همیشه نیاز نیست مطالب علمی و تاریخی را یاد بگیریم، بلکه کودکان نیاز به یادگیری مهارت‌های بیشتری دارند. اکنون که به دلیل شیوع ویروس کرونا مدارس آنلاین شده‌اند، والدین باید کمی در برنامه درسی فرزندانشان تغییر ایجاد کنند. به جای مطالب تکراری ریاضی و جغرافیا، مهارت های زندگی را به فرزندان خود آموزش دهند. در این مقاله، مهارت‌هایی را به شما معرفی می‌کنیم که آموزش آن‌ها به کودکان خالی از لطف نیست. این مهارت‌ها باعث می‌شوند زمانتان را بهتر با بچه‌ها سپری کنید. با یوکن همراه باشید.
مهارت‌های موردنیاز کودکان نوپا و پیش‌دبستانی
1. گذاشتن اسباب‌بازی‌ها در سطل مخصوص
کودکان نوپا دوست دارند چیزهایی را در سبد یا ظرف بگذارند یا آن‌ها را خالی کنند. وقتی زمان جمع‌کردن اسباب بازی فرامی‌رسد و کودک تمام آن‌ها را در سبد مخصوص خود می‌گذارد، او را تشویق کنید.
2. گذاشتن لباس‌های کثیف در سبد مخصوص
تمرین این مهارت برای مردها هم مناسب است. یک سبد برای تمام اعضای خانواده کافی است؛ اما اگر امکان دارد، برای کودک سبد جداگانه‌ای در اتاقش بگذارید تا لباس‌های کثیف را در آن بگذارد.
3. لباس پوشیدن
اخیرا مدت‌زمان بیشتری در خانه هستیم، پس فرصت خوبی است تا بچه‌ها لباس پوشیدن را تمرین کنند. اهمیتی ندارد که لباس‌ها هماهنگ نباشند. با تمرین و در طول زمان، بچه‌ها تطبیق دادن لباس‌ها باهم را یاد می‌گیرند.
4. استفاده از وسایل آشپزخانه
استفاده از قاشق، چنگال و کارد کره‌خوری را از همان سنین پایین به کودکانتان یاد دهید.
5. بازیابی احساسی
بچه‌ها هم‌چنان که یاد می‌گیرند سطل اسباب بازی را پر کنند، باید یاد بگیرند سطل احساساتشان را هم پر کنند. به فرزندتان یاد دهید که وقتی ناراحت است یا کسی او را آزرده‌خاطر کرده یا نیاز به صحبت دارد، در واقع هر زمان ذخیره احساسی‌اش تمام شده است، به شما بگوید.
6. پاسخ منفی به شوخی‌هایی مانند قلقلک دادن
قلقلک گاهی لذت‌بخش است اما تا وقتی‌که خود کودک بخواهد. هر زمان کودک گفت بس است، قلقک را تمام کنید. این حق کودکتان است که در مورد این‌که چه کسی آن‌ها را لمس می‌کند، تصمیم بگیرند. این مسئله را باید به امری طبیعی تبدیل کنید.
7. پاسخ منفی به بوس و بغل
همانند قلقلک، این حق کودک است که به شما اجازه ندهد او را بغل کنند یا ببوسند. او هم مجبور نیست دیگران را ببوسد یا بغل کند. این مسئله را از سنین پایین به کودکتان تذکر دهید.
8. فرار کردن از سلاح
به کودکانتان یاد دهید که اگر با تفنگ یا چاقو مواجه شدند، به هیچ وجه به آن دست نزنند، بلکه فرار کرده و به والدینشان خبر دهند.
9. شستشوی مرتب دست‌ها
این درس مهمی است که گاهی نیاز است بچه‌ها به بزرگ‌ترها هم گوش‌زد کنند و بابت آن جایزه بگیرند.
10. استقلال در حرف زدن
کودک پیش‌دبستانی خود را تشویق کنید درباره موضوعی که به او مربوط است، حرف بزند و اصلا خجالت نکشد. وقتی اسمش یا سنش را سؤال می‌کنند یا وقتی که پیش‌خدمت رستوران در مورد غذا از او نظر می‌خواهد، کودک را تشویق کنید که پاسخ دهد. دانستن این‌که می‌تواند نظرش را بگوید برای کودک مفید است.
مهارت‌های بچه‌های دبستانی
11. لباس‌شویی
شاید توپ‌های رخت‌شویی برای بچه‌ها جذاب باشند؛ اما این توپ‌ها در دسترس همه نیستند. در هر صورت باید بدانید این توپ‌ها مواد شیمیایی دارند. از بچه‌ها در جمع کردن لباس‌ها، راه انداختن ماشین لباس‌شویی، پهن کردن لباس‌ها و جمع‌کردن و تا کردن آن‌ها کمک بگیرید.
12. واکنش مناسب در وضعیت اضطراری
آیا کودکتان می‌داند هنگام وقوع آتش‌سوزی یا وضعیت اضطراری پزشکی چه کار باید بکند؟ تماس گرفتن با شماره‌های اضطراری و صحبت کردن با فرد پاسخ‌گو را با کودکتان تمرین کنید.
13. حفظ کردن شماره تلفن
امروزه به ندرت پیش می‌آید شماره تلفن حفظ کنیم، اما در مواقع اضطراری، مثلا اگر کودکتان از شما جدا افتاد، حفظ بودن شماره موبایل شما، کمک زیادی می‌کند.
14. داشتن کلمه رمز
کلمه رمز بدین معناست که بغل می‌خواهد یا دیگر نمی‌خواهد در خانه دوستش بماند. داشتن کلمه رمزی که تنها خودتان دو نفر آن را می‌دانید، به کودکتان کمک می‌کند که در موقعیت‌های مختلف حرفش را بزند و کمک بگیرد.
15. آماده کردن ناهار برای خودشان
انتخاب و آماده کردن غذا بین روز، مهارت ارزشمندی برای بچه‌هاست. به کودکتان اجازه انتخاب بین خوراکی‌های مختلف چون میوه‌ها، سبزی‌ها و لبنیات را بدهید.
16. داشتن زنگ تفریح ذهنی
در خانواده، ساعتی را برای سلامت ذهن و سلامت روان در نظر بگیرید. اطلاع از این‌که چه زمانی نیاز است به ذهنمان استراحت دهیم، حتی برای بچه‌ها هم مفید است. این روز را «روز سرگرمی» یا «روز من و مامان/بابا» نام‌گذاری کنید. باید به کودکتان نشان دهید توجه به سلامت ذهن و روان به‌اندازه‌ی سلامت جسم مهم است.
17. دفاع از خود
این آموزش که اختیار بدن کودک در دست اوست، از سنین پایین شروع می‌شود؛ اما در دوران مدرسه باید به او یاد دهید هر زمان احساس ناراحتی کرد، قاطعانه پاسخ منفی دهد. برای چنین پاسخی هم نیاز نیست به کسی حساب پس دهد.
اگر نمی‌خواهد کسی به او دست بزند، همراه فرد غریبه‌ای برود، کاری را انجام دهد که دوستش می‌خواهد یا در هر موقعیت دشوار دیگری، کافی است مخالفت خود را بروز دهد. با فرزندتان حرف بزنید و به او بگویید قرار نیست چون فردی از او بزرگ‌تر است، هر چه او می‌گوید را انجام دهد. به فرزندتان بفهمانید نه گفتن حق طبیعی اوست و شما از او حمایت خواهید کرد.
18. صحبت کردن درباره نژاد
در مورد تبعیض نژادی و نژادپرستی با فرزندتان صحبت کنید. اطلاعاتتان را بالا ببرید، اما اجازه دهید بچه‌ها پیشتاز باشند. مطمئنا از دانسته‌هایشان شگفت‌زده خواهید شد.
19. جعبه «حال خوب کن» آماده کنید
شاید شما همیشه در زمان مناسب در دسترس نباشید تا حال فرزندتان را خوب کنید. ابزاری تهیه کنید تا در نبودتان به او کمک کند تا حالش بهتر شود. پتوی زیبا، سنگ آرام‌بخش، تخته نقاشی برای کشیدن احساسات یا هر چیزی که برای کودک ارزشمند است، می‌تواند برای این منظور استفاده شود.
مهارت‌های موردنیاز بچه‌ها در سنین راهنمایی و نوجوانان
20. ارسال کارت تشکر
تمرین نوشتن پیام تبریک با دست خط خودش، در بزرگ‌سالی، خصوصا برای کاریابی به دردش خواهد خورد.
21. ارسال نامه
قرار دادن برگه در پاکت و کامل کردن بخش مربوط به گیرنده و فرستنده را روی پاکت نامه به فرزندتان یاد دهید. همچنین، چسباندن تمبر و ارسال نامه را با هم تمرین کنید.
22. شناخت احساسات
با فرزندتان درباره احساساتش و نام هر یک حرف بزنید. این مهارت در زندگی بسیار مهم است. عدم توانایی در شناخت احساسات باعث می‌شود تا به کسی تبدیل شویم که نمی‌تواند از احساساتش به درستی استفاده کند.
23. عمل کردن
فرزندتان را به عمل کردن و واکنش نشان دادن تشویق کنید؛ مثلا وقتی او نگران وضعیت نامناسب سطل‌های زباله در محل زندگی‌تان است، تشویق‌اش کنید که با سازمان ذی‌ربط (مثلا سامانه 137 شهرداری) تماس گرفته و موضوع را در میان بگذارد.
24. تماس گرفتن و مکالمه تلفنی
چه برای تعیین وقت پزشک یا سفارش غذا، تماس گرفتن و مکالمه تلفنی مهارتی ضروری در زندگی است. اگر صادق باشیم، این کار برای ما بزرگ‌ترها کمی سخت است.
25. مهارت عذرخواهی کردن
دانستن این‌که چه زمانی باید عذرخواهی کنیم، برای هرکسی دشوار است. باید در این زمینه الگوسازی درستی داشته باشید. پس به‌عنوان فرد بزرگ‌تر و الگوی فرزندتان هر زمان مرتکب اشتباه شدید، عذرخواهی کنید.
26. نوشتن لیست خرید
به جای این‌که مدام هله هوله بخواهند، به آن‌ها یاد دهید در زمان مناسب، لیستی از چیزهایی بنویسند که باید خریده شود. حتی بد نیست سفارش و خرید آنلاین را به آن‌ها آموزش دهید.
27. یافتن منابع معتبر
امروزه، بچه‌ها بیشتر در دنیای آنلاین غرق هستند. بسیار مهم است که آن‌ها اخبار معتبر را از شایعات بی‌پایه و اساس تشخیص دهند. به فرزندتان یاد دهید چطور اعتبار مطالبی که در اینترنت خوانده است را بررسی کند. لازم است لیستی از سایت‌های معتبر را در اختیار او بگذارید.
28. عوض کردن پوشک
بله درست شنیدید. در خیلی از کشورها، بچه‌داری مهارتی است که در دوران نوجوانی می‌توانید با آن کسب درآمد کنید.
29. شناخت تفاوت‌ها و احترام به آن
گاهی جزئیات، تأثیر قابل‌توجهی به دنبال دارد. با فرزندتان در موقعیت‌های مختلف درباره تفاوت آدم‌ها حرف بزنید؛ مثلا در مورد این‌که آدمی که از صندلی چرخ‌دار استفاده می‌کند، باید از در بزرگ‌تری بگذرد یا فردی که مشکل شنوایی دارد، با مشکلات بیشتری در جامعه روبرو است.
وقتی فرزندتان در سن پایین یاد بگیرد تفاوت‌ها را ببیند و به آن‌ها احترام بگذارد، در بزرگ‌سالی به آدمی تبدیل می‌شود که می‌داند باید به طرز تفکرهای مختلف احترام بگذارد. این همان درسی است که خیلی از بزرگ‌ترها هم به آن نیاز دارند.
آیا شما صاحب فرزند هستید؟
چقدر با آموزش این مهارت‌ها به بچه‌ها موافقید؟
آیا تاکنون این مهارت‌ها را به فرزندانتان یاد داده‌اید؟
فکر می‌کنید چه مهارت‌های دیگری را می‌توان به این لیست اضافه کرد؟
خودتان چقدر در کودکی با این مهارت‌ها آشنا شده‌اید؟
این مهارت‌ها چه تأثیری روی رفتار و طرز فکر شما در بزرگ‌سالی داشته‌اند؟
منبع: healthline
