کارهای زیادی در محل کار دارید. مشتریها مدام تماس میگیرند و میخواهند از روند پیشرفت پروژه مطلع شوند. حتی کارهای ماه قبل هم به اتمام نرسیده و همه برنامهریزیتان بههم ریخته است. مثلا میخواستید در ماه جدید در باشگاه ثبت نام کنید و لاغر شوید، اما اکنون چنین کاری امکانپذیر نیست. آیا میدانید اگر کارهایتان را به موقع انجام دهید، چقدر حالتان بهتر است و از احساس گناه و استرس ناشی از آن رهایی مییابید؟ میدانید چقدر کاراییتان بهبود پیدا میکند و شادتر خواهید بود؟ باید راه حلی برای نجات از تلنبارشدن کارها روی هم، به تعویق انداختن آنها و بیمیلی نسبت به انجام وظایفتان پیدا کنید و از این نگرانی و استرس خلاص شوید. اما چگونه چنین کاری امکانپذیر است؟ با یوکن همراه باشید.
قدم اول این است، برای یافتن دلیل از زیر کار در رفتنتان چارهای بیاندیشید. اگر به این نتیجه برسید که چرا حوصله و رغبتی برای انجام وظایف روزانه و دنبال کردن برنامهریزیتان ندارید، خیلی از مشکلات حل خواهند شد.
دلیل به تعویق انداختن کارها، ترس از اشتباه است
راه حل: تمرکز پیشگیرانه داشته باشید
به هر وظیفه و مسئولیتی میتوان دو رویکرد مختلف داشت. رویکرد اول، همان نگاهی است که به واسطه آن فکر میکنید با اتمام یک پروژه و مسئولیت، به نتایج خوبی دست خواهید یافت و مدیرتان را تحت تاثیر قرار میدهید. در علم روانشناسی، به این نوع تمرکز کردن روی انجام وظایف و مسئولیتها، تمرکز ارتقایی (promotion focus) گفته میشود. مطالعات حاکی از آن است، اشتیاق و علاقه برای انجام وظایف مختلف باعث دستیابی به موفقیتهای بیشتری خواهد شد.
در مقابل ممکن است از نتایج کارهایتان بترسید و دچار اضطراب و نگرانی شوید. اضطراب و بدبینی سبب کاهش انگیزه برای رسیدن به پیشرفت میشوند و امکان رسیدن به موفقیت را سلب میکنند. برای مقابله با احساس ترس و دلهره باید وارد عمل شوید. در قدم اول، شک و دو دلی را کنار بگذارید و برای انجام کار اقدام کنید. یعنی لازم است نوعی از تمرکز را در خود بهوجود آورید که به آن تمرکز پیشگیرانه (prevention focus) میگویند. در این نوع تفکر باید به جای نتیجهگرایی به انجام کار و جلوگیری از ایجاد شکست فکر کرد. به عنوان مثال، به جای اینکه به فکر خوشحال یا ناراحت شدن مدیرتان باشید، روی جلوگیری از عصبانیت او تمرکز کنید و با اقدامی هوشیارانه مانع از این شوید که شما را نیرویی ناکارآمد و غیرحرفهای بداند.
اکنون در این زمینه مثال دیگری میزنیم. در مورد ورزش کردن به خودتان بگویید باید ورزش کنم تا تناسب اندامم حفظ شود و زیبایی بدنم از دست نرود، در این صورت نیرویی در وجودتان بهوجود میآید که باعث اقدامی فوری میشود. یعنی با تکیه بر انگیزهای که در خود بهوجود میآورید، دیگر کارها را به تعویق نمیاندازید و به سراغ عمل میروید. پس لازم است این نوع تفکر پیشگیرانه را در خود نهادینه کنید. هر چقدر این تفکر بیشتر در شما رشد کند، زودتر به دنبال انجام کارهایتان میروید و از بروز خسارت و بیحوصلگی جلوگیری میکنید. حقیقت این است، نگرانیِ بیشتر برای انجام کارها باعث اقدام سریعتر خواهد شد.
البته ممکن است این نوع تفکر و تمرکز برایتان عجیب باشد، خصوصا اگر از جمله افرادی باشید که با تمرکز ارتقایی و مثبت اندیشی، کارهایتان را به انجام میرسانید. در هر صورت، تفکر پیشگیرانه روشی موثر برای جلوگیری از به تعویق انداختن کارها و مقابله با کسلی و بیحوصلگی است.
حوصله ندارید کاری را شروع کنید
راه حل: این احساسات منفی را نادیده بگیرید و در مسیر درست قرار بگیرید
اولیور برکمن (Oliver Burkeman) در کتاب «شادی برای افرادی که تحمل مثبتاندیشی را ندارند»، میگوید: «وقتی فردی مدام به این فکر میکند که نمیتواند صبح زود از رختخواب بلند شود یا توان ورزش کردن ندارد، در واقع نشان میدهد هیچ حوصله و انگیزهای برای انجام این کارها ندارد. هیچ کس شما را به تخت نمیبندد تا نتوانید صبح زود بیدار شوید و مانعی برای باشگاه رفتن ندارید. آنچه باعث میشود میل و رغبتی به سحرخیزی و ورزش کردن نداشته باشید، نداشتن حوصلهی کافی است.
البته برکمن میگوید نباید برای شروع کارها منتظر بمانید تا حوصله کافی را بهدست آورید بلکه باید دست به کار شوید.
به این موضوع خوب فکر کنید چون اهمیت زیادی در زندگیتان دارد؛ اغلب مردم فکر میکنند برای شروع یک کار جدید و پا گذاشتن در مسیر باید حال و حوصله کافی پیدا کنند تا انگیزه بیشتری برای پیشرفت داشته باشند، اما این تفکر اشتباه و بازدارنده است. چرا چنین تفکری داریم؟ بله درست است، برای شروع کارهایی مانند ورزش یا سحرخیزی نیاز به انگیزه و تعهد داریم، اما اینکه منتظر بمانیم حال و حوصلهی کاری را پیدا کنیم و بعد به سراغ آن برویم، کاملا اشتباه است.
به عقیدهی اولیور برکمن، خیلی از هنرمندان، مخترعان و نویسندگان، ساعاتی را پشت سر گذاشتهاند که با وجود بیحوصلگی، به کارکردن در ساعات مشخصی پرداختهاند.
برای مثال، چاک کلوز (Chuck Close)، عکاس و نقاش بزرگی است و باور دارد:
دنبال الهام گشتن برای انجام پروژه ها، کار افراد غیرحرفهای است. هنرمندان واقعی از جا بلند میشوند و کارشان را شروع میکنند.
با این تفاسیر، اگر یک جا نشستهاید و منتظرید حوصله به سراغتان بیاید، همین حالا از جا بلند شوید و کاری انجام دهید. باور کنید چیزی مانعتان نیست.
هیچ کاری انجام نمیدهید، چون همه چیز به نظرتان سخت و خستهکننده است
راه حل: از روش اگر...، آنگاه... استفاده کنید
شاید برایتان پیش آمده که با خود بگویید: «ایندفعه زودتر کار را شروع میکنم»، «دفعه بعد بهتر این کار را انجام میدهم» و... . تقریبا اکثر افراد برای بهبود عملکردشان در دفعات بعدی انجام یک کار به خودشان وعده میدهند، اما حقیقت این است خیلی روی ظرفیتمان برای خود کنترلی حساب باز کردهایم. اگر توانایی بهتر انجام دادن کاری در ما وجود داشته باشد، باید همان بار اول به بهترین شکل ممکن انجام دهیم. باید قبول کنیم اراده ما محدودیتهایی دارد. پس خیلی سخت است خود را به انجام کارهایی که مطابق میلمان نیست و خستهکننده و سخت است، مجبور کنیم. در این شرایط نیاز به راهکار موثری داریم: استفاده از راه حل «اگر...، آنگاه....»
در این راهکار نیازی به مشخص کردن مراحل پروژه ندارید، بلکه باید دقیقا مشخص کنید کار را کجا و چه موقع انجام خواهید داد. مثلا بگویید باید در ساعت 11 صبح کار به اتمام برسد و به استادتان زنگ بزنید و برنامهای برای قرار ملاقاتتان ترتیب دهید. یا اگر در جلسه کاری فردا با مدیر، حرفی از ترفیع زده نشد، قبل از پایان جلسه خودتان موضوع را مطرح کنید.
اگر از قبل زمان و مکان انجام کارهایتان را مشخص کنید، دیگر هیچ کاری را به تعویق نمیاندازید و دچار تعلل نمیشوید. با داشتن چنین تفکری، اراده خود را تقویت میکنید و به آن پایبند میشوید.
نتایج تحقیقات نشان میدهد، استفاده از روش «اگر... آنگاه...»، نرخ بهره وری و رسیدن به اهداف را به طور میانگین بین 200 تا 300 درصد افزایش میدهد.
کلام آخر
همیشه در مقالات روانشناسی و انگیزشی و فیلمهای آموزشی میگویند مثبت اندیش باشید، به دنبال علاقهمندیهایتان بروید و.... اما راهکارهایی که در این مقاله ارائه شد کمی متفاوتند. راهکارهایی که روانشناسان به صورت کلیشهای میدهند وقتی به نتیجه میرسند که تصمیم قاطعی برای انجام کار گرفته باشید اما راه حلهای این مقاله مربوط به زمانی است که حوصله شروع کار را ندارید و دست روی دست گذاشتهاید.
منبع: getpocket