اعتماد به نفس خصیصهای است که همهی ما در زندگی به آن نیاز داریم. در حقیقت، برای پیشبرد مسائل زندگی تا ارتباط برقرار کردن با دیگران نیازمند اعتماد به نفس هستیم. با یوکن همراه باشید.
اعتماد به نفس یا خودباوری را اینگونه تعریف میکنند: اعتماد به نفس نوعی شرایط روحی است که فرد بنا بر تجربههای قبلی، به توانمندی و استعدادهای خود در انجام کارها باور دارد.
وقتی فرد به خودباوری میرسد، پیشرفت و موفقیتهای زیادی در انتظارش خواهد بود. البته باید بدانید، این شرایط روحی با کودکی فرد رابطه مستقیم دارد.
نتایج تحقیقات نشان میدهد بر خلاف باور عمومی، اعتماد به نفس کودکان تا پنج سالگی به طور کامل شکل میگیرد. حتی گفته میشود یک کودک پنج ساله از چنان اعتماد به نفس برخوردار است که میتواند با بزرگسالان مقایسه شود.
پس به این نتیجه مهم میرسیم، والدین باید از همان ابتدا به فکر آینده سرشار از موفقیت و پیشرفت برای فرزندشان باشند و اعتماد به نفس او را تقویت کنند.
وقتی والدین روشهای سختگیرانهای را برای تربیت فرزندانشان در پیش میگیرند، باعث میشوند اعتماد به نفس در فرزندانشان افت کند. به همین خاطر، فرزند در سنین بزرگسالی نیز اعتماد به نفس کافی ندارد و قدرت تصمیم گیری خود را از دست میدهد.
برخی والدین با ایجاد محدودیتهای بیمعنا و مشکلساز، مانع رشد اعتماد به نفس در کودکانشان میشوند و این مساله در بزرگسالی به عدم خودباوری و اتکای به نفس این افراد میانجامد.
«اعتماد به نفس»، خصیصهای اکتسابی است و میتوان به مرور زمان آن را فراگرفت. پس وظیفه پدر و مادرهاست که این خودباوری را به فرزندان خود یاد دهند.
اکنون سوال مطرح میشود که نداشتن اعتماد به نفس چه تاثیری روی زندگی افراد میگذارد؟ در ادامه چند مشکلی را بیان میکنیم که به دلیل کمبود خودباوری در زندگی افراد به وجود میآید.
1. مسائل مالی
کمبود اعتمادبه نفس روی مسائل مالی سایه میاندازد. دکتر تیموثی، استاد دانشگاه فلوریدا در پژوهشی به این نتیجه رسید افرادی که اعتماد به نفس بالایی دارند، نسبت به بقیه درآمد بیشتری به دست میآورند. نتایج تحقیقات گویای آن است، افراد سطح پایین جامعه که به خودباوری و اعتماد به نفس بالایی رسیدهاند به نسبت همنوعان خود توانایی کسب درآمد بیشتری را دارند. حقیقت این است، خودباوری افراد در کسب درآمد آنها نقش موثری ایفا میکند.
2. موفقیت شغلی
اعتماد به نفس پایین باعث میشود فرد سوالات متعددی در مورد شخصیت، استعدادها و توانایی هایش داشته باشد. تعیین هدف، ریسک پذیری و تصمیمگیری در مواقع لزوم برای پیشرفت شغلی نیاز است. کسانی که به خودباوری نرسیدهاند، اغلب در یک رفتار ناخودآگاه غرق میشوند و به همین خاطر موفقیتهای آنها به چشم نمیآید. حقیقت این است، این افراد هرگز برای پیشرفت، ارتقای شغلی، افزایش حقوق یا پیدا کردن شغل جدید تلاشی نمیکنند. این در حالیست، کسانی که اعتماد به نفس دارند به راحتی موقعیتشان را میسنجند و برای رسیدن به موفقیت بیشتر تلاش میکنند. زمانی میتوانید موفقیت خود را بپذیرید که به خودباوری برسید.
3. موفقیت در رابطه عاطفی
تحقیقات انجام گرفته توسط محققانی چون هولمز، مک دونالد و السورث در سال 1998 میلادی، نشان داد پایین بودن عزت نفس و اعتماد به نفس در افراد روی برداشت آنها از خودشان تاثیر میگذارد. در واقع، عزت نفس و خودباوری مستقیما روی روابط عاطفی و اجتماعی تاثیر میگذارد.
افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند همیشه منتظر دریافت تایید و دیده شدن از سوی شریک عاطفی خود هستند. کمبود عزت نفس همانند سمی برای روابط عاشقانه است و نه تنها حس وابستگی و محتاج محبت بودن را به طرف مقابل نشان میدهد، بلکه شادی را در رابطه از بین خواهد برد. نیاز و احساس و ابستگی فرد بیاعتمادبهنفس، باعث تخریب ارتباط عاطفی میشود.
افرادی که اعتماد به نفس پایین دارند همیشه نگران تفکر دیگران در مورد خود هستند و این روی رفتار آنها تاثیر میگذارد.
بنا بر پژوهشهای انجام شده در دانشگاه کالیفرنیا، هر چقدر «نه گفتن» برایتان سختتر باشد، احتمال اینکه دچار اضطراب، فرسودگی شغلی و افسردگی شوید، بیشتر خواهد بود و تمام این عوامل روی اعتماد به نفس شما تاثیر میگذارد. کسانی که اعتماد به نفس بالایی دارند، به این باور رسیدهاند که گاهی «نه» گفتن به نفع آنهاست.
4. سلامت جسمی و روحی
کمبود اعتماد به نفس اگر شدت پیدا کند میتواند عزت نفس فرد را از بین ببرد. عزت نفس به معنای احساس شما در مورد ارزش و اعتبارتان است. وقتی به توانایی و زیبایی خود اطمینان ندارید، وقتی با فرد مناسبی آشنا شوید یا اتفاق خوبی برایتان رخ دهد همیشه به این فکر میکنید که لایق این فرصت نیستید. همواره خودتان را دست کم میگیرید. عدم اعتماد به نفس شدید ممکن است باعث ابتلا به بیماریهایی چون افسردگی، خشم، اضطراب، ترس و فوبیا اجتماعی شود. نداشتن عزت نفس نیز به مشکلات جسمی چون افزایش وزن، اختلالات خواب و دردهای عصبی میانجامد.
5. دستآوردهای مثبت زندگی
اعتماد به نفس باعث به وجود آمدن خودباوری میشود؛ شرایط روانی که از طریق آن میتوانید چیزهای زیادی به دست آورید. اما نداشتن اعتماد به نفس دقیقا برعکس است؛ نه انگیزهای برای به دست آوردن دارند و نه رغبتی به تلاش کردن. افراد با اعتماد به نفس برای هدفهای بزرگ خود تلاش میکنند، چیزهایی که بتواند آنها را به پیشرفت، موفقیت و استقلال برساند. به عنوان مثال، یک ورزشکار که تواناییهای خود را باور دارد، از رقابت واهمهای ندارد و برای افزایش تواناییهایش تلاش میکند. این مساله در تمام جنبههای زندگی صادق است. دستآوردهای مثبت در زندگی به افراد انگیزه میدهد برای دستیابی به موفقیتهای بیشتر تلاش خود را دوچندان کنند. البته این مساله تنها درمورد افرادی صدق میکند که اعتماد به نفس دارند.
6. تصمیمگیری و حل مشکلات
وقتی اعتماد به نفس کافی ندارید، همیشه خود را در تله میبینید. هرگز نمیتوانید به افکار خود اطمینان کنید و براساس آنها تصمیمگیری درستی داشته باشید. زیرا فکر میکنید که نمیتوانید به تنهایی از پس مشکلات بربیایید. اما مشکل اینجاست که اصلا فکر نمیکنید زیرا افکار خود را قبول ندارید. این مساله باعث میشود مشکلات کوچک هم برایتان بزرگ جلوه کنند و آنها را غیرقابل حل بدانید. بهترین راه برای مقابله با عدم اعتماد به نفس، اتخاذ تصمیمات کوچک اما ارزشمند است. به تفکرات و ایدههای خود اعتماد کنید و به سوی اهدافتان گام بردارید. از موانع نترسید و اگر دچار اشتباه شدید، ناامید نشوید. با خودباوری میتوانید خیلی از مشکلات را به تنهایی از بین ببرید.
7. وضعیت ظاهری
خیلی از مردم فکر میکنند نداشتن اعتماد به نفس به وضعیت ظاهری افراد وابسته است. اگر فرد تصور کند تیپ و چهرهاش به اندازه کافی زیبا نیست، اعتماد به نفس خود را از دست میدهد. اما نباید به دنبال زیباییهایی باشید که رسانهها تبلیغ میکنند زیرا فقط 2 درصد مردم میتوانند همانند مانکنهای مجلات مد باشند. به جای اینکه کمال گرا باشید، به بهداشت، نظم و خوشبو بودن خود فکر کنید. همیشه صاف بنشینید، قوز نکنید و با اعتماد به نفس حرف بزنید. نباید اجازه دهید عدم خودباوری شما را از کمترین لذتهای زندگی دور کند.
به فرزندانتان برچسب نزنید و از جملاتی چون «من به تو افتخار میکنم» و «تو قوی هستی» و «تو میتوانی» استفاده کنید.
به جای اینکه به او بگویید «تو باید نفر اول جهان شوی»، از عبارات «تو میتوانی یکی از نفرات اول باشی» و «تو میتوانی جزء بهترینها باشی» استفاده کنید.
راهکارهای ساده برای افزایش اعتماد به نفس
- همواره خودتان را دوست داشته باشید و تصویری که از خود میسازید را بهبود دهید.
- همیشه آماده باشید.
- مثبت فکر کنید.
- با قاطعیت حرف بزنید: بهترین سخنرانان با قاطعیت و با لحنی مثبت و ثابت حرف میزنند.
- لباس مناسب به تن کنید: وقتی ظاهر مناسبی داشته باشید احساس بهتری پیدا خواهید کرد.
- ورزش کنید: ورزش و داشتن تناسب اعتماد به افزایش اعتماد به نفستان کمک میکند.
- با اعتماد به نفس رفتار کنید: سرتان را بالا نگهدارید، صاف بنشینید، شانههایتان را عقب ببرید تا کمرتان صاف باشد و مستقیم به طرف مقابلتان نگاه کنید.
منبع: pickthebrain