه گل راعی مصرف میشود که برای کاهش اضطراب و اختلالات خواب تجویز میگردد. این گیاه بعد از دو هفته مصرف میتواند به عنوان داروی دیازپام استفاده شود. البته مطالعات انجام گرفته درباره ی این گیاه نتایج کاملا متناقضی دارد. البته مصرف محدود این گیاه خطری ندارد، اما مصرف زیاد آن میتواند باعث ایجاد اختلالاتی در روند عملکرد قلب و سیستم بینایی شود.
با این تفاسیر، نباید فکر کنید هیچ مکمل گیاهی مفیدی وجود ندارد، اما با کمی تحقیق متوجه میشوید چه چیزی برایتان مفیدتر است. البته قبل از هر کاری با پزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید مکمل گیاهی موردنظر با داروهای مصرفیتان تداخلی ندارد.
به جای مصرف مکملهای گیاهی، به سراغ آروماتراپی بروید:
رایحهدرمانی (آروماتراپی)، به عنوان روشی موثری برای کاهش استرس معرفی میشود. به عنوان مثال، «فرنجمشک» به کاهش استرس کمک میکند. نکتهی مهم این است که رایحهدرمانی روشی آسان و ارزانقیمت است که میتوانید آن را در زندگی روزمرهتان به کار ببندید.
5. بی اعتنایی یا انکار مشکلات
بیاعتنایی یا انکار از تکنیکهای نادرست کاهش استرس است. برخی افراد معتقدند سرکوب افکار منفی در ذهن راهی مناسب برای جلوگیری از بروز نشخوار ذهنی است. البته بی اعتنایی همیشگی در مقابل مشکلات و تصور اینکه همه چیز رو به راه است، کار اشتباهی بوده و نتیجهی معکوسی به دنبال خواهد داشت.
در اسپانیا تحقیقات زیادی روی روشهای مختلف کاهش استرس و ارتباط آن با احساسات منفی و ابتلا به بیماریهای قلبی انجام گرفته است. در این مطالعات، محققان به این نتیجه رسیدند که نتایج منفی انکار و بیاعتنایی بیش از نتایج مثبت آن است و میتواند باعث تقویت احساسات منفی و افزایش احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی شود.
شاید فکر کنید بی اعتنایی به مشکلات آسانتر از مواجهه ی مستقیم با آن است، اما باید بدانید بی اعتنایی دائمی میتواند استرس بیشتری به فرد تحمیل کند. مواجههی مستقیم و بدون وسواس فکری کمک میکند از موقعیتهای دشوار راحتتر بیرون بیایید. اگر بخواهید برای زمان طولانی نسبت به مشکلات بی اعتنا باشید، ممکن است برای اقدام دیر شود و کنترل شرایط از دستتان خارج شود.
به جای بی اعتنایی، تکنیک زیر را به کار بگیرید:
به جای انکار و بی اعتنایی که روش مناسبی برای کاهش استرس نیست، از تکنیکحواس پرتی استفاده کنید که کمک بیشتری به شما میکند. یعنی ابتدا با مشکلتان مواجه شوید، سپس خود را مشغول کاری کنید که آرامش بیشتری به شما میدهد. در هنگام بروز مشکل، اقدامات لازم را انجام دهید و تا زمانی که دوباره زمان اقدام فرا برسد، به کارهای دیگر رسیدگی کنید.
6. رها کردن موقعیت استرسزا به حال خودش
بنا بر تحقیقات، بیمسئولیتی و رها کردن موقعیت استرسزا به حال خودش، نتایج منفی زیادی به دنبال دارد. شاید رها کردن فرد یا موقعیتی که باعث استرستان میشود، به شما احساس آرامش بدهد اما ممکن است با این روش چیزی یا کسی را از دست بدهیم که ارزش نگه داشتن داشته است.
برای مثال ممکن است با دوستمان بر سر مساله ای به اختلاف بخوریم و تصمیم بگیریم بدون بحث و تلاش برای حل مشکل، رابطهمان را با او برای همیشه قطع کنیم. با این کار احتمال دارد یک دوست خوب را به راحتی از دست بدهیم یا حتی باعث شویم او در آینده به دشمن تبدیل شود که به دنبال آن، استرسهای بیشتری در زندگیمان بهوجود خواهد آمد. این مساله درمورد شغل هم صادق است. اگر در محل کار با مشکل یا چالشی مواجه میشویم باید به جای استعفا، روی حل مشکل تمرکز کنیم، زیرا حل نکردن این مشکل میتواند در آینده باعث استرس و پشیمانیمان شود. البته منظورمان این نیست به خاطر عدم پشیمانی و استرسهای مضاعف در آینده، به یک دوستی نامناسب ادامه دهید یا برای چندین سال در شغلی سخت و پرتلاطم باقی بمانید، بلکه مقصود این است به جای فرار از مشکلات برای حل آنها تلاش کنید.
به جای بی مسئولیتی و فرار از وضعیت استرس زا، تکنیک زیر را به کار بگیرید:
در این مواقع، مواجههی فعال پیشنهاد میشود. در تحقیقات زیادی، این روش بهترین راهکار برای مواجهه با شرایط استرسزای زندگی معرفی شده است. این تکنیک میگوید به جای فرار از مشکلات به طور مستقیم با آنها مواجه شوید و به دنبال رفع شان باشید.
7. سرزنش کردن همیشگی خود
سرزنش خود بعد از شکست یکی از تکنیکهای اشتباه به منظور کاهش استرس شناخته میشود.
سرزنش کردن خود با اینکه بخواهید دلیل شکست را پیدا کنید، تفاوت زیادی دارد. فرد باید با زیرنظر گرفتن شرایط بفهمد چه چیزی باعث شکستش شده تا در دفعات بعدی بتواند مانع آن شود. اگر فرد بخواهد بعد از شکست مدام خود را سرزنش کند، بیش از اینکه به خودش کمک کند، تنها به خود آسیب میرساند.
نتایج پژوهشها نشان میدهد سرزنش خود روشی اشتباه و در عین حال رایج است. وقتی متوجه اشتباهتان میشوید باید مسئولیت آن را به عهده بگیرید و از بروز دوباره آن جلوگیری کنید. برای یادگیری هر تجربه جدید به خودتان هدیه بدهید و زندگیتان را در پیش بگیرید.
به جای سرزنش کردن خود، روش زیر را به کار بگیرید:
به دنبال هر راهی برای خندیدن باشید تا استرستان را کاهش دهید و به سرعت به آرامش روحی و جسمی دستیابید. خندیدن و مثبت اندیشی باعث میشود نگاهتان به زندگی تغییر کند و خود را از استرسها دور کنید. همچنین با این روش میپذیرید که نمیتوان برخی چیزها را تغییر داد و نباید خودتان را اذیت کنید.
منبع: verywellmind