بسیاری از ما در زندگی روزمره خود اضطراب را تجربه میکنیم. این احساس در طبیعت ماست و در بعضی از شرایط به نفعمان عمل کرده و به ما در گرفتن نتایج مطلوب کمک میکند. اما زمانی که از حد مجاز فراتر میرود یا هنگامی خود را نشان میدهد که به آن نیازی نیست، مشکل ساز میشود و در زندگی ما تأثیر منفی میگذارد. در این شرایط آن را اختلال اضطراب مینامیم. برای آشنایی با انواع مختلف اختلالات اضطراب و روش درمان آن با یوکن همراه باشید.
40 میلیون بزرگسال آمریکایی در مرحلهای از زندگی خود اختلالات اضطراب را تجربه کردهاند. این ارقام از گزارش انجمن اضطراب و افسردگی آمریکا میتواند در صورت بررسی موارد اضطراب در سراسر جهان، عملاً دو برابر شود.
با این حال با وجود تأثیر گذاشتن بر زندگی بسیاری از مردم در سرتاسر جهان، اضطراب همچنان یک بیماری است که مورد سوءتفاهم قرار گرفته است. به ویژه در میان دو گروه اصلی از افراد: کسانی که مطمئن نیستند علائمی که تجربه میکنند نشانهای از اضطراب است و کسانی که دوستان و عزیزانشان با اضطراب زندگی میکنند. در هر دستهای که قرار میگیرید، تجربهی کوچکترین نشانهی اختلال اضطراب برای درگیر کردن ذهنتان با سؤالات زیر کافی است:
• اضطراب چه احساسی دارد؟
• چگونه بدانم آیا واقعاً آن را دارم؟
• برای جلوگیری از اختلال اضطراب که زندگیام را نابود کرده است چه کاری میتوانم انجام دهم؟
• برای حمایت از شخصی با اختلال اضطراب چه کاری میتوانم انجام دهم؟
در اینجا، ما به تمام سؤالات رایج در مورد علل، علائم و راه حلهای این بیماری روانی پاسخ خواهیم داد.
اضطراب در مقابل اختلال اضطراب
شایعترین تصور غلط در مورد این بیماری این است که تمام اضطرابها بد هستند. در حقیقت کمی اضطراب میتواند مفید باشد. به عنوان مثال، اگر برای یک امتحان مهم یا مصاحبه شغلی اضطراب داشته باشیم، در این صورت بدنمان به ما یادآوری میکند که باید هر کاری میتوانیم انجام دهیم و اطمینان حاصل کنیم که نتیجه مطلوبی به دست میآوریم.
این اضطراب هدیهای است که توسط اجدادمان به ما داده شده است. از آن در هنگام مواجه شدن با جانوران وحشی و شرایط خطرناکی که بقایشان را تهدید میکرد، برای پاسخ مبارزه یا فرار استفاده میکردند.
امروزه خطراتی که با آنها مواجه هستیم شامل تکهپاره شدن توسط جانوران وحشی نمیشود. اما ما هنوز هم به پاسخ مبارزه یا فرار نیاز داریم تا در هنگام تصمیمگیری در مورد بهترین راه برای زنده ماندن به ما کمک کند. به عنوان مثال، اگر ساختمانی که در آن هستیم آتش بگیرید، اضطراب چیزی است که ما را وادار میسازد از آن خارج شویم.
با این وجود، وقتی مغز و بدن ما در محیطهای کاملاً امن به گونهای رفتار کند که انگار در یک ساختمان سوزان هستیم؛ به عبارت دیگر، هنگامی که سطح اضطراب ما نسبت به خطر (و یا در بیشتر موارد عدم وجود خطر) ناهماهنگ است مشکل ایجاد میشود. وقتی این اتفاق میافتد، ما با آنچه اختلال اضطراب نامیده میشود مواجه هستیم که میتواند انواع مختلفی داشته باشد.
انواع اختلالات اضطراب
در حالی که تعدادی از علائم رایج ممکن است با تمام انواع اختلالات ظاهر شود، پاسخی کلی دادن برای مهمترین سؤالی که در اینجا مطرح است یعنی «اضطراب چه احساسی دارد؟» کارآمد نخواهد بود.
حقیقت این است که اختلالات اضطرابی مختلف به دلایل متفاوتی به وجود میآیند. اگر قصد دارید با اضطراب خود و یا اضطراب یکی از عزیزانتان مقابله کنید، باید به برخی از شایعترین اختلالات اضطراب نگاهی داشته باشید.
اختلال اضطراب عمومی (GAD)
این مورد شایعترین نوع اختلال اضطراب است، بسیاری از مردم به طور معمول وقتی به اضطراب فکر میکنند آن را در نظر میگیرند. هر یک نفر از پنج بزرگسال آمریکایی در یکی از مراحل زندگی خود آن را تجربه کرده است. GAD معمولاً در زنان رایجتر است، اما این بدان معنا نیست که مردان آن را تجربه نمیکنند.
بر خلاف دیگر انواع اختلالات که میتواند با یک وضعیت یا رویداد رخ دهد، GAD معمولاً شما را به طور منظم یا شاید هر روز، درگیر میکند. کارشناسان طیف وسیعی از علل را برای GAD پیشنهاد میکنند. این طیف شامل عدم تعادل سروتونین و نورآدرنالین، تجربیات ناخوشایند و مصرف مواد مخدر میشود. هرچند اغلب بدون هیچ دلیل خاصی رخ میدهد.
آنچه ما میتوانیم از آن اطمینان حاصل کنیم علائم و نشانههای اختلال اضطراب عمومی است. در سطح فیزیکی، این علائم میتواند شامل موارد زیر باشد:
• تنگی نفس
• درد سینه
• تنش عضلانی
• ضربان قلب نامنظم
• بیخوابی
• لرزش
در عین حال، جنبه روحی و عاطفی GAD میتواند شما را بیقرار و به طور دائم تحریکپذیر نگه دارد. انگار که بدن شما سرشار از آدرنالین است. برخی از افراد مبتلا به GAD همچنین احساس بیچارگی و نا امیدی یا حتی خشم را گزارش دادهاند.
اختلال هراس
همانطور که از نام آن پیداست، فرد مبتلا به اختلال هراس به طور منظم حملات وحشتزدگی یا پانیک را تجربه میکند. حتی اگر این حملات دلیل خاصی نداشته باشند. حملات وحشتزدگی میتواند شدید باشد. بدون هیچ دلیلی رخ دهند و به طور کامل شما را فلج کنند.
اگر چه ترس و استرسی که هنگام حمله وحشتزدگی به شما وارد میشود، میتواند فوق العاده قدرتمند باشد؛ این علائم جسمانی حمله است که بیشترین اثر را بر شما دارد. این علائم شامل موارد زیر میشوند:
• احساس خفگی یا تنگی نفس
• احساس اینکه قلب آنقدر تند میزد که ممکن است منفجر شود
• درد قفسه سینه
• احساس سِر شدن
• شنیدن صدای زنگ در گوش
• سرگیجه
• احساس گرمای شدید و عرق کردن
شدت این تغییرات جسمی میتواند ترسناک باشد و شما احساس میکنید چیزی وحشتناک در درونتان در حال رخ دادن است. خبر خوب این است که هرچند ممکن است طولانی به نظر برسد، بیشتر حملات تا 20 دقیقه از بین میروند و هیچ آسیبی به بدن شما نمیرسانند.
اختلال اضطراب اجتماعی
اختلال اضطراب اجتماعی ترس ناشی از شرایط اجتماعی است و نباید آن را با خجالت یا نوع شخصیت درونگرا اشتباه گرفت. این شرایط اجتماعی به معنای رویدادهای بزرگ مانند مهمانیها یا نزدیک افراد زیادی بودن نیست. بلکه موقعیتهای روزمره مانند رفتن به سوپرمارکت و حتی صحبت کردن با تلفن را نیز شامل میشود.
به عقیده کارشناسان این نوع اختلال که همچنین به عنوان ترس اجتماعی شناخته میشود، میتواند به دلیل ترکیبی از عوامل فیزیکی و محیطی از عدم تعادل سریونین (هورمون مغز که خلق و خوی را تنظیم میکند) تا سابقه مورد آزار قرار گرفتن ایجاد شود. با این حال، مانند بسیاری از مسائل مربوط به سلامت روان، علت دقیق آن تا حد زیادی ناشناخته مانده است.
آنچه ما میدانیم این است که اختلال اضطراب اجتماعی چه احساسی دارد. افراد دارای این اختلال معمولاً احساسات منفی زیادی در مورد موقعیتهایی که شامل تعامل با دیگران میشود را تجربه میکنند. این احساسات ممکن است آنچنان ناخوشایند باشد که کلاً از چنین شرایطی اجتناب کنند.
اگر ترس اجتماعی دارید و به شرایط اجتماعی وارد میشوید، ممکن است این احساس را داشته باشید که دیگران همیشه در حال نگاه کردن به شما هستند یا دائماً نگران انجام کارهای خجالت آور هستید.
علائم رایج دیگر عبارتاند از:
• اجتناب از تماس چشمی
• عزت نفس پایین
• احساس مریضی
• احساس گرمای شدید و عرق کردن
• لرزش
• حملات وحشتزدگی
اختلال ترس
ترسهای اجتماعی به طور معمول اختلال ترس محسوب میشوند، برخی از شایعترین موارد آن کلاستروفوبیا (ترس از فضاهای کوچک) و آراگونوفوبیا (ترس از عنکبوت) هستند. هر ترس مستمر و اجتناب از چیز یا موقعیت خاصی میتواند به عنوان یک اختلال ترس تعریف شود. به خصوص اگر در توانایی فرد در عملکرد روزانه تأثیر بگذارد.
گرچه اغلب این گونه ترسها را «غیر منطقی» میدانیم، این کلمه همیشه بهترین راه برای توصیف آن نیست. برای فردی که با این اختلال زندگی میکند، ترس و اضطراب اغلب به دلیل یک حادثه ناخوشایند است که آن را کاملاً منطقی میسازد.
در این مورد، اضطراب چه احساسی دارد؟
ناخوشایندترین احساس، وقتی که با شیء یا موقعیت ناشی از ترس مواجه میشوید تجربه میشود. حتی اگر فقط یک عکس، ویدیو و یا صحبت دربارهی آن باشد. این ترس میتواند خود را از لحاظ جسمی، اغلب به شکل یک حمله وحشتزدگی، نشان دهد، که علائم مشابهی نسبت به آنچه در بالا ذکر شد دارد.
در مواردی که این ترس خیلی شدید است محدودیتی در توانایی فرد برای کار کردن و لذت بردن از زندگی مانند ترس اجتماعی یا آگورافوبیا (ترس از فضاهای باز) ایجاد میکند و میتواند منجر به افسردگی و دیگر مشکلات در دراز مدت شود.
اختلال استرس پس از یک سانحه (PTSD)
خوشبختانه، امروزه در مورد PTSD خیلی بیشتر از چند سال پیش آگاهی وجود دارد و در حال حاضر به طور گسترده به عنوان یکی از فلج کنندهترین اختلالات اضطرابی شناخته میشود.
همانطور که از نامش پیداست، PTSD از یک رویداد فوقالعاده آسیبزا یا استرسزا نشاءت میگیرد. اغلب باعث میشود فرد از کابوسهای شبانه و یادآوری آن رنج ببرد.
با توجه به تعداد زیادی از پرسنل نظامی که گزارش شده PTSD دارند، بیشتر آن را به کسانی که در جنگ خدمت کردهاند، نسبت میدهیم، هرچند این گونه نیست. اختلال استرس پس از یک سانحه ممکن است افرادی که انواع مختلفی از موقعیتهای ناخوشانید مانند موارد زیر را تجربه کردهاند درگیر کند:
• سوء استفاده جنسی
• خشونت خانگی
• حملات تروریستی
• تصادفات جادهای
• سرقتها و حملات
علائم جسمی PTSD همراه با تجدید حیات دوباره رویداد تروماتیک، عبارتاند از:
• بیخوابی
• تحریکپذیری شدید
• مشکل تمرکز
• ایزوله شدن و جدایی از بقیه به عنوان مکانیسم دفاعی برای جلوگیری از احساس درد PTSD
اگر من (یا یکی از عزیزانم) از اختلال اضطراب رنج ببریم چه کاری میتوانم انجام دهم؟
اختلالات اضطراب قابل درمان است کارهای زیادی وجود دارند که با انجام آن میتوانید از تأثیرات اضطراب بر کیفیت زندگی خود جلوگیری کنید. در اینجا، ما برخی از شایعترین فعالیتهای ضد اضطراب، استراتژیها و تکنیکهایی که امروزه میتوانید از آن استفاده کنید را معرفی میکنیم.
راهنماییهای کمک به خود
1. کافئین و الکل را محدود کنید
این دو ماده میتواند منجر به اضطراب شدید و حتی باعث حملات وحشتزدگی شود.
2. چای بابونه را امتحان کنید
چای بابونه دارای خواص آرام بخش فوقالعاده است که میتواند باعث آرامش شما شود و حتی به خواب راحت کمک کند.
3. ورزش کنید
هرگز قدرت فعالیت در هنگام مبارزه با اضطراب را نادیده نگیرید. اگر اختلال اضطراب اجتماعی دارید و بدان معنی است که نمیتوانید به ورزشگاه بروید. میتوانید با پیادهروی ملایم، دوچرخه سواری یا حتی تمرین یوگا در خانه شروع کنید.
هر چیزی که شما را به هوای تازه ببرد، میتواند بسیار مفید باشد. از هر فرصتی برای فعال شدن و خارج از منزل آمدن استفاده کنید تا خلق و خویتان را تقویت کنید و به طور طبیعی خسته شوید. این امر میتواند بسیار مفید باشد اگر اضطراب شما سبب بیخوابی و سایر مشکلات خواب شده است.
4. تمرینات تنفسی، یوگا و یا مدیتیشن را امتحان کنید
دلیلی وجود دارد که بسیاری از متخصصان بهداشت روان تمرینات تنفسی و مدیتیشن را برای مبارزه با اضطراب پیشنهاد میکنند - آنها فوقالعاده مؤثر هستند.
یوتیوب پر از فیلمهایی است که تکنیکهای تنفس و مدیتیشن را ارائه میدهد. اما بهتر است یک گروه مدیتیشن یا یوگا نزدیک خود پیدا کنید. با این کار میتوانید دیگر افرادی را که به همین دلیل به گروه پیوستند را پیدا کنید و شبکهی پشتیبانی ارزشمندی از افرادی که واقعاً شما را درک کنند بیابید.
درمان
5. با دکتر خود صحبت کنید
با توجه به نوع اضطرابی که با آن دست و پنجه نرم میکنید، برخی از پزشکان ممکن است داروهای قدرتمندی که میتوانند اضطراب را کاهش دهند، تجویز کنند. البته، همه نمیخواهند دارو مصرف کنند، اما این نباید شما را از دیدن دکتر بازدارد.
در واقع، برای بسیاری، بازدید از دکتر میتواند اولین فرصت برای صحبت در مورد این موضوع باشد. این به نوبه خود کمک بزرگی است. پزشک شما همچنین میتواند شما را به روشهای دیگر درمان مانند مشاوره معرفی کند.
6. مشاوره شناختی رفتاری (CBT)
CBT در مبارزه با اختلالات اضطراب بسیار مؤثر عمل میکند. یک رویکرد دستوری برای درمان است که در آن درمانگر به شما کمک خواهد کرد مهارتها و راهکارهای مفید برای مدیریت و کاهش تأثیر اضطراب را یاد بگیرید.
لازم نیست اضطراب زندگی شما را کنترل کند
هرچند اضطراب ممکن است مانند نابودگر همه جانبه، به نظر برسد. حتی در بدتر شرایط نمیتواند کسی را از لحاظ جسمی بکشد. میتواند زندگی شما را تا حدی کنترل کند و هر گونه احساس لذت یا خوشحالی را از بین ببرد. اما نباید اینگونه باشد.
این قاتل نامرئی که شما را داخل خانه (و یا بدتر از آن در ذهنتان) حبس میکند. میتواند کنترل، کاهش و حتی به طور کامل حذف شود. در یک روز، با یک قدم، در یک لحظه در یک زمان میتوانید خود را از چنگ اضطراب رها کنید و واقعاً به گونهای که هرگز فکر نمیکردید ممکن باشد زندگی کنید.
منبع: Lifehack