کرونا ویروسها خانواده بزرگی از ویروسها هستند که از بیماری سرماخوردگی گرفته تا بیماریهای شدیدتر مانند سندرم تنفسی مِرس تا سندرم تنفسی سارس را شامل میشود. کرونا ویروسی که امروزه با آن مواجه هستیم با عنوان «کوید-19» از نوعی است که پیش از این در انسان تشخیص داده نشده بود. با یوکن همراه باشید تا دربارهی این ویروس تازه بیشتر بدانید.
به طور کل، کرونا ویروسها زئونوتیک هستند، یعنی میان حیوانات و مردم قابل انتقال اند. تحقیقات نشان داده است که کرونا ویروس سارس از گربهها، کرونا ویروس مارس از شترها و کروناویروس جدید از خفاشها به انسان منتقل شد. البته انواع دیگری از این ویروس وجود دارد که انسانها را آلوده نکرده است.
علائم شایع کوید-19 شامل مشکلات تنفسی، تب، سرفه خشک است. در موارد شدیدتر عفونت میتواند باعث ذاتالریه، سندرم حاد شدید تنفسی، نارسایی کلیه و حتی مرگ باشد.
توصیههای استاندارد برای جلوگیری از شیوع عفونت شامل شستن منظم دستها، پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه و عطسه، پختن کامل گوشت و تخم مرغ است. همچنین باید از تماس نزدیک با هرکسی که علائم بیماری تنفسی مانند سرفه و عطسه دارد خودداری کرد.
کوید-19 چیست؟
کوید-19 برای نخستین بار 31 دسامبر 2019 در ووهان چین گزارش شد. به گزارش سازمان بهداشت جهانی، تا امروز که نزدیک به 2 ماه از مشاهده اولین نمونه آن میگذرد، کوید-19 به 30 کشور جهان منتقل شده است. کشورهایی که تا امروز کوید-19 در آنها مشاهده شده، بهاینترتیب است: چین، کره، ژاپن، سنگاپور، استرالیا، مالزی، ویتنام، فیلیپین، کامبوج، تایلند، هند، نپال، سریلانکا، آمریکا، کانادا، ایتالیا، آلمان، فرانسه، انگلیس، روسیه، اسپانیا، بلژیک، فنلاند، رژیم اشغالگر اسرائیل، سوئد، ایران، عربستان، کویت، مصر، لبنان.
علائم ابتلا به کوید-19 چیست؟
شایعترین علائم مربوط به این کرونا ویروس جدید تب، خستگی و سرفه خشک است. برخی از بیماران ممکن است دچار درد، گرفتگی بینی، آبریزش بینی، گلودرد یا اسهال شوند. این علائم معمولاً خفیف است و به تدریج شروع میشود. برخی از افراد آلوده به این ویروس ممکن است هیچ علائمی بروز ندهند و حتی احساس ناخوشایندی هم نکنند.
مشاهدات نشان داده است که حدود 80 درصد مبتلایان به این بیماری، بدون نیاز به هیچ معالجه خاصی بهبود پیدا میکنند. از هر 6 نفر مبتلا به کوید-19 یک نفر به طور جدی بیمار میشود و در تنفس مشکل پیدا میکند.
افراد مسن و افراد دارای مشکلات پزشکی اساسی مانند فشار خون بالا، مشکلات قلبی یا دیابت، با احتمال بیشتری به این بیماری مبتلا میشوند. تا کنون آمار نشان داده است تنها حدود 2 درصد از مبتلایان به این بیماری فوت کردهاند. با این وجود افرادی که علائم تب، سرفه و مشکل تنفسی دارند باید مراقبتهای پزشکی را جدی بگیرند.
کرونا ویروس جدید چگونه پخش میشود؟
افراد میتوانند کوید-19 را از سایر مبتلایان به ویروس بگیرند. این بیماری میتواند از طریق قطرات کوچک بینی یا دهان شخص مبتلا هنگام عطسه و سرفه، فرد به فرد گسترش یابد. این قطرات بر روی اشیا و سطوح اطراف فرد مینشیند و سپس افراد دیگر با لمس این سطوح کوید-19 را دریافت کرده و از طریق تماس دستشان با چشم، بینی یا دهان آن را به بدن خود وارد میکنند.
افراد همچنین میتوانند کرونا ویروس جدید را از قطرات آلودهای که هنگام عطسه و سرفه فرد مبتلا به این ویروس در هوا پراکنده میشود دریافت کنند. به همین علت مهم است که بیش از یک متر از فردی که بیمار است فاصله بگیرید.
اقدامات اساسی برای محافظت از ویروس کرونا
آمارها نشان میدهد بیشتر افرادی که به ویروس کوید-19 مبتلا میشوند، دچار بیماری خفیف شده و بهبود میابند. اما برای برخی دیگر این بیماری شدیدتر بروز میکند. پس باید نکاتی را برای مراقبت از خود و دیگران در نظر داشته باشید.
دستهای خود را به طور منظم بشویید
دستهای خود را مرتب و منظم بشویید و ضدعفونی کنید، یا با پدهای حاوی الکل آنها را از آلودگی تمیز کنید. شستن دست با صابون و آب یا استفاده از محلولهای ضدعفونیکننده و حتی استفاده از پدهای الکلی باعث از بین رفتن ویروسهایی میشود که ممکن است روی دستان شما باشد.
فاصله اجتماعی خود را حفظ کنید
از هرکسی که سرفه یا عطسه میکند حداقل یک متر فاصله بگیرید. هنگامی که فرد سرفه یا عطسه میکند، قطرات مایع کوچکی از دهان یا بینی او که ممکن است حاوی ویروس باشد به هوا پراکنده میشود. اگر به او نزدیک باشید، این قطرات که ممکن است حاوی کویید-19 باشد را تنفس کنید.
از لمس چشم، بینی و دهان خودداری کنید
دستها بسیاری از سطوح را لمس میکند و میتواند ویروسها را جذب کند. پس از آلوده شدن، دستها میتواند ویروس را به چشم، بینی یا دهان منتقل کند. این مناطق مستعد دریافت ویروس و بیمار کردن شماست.
بهداشت تنفس را تمرین کنید
شما و اطرافیانتان باید حواستان باشد تا بهداشت تنفسی درستی داشته باشید. به این صورت که حتماً هنگام سرفه و عطسه دستمال را جلوی دهان و بینی خود بگیرید. (در صورت عدم دسترسی به دستمال آرنج خود را تا کرده و جلوی دهان و بینی خود قرار دهید تا از پراکنده شدن ویروس جلوگیری کنید). دقت کنید که بلافاصله پس از استفاده دستمال خود را دور بی اندازید. قرار گرفتن دستمال آلوده در هوای آزاد موجب گسترش ویروس میشود. پس شما با این کار اطرافیان را از سرماخوردگی، آنفولانزا یا کوید-19 محافظت میکنید.
اگر تب، سرفه و مشکل تنفسی دارید از قبل به پزشک اطلاع دهید
توصیه میشود درصورتیکه به علت داشتن تب، سرفه و مشکل تنفسی میخواهید به پزشک یا بیمارستان مراجعه کنید، پیش از رفتن تماس گرفته و مشکل خود را اطلاع دهید. به این صورت ارائهدهندگان خدمات درمانی میتوانند شمارا بهسرعت به مراکز درمانی صحیح هدایت کنند. این کار به جلوگیری از شیوع ویروسها و نیز سایر عفونتها کمک میکند.
آگاه باشید و از توصیهها پیروی کنید
تلاش کنید از آخرین تحولات و اخبار مربوط به کروناویروس جدید (کوید-19) آگاه باشید و از توصیههای ارائه شده از مراکز خدمات بهداشتی درمانی یا حتی توصیههای مراکز پزشکی اداره خود پیروی کنید.
این مراکز بیشترین اطلاعات را درباره پخش کوید-19 دارند و توصیههای آنها راه گشا خواهد بود تا این ویروس کمتر پخش شود.
اقدامات حفاظتی برای افرادی که در منطقه آلوده به کوید-19 تردد داشتهاند
اگر در مناطق آلوده به ویروس کوید-19 تردد کردهاید 14 روز در خانه بمانید. اگر احساس کسالت میکنید یا علائم خفیفی چون سردرد و آبریز بینی دارید، حتماً آن را جدی گرفته و در مکانهای عمومی حضور پیدا نکنید.
اگر دچار تب، سرفه و مشکل تنفسی هستید بهسرعت به پزشک مراجعه کنید، چراکه ممکن است این اتفاق به علت عفونت تنفسی یا بیماری جدی دیگری باشد. اما پیش از مراجعه به پزشک تماس گرفته و مرکز درمانی را از حضور خود و مشکلتان مطلع کنید. همچنین اطلاعاتی از مسافرت اخیرتان یا مسافرانی که در اطراف شما حضور دارد به آنها بدهید.
چه وقت و چگونه از ماسک استفاده کنیم؟
اگر سالم هستید، تنها در صورت مراقبت از شخصی که مشکوک به ویروس عفونت کوید-19 است باید ماسک بزنید. اگر سرفه یا عطسه میکنید باید ماسک بزنید. استفاده از ماسک تنها در مواقعی که در ترکیب با شستن دستها با آب و صابون باشد یا ضدعفونی کردن آنها با مواد و الکل تاثیرگذار است. اگر از ماسک استفاده میکنید باید بدانید چطور از آن استفاده کنید و آن را بهدرستی به کار ببرید.
- قبل از قرار دادن ماسک بر روی صورتتان، دستان خود را با آب و صابون بشویید یا با محلولهای مخصوص یا الکل ضدعفونی کنید.
- دهان و بینی را با ماسک بپوشانید و مطمئن شوید که هیچ شکافی میان صورت و ماسک شما وجود ندارد.
- در حین استفاده از لمس ماسک خودداری کنید. درصورتیکه به ماسک خود دست زدید، دستان خود را بشویید یا ضد عفونی کنید.
- به محض مرطوب شدن ماسک، آن را جایگزین کنید. از ماسکهای یکبار مصرف، مجدد استفاده نکنید.
- برای دور انداختن ماسک آن را از سمت داخل از صورت خود جدا کنید. قسمت بیرونی ماسک را لمس نکنید. سپس آن را بلافاصله در سطل در بسته قرار دهید.
- پس از استفاده مجدد دستهای خود را با آب و صابون بشویید یا با الکل صد عفونی کنید.
چه کاری نباید انجام دهیم
به گفته سازمان بهداشت جهان، اقدامات زیر در برابر کوید 2019 مؤثر نیست و میتواند مضر هم باشد:
- سیگار کشیدن
- مصرف داروهای گیاهی سنتی
- استفاده از ماسکهای متفرقه
- استفاده از داروهای خودسرانه مانند آنتیبیوتیکها
در هر صورت، اگر تب، سرفه و مشکل تنفسی دارید به دنبال مراقبتهای پزشکی زودهنگام باشید تا خطر ابتلا به عفونت در بدن شما شدید نشود.
سؤالات رایج درباره ویروس کرونا جدید: کوید-19
از آنجا که کرونا ویروس جدید که به تازگی با نام کوید-19 نامگذاری شده است هنوز در میان مردم ناشناخته است، سؤالات بسیاری درباره آن وجود دارد، در اینجا تلاش میکنیم به برخی از رایجترین سؤالات پاسخ دهیم.
آیا ویروسی که باعث کوید-19 میشود از طریق هوا قابل انتقال است؟
تا کنون مشاهدات نشان داده که ویروسی که موجب کوید-19 میشود عمدتاً از طریق تماس با قطرات تنفسی و نه از طریق هوا منتقل میشود.
آیا میتوان کوید-19 را از فردی دریافت کرد که علائمی ندارد؟
راه اصلی شیوع این بیماری از طریق قطرات تنفسی است که توسط فردی که سرفه یا عطسه میکند در هوا پراکنده میشود. پس خطر ابتلا به کوید-19 برای افرادی که علائمی ندارند پایین است. بااینحال، بسیاری از افراد مبتلا به کوید-19 فقط علائم خفیفی را تجربه میکنند. این امر به ویژه در مراحل اولیه بیماری صادق است. بنابراین گرفتن کوید-19 از کسی که مثلاً فقط سرفه خفیف داشته باشد و احساس بیماری نداشته باشد نیز ممکن است.
آیا داروی خاصی برای پیشگیری یا معالجه ویروس کرونای جدید وجود دارد؟
تا به امروز هیچ داروی خاصی برای پیشگیری یا معالجه ویروس کرونا جدید، موسوم به کوید-19، شناخته نشده است. با این حال افراد آلوده به این ویروس باید برای تسکین و درمان خود مراقبتهای لازم را انجام دهند.
آیا آنتیبیوتیکها در جلوگیری و معالجه کوید-19 مؤثر است؟
خیر، آنتیبیوتیکها علیه ویروسها کار نمیکند، چون فقط برای باکتریها ساخته شده است. کوید-19 یک ویروس است، بنابراین نباید از آنتیبیوتیکها به عنوان ابزاری برای پیشگیری یا درمان استفاده شود. بااینحال اگر کسی به علت کرونا ویروس جدید در بیمارستان بستری شود، احتمالاً آنتی بیوتیک دریافت کند، چراکه در این شرایط عفونت باکتریایی امکانپذیر میشود.
آیا کروناویروس جدید فقط روی افراد مسن تاثیرگذار است یا جوانان هم مستعد هستند؟
افراد در هر سنی میتوانند توسط ویروس جدید کوید-19 آلوده شوند. اما به نظر میرسد افراد مسن و افرادی که از پیش دچار برخی مشکلات پزشکی هستند (مانند آسم، دیابت، بیماریهای قلبی) در معرض ابتلا به این ویروز به شدت آسیبپذیرتر هستند. سازمان بهداشت جهانی به افراد در هر سنی توصیه میکند که برای محافظت از خود در برابر این ویروس، با اقداماتی چون رعایت بهداشت و همچنین بهداشت تنفسی مناسب قدم بردارند.
آیا خوردن سیر از عفونت ویروس کوید-19 جلوگیری میکند؟
سیر یک ماده غذایی سالم است که خاصیت ضد میکروبی دارد. با این حال، شواهدی در دست نیست که خوردن سیر بتواند شما را از کرونا ویروس جدید محافظت کند.
آیا شست و شوی منظم بینی با آبنمک از عفونت کرونا ویروس جدید جلوگیری میکند؟
خیر، هیچ مدرکی مبنی بر این که شست و شوی منظم بینی با نمک مردم را از ویروس کوید-19 محافظت کرده باشد وجود ندارد. در اصل تنها شواهدی که در دست داریم این است که این کار بر بهبود سریعتر سرماخوردگی کمک میکند. اما برای جلوگیری از عفونتهای تنفسی نشانهای را شاهد نبودهایم.
آیا حیوانات خانگی نیز کوید-19 را گسترش میدهند؟
در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر آلوده شدن حیوانات خانگی مانند سگ یا گربه وجود ندارد. بااینحال، بهتر است همیشه بعد از تماس با حیوانات خانگی، دستان خود را با صابون بشویید. این شما را در برابر باکتریهای متداولی که میان حیوانات اهلی و انسانها قابل انتقال است محافظت میکند.
آیا دریافت نامه و بسته از چین خطر دارد؟
خیر. افرادی که بستههای دریافتی از چین را دریافت میکنند در معرض خطر دریافت ویروس کوید-19 نیستند. تحقیقات نشان داده است که ویروسها به مدت طولانی روی اشیا مانند بستهها زنده نمیمانند.
آیا اسپری کردن الکل یا کلر روی بدن میتواند ویروس کرونای جدید را از بین ببرد؟
خیر، اسپری کردن الکل یا کلر روی بدن شما ویروسهایی را که قبلاً وارد بدنتان شدهاند را از بین نمیبرد. این کار برای لباس و غشاهای مخاطی شما (مانند چشم و دهان) مضر است. توجه داشته باشید که هم الکل و هم کلر میتواند برای ضد عفونی کردن سطوح مفید باشد، اما لازم است طبق توصیههای مناسب مصرف خودشان از آنها بهره ببرید.
اسکنرهای حرارتی چقدر در تشخیص افراد آلوده به ویروس کرونا جدید مؤثر است؟
اسکنرهای حرارتی در تشخیص افرادی که تب دارند (یعنی افرادی که درجه حرارت آنها بالاتر از حد طبیعی بدن است) مؤثر باشد، که این تب حاصل از عفونت حاصل از ویروس کوید-19 است. بااینحال، این اسکنرها نمیتواند افرادی که آلوده هستند و هنوز به تب مبتلا نیستند را تشخصی دهد. به این علت که بین 2 تا 10 روز طول میکشد تا افرادی که آلوده به ویروس کرونا جدید هستند دچار تب شوند.
آیا اشعه ماورا بنفش میتواند کوید-19 را بکشد؟
خیر، لامپهایUV نباید برای استریل کردن دستها یا مناطق دیگر پوست استفاده شود. زیرا اشعه ماورا بنفش میتواند باعث سوختگی پوست شود.
نکته آخر و اساسی
تا اینجا اطلاعاتی درباره ویروس کرونا جدید که با نام کوید-2019 یا کوید-19 شناخته میشود به دست آوردید. اما لازم به یادآوری است که نباید کسب اطلاعات از این ویروس و رعایت بهداشت و اصول مورد نیاز چنان ذهن شما را درگیر کند که دچار تشویش و نگرانیهای نامتعارف شوید.
آرامش را به خود و اطرافیان هدیه کنید
فراموش نکنید که از دست دادن آرامش فکری و در دام استرس افتادن قوای بدنی شما را کاهش میدهد و این اتفاق بدن شما را در برابر بیماریها مستعد میکند. این ویروس در بدنهای با قوای بدنی بالاتر قدرت کمتری دارد. پس سعی کنید روحیه خود را حفظ کنید و با آرامش از این دوره گذر کنید.
کودکان را دریابید
لازم به یادآوری است که این تغییر شیوه زندگی و دغدغههایی که با آن درگیر هستید ممکن است کودکان شما را نیز دچار تشویش کند. پس احتمال دارد کودکانتان در این روزها بیشتر به شما بچسبند یا علائمی چون گوشهگیری، عصبانیت و حتی شب ادراری از خود نشان دهند.
فراموش نکنید که حتی اگر از نظر جسمی مجبور به دوری از عزیزان خود شدید، عشق و توجه را از یکدیگر و مخصوصاً کودکان دریغ نکنید. برای آنها وقت بگذارید و به آنها توجه کنید. با اختصاص زمانهایی برای بازی، آرامش را به کودکانتان هدیه کنید.
اگر به علت بیماری یا حتی بستری بودن در بیمارستان مجبور شدید از فرزندانتان دوری کنید، مرتب از طریق تلفن با آنها در تماس باشید و به آنها اطمینان دهید اوضاع رو به راه است.
منبع: سازمان بهداشت جهانی