اصغر فرهادی کارگردان، فیلمنامه نویس و تهیه کننده ایرانی در 17 اردیبهشت 1351ش. در خمینی شهر اصفهان دیده به جهان گشود. وی پیش از آغاز حرفه ی خود به صورت آکادمیک، از 13 سالگی به فعالیت در انجمن سینمای جوان اصفهان پرداخت. وی پس از تحصیل در رشته تئاتر (گرایش ادبیات نمایشی) از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران و اخذ مدرک کارشناسی در این رشته، رشته کارگردانی تئاتر در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه تربیت مدرس باری ادامه تحصیل انتخاب کرد. وی هنر خود را تأثیر گرفته از آثار بزرگانی همچون "ویتوریو دسیکا"، "فدریکو فلینی"، "اینگمار برگمان"، "میکل آنجلو آنتونیونی"، "بیلی وایلدر" و "کرزیستوف کیشلوفسکی" میداند. فرهادی "دزد دوچرخه" دسیکا را اولین فیلم تاثیر گذار بر زندگی اش عنوان کرده است.
سبک فرهادی در فیلمسازی "رئالیسم" است و پایان فیلمهایش باز و دراماتیک؛ وی از کنار هیچ یک از جزئیات بسیار کوچک در فیلمهایش نمیگذرد و آنها را مانند تکه های زنجیر برای ساخت خط داستانی بسیار قوی به هم متصل میکند. او به هیچ عنوان به روایت ساده ای از اتفاقات بسنده نمیکند بلکه به دنبال ایجاد سوال و چالشی در ذهن تمام مخاطبانش است و با نمایش صادقانه و بدون قضاوت از رویدادها و سپردن قضاوت به مخاطب آنها را تا انتهای فیلم برای گرفتن جواب سوالها و حل چالشهایشان نگه میدارد.
فرهادی با ظرافت و دقت خاص خویش به رفتارهای انسانها و رویدادهای بین آنها مینگرد، و وظیفه خود به عنوان واسطه و دریچه ای بین مخاطب و جهان خود را به بهترین شکل ممکن انجام میدهد.
فرهادی به واسطه ی هوش هیجا نی بالای خود، عواطف، احساسات و منطق افراد را به خوبی درک میکند و میتواند در شرایط مختلف احساسی، عقلی و هیجانی بهترین واکنش را برای ایجاد ارتباط منطقی تر، کارآمدتر و مؤثرتر با مخاطب به نمایش بگذارد. وی به فیلمنامه هایش به طرزی وسواس گونه پایبند است و برای اجرای دقیق آنها ، نماهای یک اتفاق را به بخشهای ثابت و متحرک( از نظر حرکت دوربین) تقسیم میکند تانگاه هوشمندانه و واقعی به بیننده داده و آنها را به دنبال کردن داستان ترغیب کند.
اولین فیلم نامه سینمایی فرهادی "ارتفاع پست" است که دوازدهمین فیلم"ابراهیم حاتمی کیا" محسوب میشود. فرهادی کمتر از یک سال پس از اکران این فیلم، با نویسندگی و کارگردانی فیلم "رقص در غبار" وارد عرصه کارگردانی شد و جایزه بهترین کارگردانی جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک و تندیس زرین بهترین فیلمنامه را از جشن خانه سینما را برای این فیلم کسب کرد.
دومین اثر فرهادی در جایگاه کارگردانی "شهر زیبا" بود. فیلمی با درون مایه عاشقانه و روایتگر مردیست که در انتظار اعدام خویش در زندان به سر میبرد. فرهادی برای این فیلم جوایزی مانند طاووس طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم هند را به دست آورد.
پس از دوسال وقفه سومین فیلم وی با نام "چهارشنبه سوری"که با نویسندگی مانی حقیقی تهیه شده بود به روی پرده آمد. فیلم موضوع خیانت و ایجاد تغییر برای ادامه زندگیرا به تصویر میکشد.این فیلم جوایز و نامزدی‌های متعددی را کسب کرد که از بین آنها می‌توان به سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی بیست و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر و هوگو طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو و نامزدی یوزپلنگ طلایی جشنواره فیلم لوکارنو اشاره کرد.چهارشنبه سوری را می‌توان یکی از آثار جدی در مقام فیلمسازی دانست که مجله اسلنت آن را یکی از بهترین فیلم‌های اکران شده سال ۲۰۰۶ دانست. وی دو سال بعد به عنوان نویسندهٔ فیلمنامه با مانی حقیقی همکاری کرد و فیلم‌نامهٔ کنعان را نوشت. کنعان فیلم پر سکانسی است که از لحظاتی ساده آغاز میشود، به اوج می‌رسد و ناگهان به اعماق کلیشه می‌افتد. اما باز هم کنعان با همهٔ میزانسن‌های زیبایش و موسیقی متنی مناسب لحظاتش، اتفاق خوبی در سینما بود. دایره زندگی محصول سال ۱۳۸۷، به عنوان اولین تجربه سینمایی پریسا بخت‌آور همسر وی از ذوق هنری و استعداد نویسندگی اصغر فرهادی در مقام نویسنده بهره میبرد. دایره زنگی برخلاف فیلم‌نامه‌های گذشته او قالب و پوسته طنز را به همراه دارد اما این تغییر رویکرد هم نتوانسته‌است که زیرلایه‌های اجتماعی و رئالیستی اصغر فرهادی را حتی کم‌رنگ کند. این فیلم مورد توجه عموم و گیشه قرار گرفت. هفتمین تجربه سینمایی اصغر فرهادی، همکاری با مسعود کیمیایی و در قالب فیلم محاکمه در خیابان محصول سال ۱۳۸۷ رقم خورد.[۲۵] این فیلم در چندین اپیزود با مضامین مختلف اجتماعی از جمله انتقام روایت میشود و تأثیر اصغر فرهادی در تغییر نگرش مسعود کیمیایی در سبک نگارش فیلمنامه و روایت غیرخطی به خوبی مشهود است.
چهارمین فیلم کارگردانی شده توسط او "درباره الی" است. به عقیده اکثر منتقدین و مردم فیلم دربارهٔ الی مهم‌ترین فیلم کارنامه هنری وی است. از آن جهت که اصغر فرهادی به دلیل برعهده داشتن سمت‌های کارگردان، نویسنده و تهیه‌کننده در نهایت میتواند آنطور که باید و شاید سینما و نوع نگاه خاص را ارائه دهد. فرهادی با سبک رئالیسم در دربارهٔ الی شروع‌کننده موج سوم موج نو سینمای ایران شد. این فیلم علاوه بر استقبال در جشنواره‌های داخلی و کسب جایزه‌هایی از جمله جایزه ویژه تماشاگران جشنواره فیلم فجر و تندیس بهترین کارگردانی جشن خانه سینما، در جشنواره‌های خارجی نیز درخشید و خرس نقره‌ای بهترین کارگردانی جشنواره بین‌المللی فیلم برلین و جایزه بهترین فیلم داستانی جشنواره فیلم ترایبکا را کسب کرد. دیتر کسلیک مدیر جشنواره فیلم برلین این فیلم را نشانه‌ای از آغاز موجی نو در سینمای ایران دانست و رابرت دنیرو در حاشیه جشنواره فیلم ترایبکا در مورد این فیلم گفت، جهان شمولی شخصیت‌ها و مضامین در کنار کارگردانی که این داستان را مسحورکننده ساخته، موجب شده‌است تا دربارهٔ الی مرزهای جهانی را فرو بریزد و درک ما از دنیای مشترک مان را تعمیق ببخشد. دربارهٔ الی فیلمی است که ساختار روایی بدیع و خلاقانه‌اش نه‌تنها آن را از دیگر آثار هم‌کیشش تفاوت می‌بخشد که نقش مهمی را هم در سینمای ایران ایفا میکند. در موج نو فرانسه پس‌ازآن که ژان-لوک گدار و فرانسوا تروفو اولین فیلم‌هایشان را می‌سازند، نزدیک به پنجاه نفر فیلم اولی وارد سینما فرانسه می‌شوند درحالی‌که الگویشان فیلم‌های این دو کارگردان بزرگ است و همین موج نو را سبب میشود.
جدایی نادر از سیمین که در سطح بین‌المللی بیشتر با نام یک جدایی شناخته میشود، پنجمین اثر سینمایی اصغر فرهادی است. جدایی نادر از سیمین در واقع همه چیز است، که شاخصترین آنها یک ملودرام اجتماعی پیچیده در مورد سقوط یک ازدواج و یک مشکل خانوادگی که باعث ایجاد زنجیرهای از حوادث میشود، یک داستان فریبنده و هیچکاکی که سرنخها در تنگناهای داستان بافته شده‌اند که شاید ببینده قادر به درک آنها نشود و یک داستان برجسته فلسفی که هر یک از کاراکترهای فیلم در آن از لحاظ اخلاقی نقشی منحصر به فرد ایفا می‌کنند. ساختار فیلمنامه «جدایی نادر از سیمین» نمونه‌ای موفق از تلفیق اصول کلاسیک و مدرن در مبانی داستان‌نویسی است. اساس داستان به طرز بی‌مانندی بر مبنای کنش و واکنش شخصیت‌های اصلی حول بحران استوار است. این فیلم ه عنوان نماینده ایران در اسکار معرفی شد و در انتها نیز برای اولین بار بزرگترین دستاورد هنری، فرهنگی و ملی تاریخ ایران را با دریافت جایزه اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان رقم زد. جدایی نادر از سیمین در بین منتقدین و عموم خوش درخشید و در سراسر جهان مورد تحسین قرار گرفت و مجموعاً بیش از ۵۲ جایزه جهانی را از آن خود کرد، جوایز معتبر بین‌المللی همچون جایزه اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان، جایزه گلدن گلوب بهترین فیلم غیر انگلیسی زبان، جایزه هیئت داوران و جایزه خرس طلایی از جشنواره فیلم برلین و جایزه ایندیپندنت اسپیریت بهترین فیلم خارجی زبان، جایزه جوایز بودیل بهترین فیلم خارجی زبان و جایزه سزار بهترین فیلم خارجی زبان از جمله جوایز مهم جدایی نادر از سیمین است. جدایی نادر از سیمین با فروش ۲۰ میلیون دلار پرفروش‌ترین فیلم ایرانی در اکران جهانی لقب گرفت. راجر ایبرت منتقد مطرح سینما، فیلم جدایی نادر از سیمین را بهترین فیلم سال ۲۰۱۱ دانست. در نظرسنجی بی‌بی‌سی نیز فیلم جدایی نادر از سیمین در رده نهم فیلم‌های برتر قرن ۲۱ بالاتر از آثار مطرحی مانند جایی برای پیرمردها نیست ساخته برادران کوئن قرار گرفت. جدایی مورد تمجید افراد مشهوری همچون مریل استریپ و برد پیت قرار گرفت. سایت‌اندساوند در لیستی جدایی نادر از سیمین را به عنوان دومین فیلم برتر سینمای جهان در سال ۲۰۱۱ معرفی کرد. جدایی نادر از سیمین در فرانسه، آمریکا، اسپانیا، آلمان، بلژیک و انگلستان با فروش و استقبال بالایی روبرو شد.
گذشته محصول سال ۲۰۱۳ اولین اثر غیر فارسی‌زبان است که بعد از جدایی نادر از سیمین در فرانسه ساخته شد. گذشته با بازی برنیس بژو در پاریس رقم خورد، فیلمی که یک درام پیچیده و در اغلب مواقع درخشان با اجراهایی مهار شده و هوشمندانه است. ظرافت خاصی در کنار هم چیدن جزئیات و تکه‌های داستان به شکل یک الگو، پیچش‌های غیرمنتظره در طرح داستان، تعلیق‌های پیچیده و آشکارسازی‌ها وجود دارد. گذشته نامزد دریافت نخل طلا جشنواره کن شد و در نهایت موفق به کسب نخل طلای بهترین بازیگر زن و جایزهٔ کلیسای جهانی جشنواره فیلم کن گشت. تیری شز منتقد اکسپرس سینمای اصغر فرهادی را دارای قدرت ساکنی میداند که شاکلهٔ آن پیچیدگی روابط انسانی و آشکار شدن اسرار پنهانی است که در گذشته نمایان است.
فروشنده محصول سال ۱۳۹۴ هفتمین فیلم بلند اصغر فرهادی است. شهاب حسینی برای سومین بار و ترانه علیدوستی برای چهارمین بار با اصغر فرهادی به عنوان بازیگر همکاری کردند که هر دو در فروشنده به عنوان نقش‌های اصلی فیلم شناخته می‌شوند و الکساندر مالت-گای نیز برای دومین بار به عنوان تهیه‌کننده فیلم اصغر فرهادی برگزیده شد.
داستان فیلم فروشنده دربارهٔ رعنا و عماد زن و شوهری جوان است که در حال بازی و اجرای نمایشنامه مرگ فروشنده نوشته آرتور میلر هستند. اصغر فرهادی در جشنواره فیلم کن جایزه بهترین فیلمنامه و شهاب حسینی هم برنده جایزه بهترین بازیگر مرد شد. این فیلم با واکنش و استقبال بسیار خوب مخاطبین مواجه شد. «فروشنده» در اسکار ۲۰۱۷ برنده جایزه بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان شد. نقطه قوت اصلی فروشنده همانند آثار قبلی فرهادی، فیلمنامه دقیق و حساب شده آن است که به استاندارد مناسب سینمای درام رسیده‌است و محتوای آن نیز جلوه‌گری کرامت انسانی در مقابل رذالت بشری در جامعه است. فرهادی همچنین برای فروشنده برنده جایزه ستلایت بهترین فیلم غیر انگلیسی‌زبان شد.
فیلم همه میدانند که هشتمین فیلم بلند فرهادی است به زبان اسپانیایی ساخته شده و بازیگرانی همچون خاویر باردم و پنلوپه کروز در آن ایفای نقش می‌کنند. همه میدانند به عنوان فیلم افتتاحیهٔ هفتاد و یکمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم کن (سال ۲۰۱۸) برگزیده شده‌است و در بخش مسابقه بین‌الملل این جشنواره نیز حضور خواهد داشت.
عالی بود