زمزم اولین کارخانه‌ی نوشابه‌سازی ایران چگونه موفق شد؟

 تنوع، کیفیت و محبوبیت محصولات زمزم، فرصتی را فراهم آورده تا در کشورهای اروپایی، آفریقایی و آسیایی به گسترش بازار بپردازد و افتخاری برای کشور بیافریند. در اینجا نگاهی می‌اندازیم به چگونگی شکل‌گیری شرکت زمزم. با یوکن همراه باشید تا در این باره بیشتر بدانید.

تاریخچه نوشابه‌سازی

تاریخچه نوشابه سازی اساساً به زمانی برمی‌گردد که بشر علاوه بر مصرف آب آشامیدنی می‌توانست از افزودن موادی چون طعم دهنده‌ها و شیرین کننده‌ها به آب، شربت‌های متعددی را تهیه کند. نوشابه‌ها آشامیدنی‌های فوق العاده محبوبی هستند که در درجه اول از آب گازدار، قند و چاشنی‌ها تشکیل شده‌اند. در اواخر دهه 1700 اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها شروع به نوشیدن آب معدنی گازدار کردند چرا که به خاطر خواص درمانی شان مشهور بودند. این بازار تا دهه 1830 گسترش یافت تا زمانی که آب گازدار اولین بار در بطری‌های شیشه‌ای فروخته شدند. پر کردن و در گذاشتن برای مایع گازدار در ظروف فرآیند مشکلی تا سال 1850 بود زمانی که ماشین پر کردن و چوب پنبه گذاشتن بطور موفقیت آمیزی طراحی شد. اصطلاح نوشابه پاپ از اوایل دهه 1860 منشا گرفته است که صدای پاپی که می‌داد به خاطر فرار گاز از نوشابه گازداری بود که باز شده بود. در سال 1886 یک داروساز آتلانتایی، جان پمبرتون، گامی مهم برای ترکیب کوکا با کولا برداشت و بنابراین آن چیزی را ایجاد کرد که مشهورترین نوشیدنی جهان یعنی کوکا کولا شد. در ابتدا این آشامیدنی با عنوان ماده‌ای طراوات‌بخش و همچنین درمانی تبلیغ می‌شد.

اولین کارخانه نوشابه سازی در ایران

گفته می‌شود اولین کسی که صنعت نوشابه‌سازی را به این آورد فردی به نام میرزای تونی بوده است. متأسفانه اطلاعاتی درباره این شخص در دسترس نیست ولی گفته می‌شود که او بعدها ورشکسته شد. کارخانه ورشکسته شده آلپاین، توسط فردی به نام میر هاشم آرین خریده شده و با سرمایه‌گذاری برادران ساهاکیان، از سرمایه‌داران معروف تبریزی، قراردادی برای تولید نوشابه با کمپانی کوکاکولا منعقد شد. این کارخانه بزرگ‌ترین کارخانه تولید نوشابه غیرالکلی بود؛ اما نخستین نوشابه‌سازی ایرانی موفق مربوط به شرکت زمزم بود هرچند این شرکت در آغاز کار خود موفقیتی به دست نیاورد تا جایی که مجبور به توزیع مجانی نوشابه‌ها همراه با جایزه در میان مردم شد. گفته می‌شود دلیل این شکست عدم تطبیق ذائقه مردم با این نوشابه بود. باگذشت زمان و ورود به دهه 50 خورشیدی، محبوبیت این محصول میان مردم افزایش یافت. این شرکت فعالیت خود را با 2 خط تولید نوشابه‌های غیرالکلی گازدار در ظروف شیشه‌ای آغاز نمود و در حال حاضر با در اختیار داشتن 4 خط تولید نوشابه غیر الکلی گازدار، نوشیدنی مالت، آب‌میوه، دوغ و آب آشامیدنی در ظروف یک‌بارمصرف PET و قوطی به فعالیت خود ادامه می‌دهد. دیـدن خط تولید این شرکت از پشت شیشه های مشرف به خیابان آزادی، هنوز هم برای برخی عابران و رهگذران جالب توجه است.

خودکفایی گام اول به سوی دروازه های پیشرفت:

محصولات شرکت زمزم تا سال 57 تحت لیسانس شرکت‌های خارجی تولید می‌شد. پس از انقلاب کارخانه زمزم مصــادره شد و به‌عنوان یک شـرکت مادر تخصصی زیر نظر بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی شروع فعالیت کـرد. زمزم در سایت خود، درباره فعالیتش بعد از انقلاب به ماجرای قطع وابستگی به پپسی و کوکاکولا اشاره کرده و نوشته است: سال 1359 اقدام به ایجــاد واحــد تحقیق و توسعه نمودیـم که آزمایشگاه این واحد اردیبهشت 1360 شروع به فعـالیت کرد. این آزمایشگاه تلاش شبانه روزی خود را در جهت فرموله کردن و تهیه اسانس ها و مواد لازم جهت عصاره سازی متمرکز نمود و شهریور 1360 موفق به فرموله کردن عصاره پپسی و متعاقب آن عصاره پرتقالی گردید. شرکت زمزم جهت رهایی از وابستگی خارجی در زمینه مواد اولیه نیز اقداماتی را آغاز کرد که اولین قدم در این زمینه تغییر شیشه های نوشابه با آرم پپسی بود که به‌تدریج با قالب جدید با آرم زمزم به بازار عرضه شد. هم‌زمان، زمزم منابع تهیه عصاره خود را نیز تعویض نمود و خود را از قرارداد استعماری هر عصاره به مبلغ 300 دلار پپسی کولا رها و در عوض عصاره هــایی با قیمت بسیار ارزان‌تر تهیه کرد. زمزم در سال‌های اخیر گسترش قابل‌توجهی در فعالیت‌های خود ایجاد نموده است. این در حالی است که در ابتدا فعالیت خود را با یک خط تولید آغاز نمود، ولی هم اکنون 13 شرکت در شهرهای مختلف ایران و همچنین چند شرکت خارجی در دیگر کشورها تحت لیسانس زمزم ایران، محصولات مختلف زمزم را تولید می‌کنند. از آنجا که مدرن‌ترین واحد عصاره سازی خاورمیانه متعلق به زمزم ایران است، می‌تواند نوشیدنی با طعم و مزه‌های متنوع و مختلف تولید نماید.

تولیدمحصولات جدید و متنوع

بررسی و تحقیق در خصوص درک نیازمندی های منطقی مشتریان از طریق بازاریابی و تحقیقات لازم سبب شده که این شرکت با ارائه بیش از 100 نوع محصول مختلف، حضوری چشم گیر در سطح ملی و بین المللی داشته و تولیداتی با طعم ها، اندازه ها و بسته بندی های متفاوت، خود را به عنوان الگویی توانا در صنعت آشامیدنی معرفی نماید. یکی از محصولات این شرکت که با نام زمزم گرین عرضه می‌گردد به‌طور اختصاصی در این شرکت فرموله شده است. در این محصول از شیرین کننده طبیعی استویا که از گیاه استویا استخراج می‌شود استفاده می‌گردد. کالری دریافتی از این محصول 60 درصد کمتر از نوشابه های معمولی حاوی شکر است و مصرف آن برای  افراد حساس به‌اضافه وزن و افرادی که علاقه‌ای به  مصرف شیرین‌کننده‌های مصنوعی ندارند، توصیه می‌شود. یکی دیگر از محصولات این شرکت زمزم موهیتو نام دارد. موهیتو نوشابه ای با طعم لیمو و نعناع هست که در فرمولاسیون آن از رنگ سبز طبیعی کلروفیل و همچنین افشره طبیعی نعناع استفاده شده است. سایر محصولات این کارخانه شامل آبمیوه ها، آب طعم دار، ماءالشعیر، نوشیدنی های گریپ فروت، گواوا و توت فرنگی، نوشیدنی های انرژی زا و نوشیدنی های لبنی می‌باشد. این شرکت د زمینه تولید محصولات سالم وسلامتی بخش پیشگام بوده و یکی از محصولات موفق در این زمینه نوشابه کولامد می‌باشد. این محصول ​محتوی عصاره های پنج گیاه دارویی زنجبیل، دارچین، هل، علف لیمو و رزماری بوده و بدون مواد نگهدارنده و شیرین شده توسط قند میوه است و دارای دارای خواص دارویی شامل تقویت دستگاه گوارش و ضد تهوع و نفخ معده می‌باشد.

 کسب استاندارد مدیریت کیفیت و استانداردهای بین‌المللی ایزو در صنعت غذا

شرکت زمزم علاوه بر دارا بودن پروانه‌های استاندارد تولید محصول، دارای گواهینامه استاندارد مدیریت کیفیت HACCP و ISO نیز می‌باشد و هدف اصلی این شرکت بهبود مستمر کیفیت برای جلب رضایت بیشتر مشتریان، رقابت سالم با دیگر تولیدکنندگان داخلی و خارجی نوشابه برای تولید محصول با کیفیت برتر و متنوع‌تر است. تنوع، کیفیت و محبوبیت محصولات زمزم، فرصتی را فراهم آورده تا در کشورهای اروپایی، آفریقایی و آسیایی به گسترش بازار بپردازد و افتخاری برای کشور بیافریند.