پلتفرم (2019 The Platform)
پلتفرم فیلمی در ژانر علمی-تخیلی، فلسفی و ترسناک ساخت کشور اسپانیا است. این اثر که در سال 2019 منتشر شده، توسط «گالدر گازتلو یوروتیا» کارگردانی شده و او سعی کرده تا ایده‌ی «دیوید دلوسا» را برای نمایش نمادین نابرابری‌ها در جامعه‌ی بشری به تصویر بکشد. این فیلم 94 دقیقه‌ای که توسط سرویس نتفیلیکس منتشر شده است، توانسته امتیاز 7 را در سایت IMDB دریافت کند. تهیه‌کنندگی این فیلم بر عهده کارلوس خوارز بوده و بازیگرانی مثل: ایوان مسگیو، زورین اگایلئور، آنتونیا سن خوان، امیلیو بوآل , الکساندرا ماسانگای در آن نقش آفرینی کرده‌اند. در ادامه با یوکن همراه باشید.
فیلم پلتفرم روایتگر داستانی نمادگرا از انسان‌هایی است که در یک سازه‌ی عمودی شکل مخوف، با طبقات بسیار زیاد و یک حفره میانی، بدون هیچ‌گونه دسترسی به محیط بیرون قرار گرفته‌اند. برخی از این انسان‌ها به صورت داوطلبانه و برخی دیگر برای گذراندن دوره‌ی محکومیت خود به اینجا آمده‌اند. ساختمان عجیب روایت شده در فیلم، دارای قوانین سخت و پیچیده‌ای است که تنها بخشی از آن برای هر فرد توضیح داده می‌شود و پس از آن امکان ارتباط مجدد زندانیان با پرسنل وجود ندارد.
دوبله فارسی اختصاصی فیلم پلتفرم توسط گپ فیلم
برای تماشا و دانلود فیلم «پلتفرم» دوبله شده، به وب سایت گپ فیلم مراجعه کنید. استودیو ساندفیلم با ترجمه و مدیر دوبلاژی شیلا آژیر، این فیلم را ارائه کرده که گویندگان آن علی همت مومیوند، امیر حکیمی، لادن سلطان‌پناه، ابوالفصل شاه‌بهرامی، محمد جان‌پناه، ابراهیم شفیعی، محمد بهاریان و علیرضا ناصحی هستند و صدابرداری آن را علی مطلق انجام داده است.
در هر طبقه‌ی این ساختمان تنها دو نفر ساکن هستند که صرفا امکانات ابتدایی برای زنده ماندن را در اختیار دارند. این افراد برای مدت یک ماه در کنار هم زندگی و در اتاقی زندگی می‌کنند که در میان آن حفره‌ای قرار گرفته است. آن‌ها پس از مدتی زندگی در این اتاق، با طوفانی عجیب به خوابی عمیق می‌روند و در طبقات دیگری قرار می‌گیرند. حال شاید سوال‌های مهم در مورد فیلم این باشند که هدف از نگه داشتن انسان‌ها در این سازه یا قرار دادن حفره در میان سلول‌ها چیست؟ یا سوال دیگر نیز این است که نحوه غذارسانی به این افراد چگونه است؟ پاسخ تمامی این سوال‌ها در ماهیت حفره و سکو میان آن نهفته است.
ماجرا از آن‌جایی شروع می‌شود که «گورنگ» (Iván Massagué) بعد از صرف مدت زمانی اندک برای سکونت در این ساختمان متوجه شرایط حاکم بر آن می‌شود و طی مشاهده اتفاقات ناگوار، برای تغییر این سیستم دست به کار می‌شود. او در ابتدا تلاش می‌کند تا با پیرمرد هم‌سلولی خود که برای گذراندن دوره محکومیت به آن‌جا آمده ارتباط برقرار کند. در این زمان گورنگ پی می‌برد که همه‌ی افراد حاضر در این مجموعه داوطلب نیستند و برخی از آن‌ها به عنوان زندانی به آن‌جا آمده‌اند.
نمادی از یک دن کیشوت مدرن
صحنه‌ی ابتدایی فیلم گورنگ را نشان می‌دهد که به سؤالات مسئول پذیرش مجموعه پاسخ می‌دهد. در طول این مصاحبه از هر فرد درخواست می‌شود تا تنها یکی از وسایل شخصی خود را به سلول بیاورد. انتخاب کتاب «دن کیشوت» توسط گورنگ به عنوان وسیله‌ی انتخابی در کنار شباهت ظاهری او به این شخصیت نشانه‌ای از تلاش فیلم برای روایتی مدرن از داستانی مشابه است. گورنگ همانند دن کیشوت به اختلاف طبقاتی در جامعه واکنش نشان می‌دهد. از طرف دیگر پیرمرد هم‌سلولی چاقویی را همراه خود دارد که عامل اصلی حضورش در زندان است؛ شاید این موضوع اشاره به افرادی از جامعه داشته باشد که توان پذیرفتن اشتباه‌های خود و درس گرفتن از آن‌ها را ندارند.
سکو، مثالی از منابع لازم برای حیات جامعه‌ی بشری
سکو یا همان «پلتفرم» که نام فیلم نیز از آن گرفته شده، هر روز از میان طبقات می‌گذرد و خوراکی‌های مختلف را برای چند دقیقه در هر طبقه قرار می‌دهد. سکو در طبقه اول مملو از خوراکی‌های متنوع است که رفته‌رفته با گذر از میان طبقات، حجم آن کاسته می‌شود. نرسیدن غذا به طبقات پایین‌تر و مصرف بیش از اندازه‌ی خوراکی‌ها توسط طبقات بالایی، چالش اصلی فیلم برای نشان دادن اختلاف طبقاتی در جامعه بشری بوده و قرار است گورنگ به عنوان فردی آزادی‌خواه و روشنفکر با آن مبارزه کند.
داستان این فیلم مشخصا به طبقات اجتماعی و ماهیت وجودی بشر اشاره دارد. فیلم به خوبی توانسته به شکلی نمادگرایانه آسایش طبقات اجتماعی بالاتر در ازای مشقت افراد ضعیف‌تر را در کنار خوی وحشی خفته در انسان به تصویر بکشد. انسان‌هایی که در بدو ورودشان به این سازه رفتاری شرافتمندانه داشته‌اند، حال به خاطر احساس خطر برای رفع نیازهای اولیه، رفتاری ستیزه‌جویانه را پیش گرفته‌اند.
در روزهای اول، گورنگ در طبقات میانی حضور داشت و به همین خاطر با سکوی نیمه دست‌خورده روبرو شد. او در آن زمان متوجه شد که به ساکنین طبقات آخر هیچ غذایی نمی‌رسد. در قسمت ابتدایی، فیلم با صراحت کامل افراط و زیاده‌خواهی طبقات بالایی جامعه را به تصویر کشیده و نشان داده که چگونه برخی از اعضای جامعه برای دستیابی به غذای مورد علاقه خود پای بر روی نیازهای اولیه‌ی دیگران می‌گذارند.
انسان‌هایی که به نابرابری عادت کرده‌اند
فیلم همواره به شکلی نمادگرایانه، واکنش افراد در برابر قوانین موجود را نشان می‌دهد؛ البته برخی از ساکنین مانند پیرمرد هم‌سلولی گورنگ، مشکلی با این قوانین ندارند و خیلی سریع خود را با آن تطبیق می‌دهند. برخی دیگر نیز مانند خود گورنگ در تضاد شدید با این سیستم هستند و حتی برای مقابله با آن متوسل به زور می‌شوند. در این بین برخی از افراد نیز معتقد به خِرد جمعی هستند و تنها سعی در یاری رساندن به قهرمانان جامعه خود دارند.
نکته‌ی جالب‌تر اینکه در میان افراد زندانی، از هر نژاد، ظاهر، سن و موارد دیگر دیده می‌شود که نشان‌دهنده‌ی فارغ بودن بی‌عدالتی حاکم، از ویژگی‌های فردی است. فردی که پرسنل سابق این مجموعه بوده، در بخشی از فیلم با گورنگ هم‌سلولی شده و با اطمینان از درستی قوانین مجموعه تلاش می‌کند تا افراد را از موضوعاتی مثل تعداد طبقات ساختمان آگاه کند و به همه نشان دهد که غذا به اندازه همه‌ی افراد موجود هست و در صورت رعایت بحث تعادل، منابع به همه خواهد رسید. با این حال او در ابتدا بر این باور است که ساختمان 200 طبقه دارد، اما پس از قرار گرفتن در طبقه 202 واکنشی متفاوت از خود نشان می‌دهد و همان دیدگاه خود را نیز زیر پا می‌گذارد.
به نظر می‌رسد که ایده‌ی استفاده‌ی هر فرد به اندازه نیاز، امری معقول است که باعث بهره‌مندی تمامی افراد از منابع می‌شود، اما حقیقت این است که داشتن چنین توقعی، آن هم از فردی که خود مورد ظلم طبقات بالاتر قرار گرفته، کاری بسیار دشوار خواهد بود.
دعاهایی که کارساز نیستند
«باهارات» (هم‌سلولی سیاه‌پوست گورنگ) نماد افرادی است که برای رهایی از هرگونه بلا تنها به دعا و نیایش متوسل می‌شوند و فقط به دنبال نجات خود از چنین شرایطی هستند. این افراد هیچ‌گونه قدمی در راستای اصلاح امور برنمی‌دارند، اما شاید نکته‌ی مثبت در مورد چنین افرادی این باشد که پس از مدتی با قهرمانان آزادی‌خواه جامعه، هم‌سو شده و تصمیم به تغییر نحوه‌ی توزیع منابع در جامعه می‌گیرند.
گورنگ و باهارات مجبور می‌شوند تا برای مقابله با استفاده بی‌رویه از منابع با افراد دیگر درگیر شوند، چرا که عموم جامعه به راحتی حاضر به پذیرش ایده‌ی تقسیم برابر منابع نخواهند بود. آن دو پس از مشقت‌های فراوان در بین راه با پیرمردی دانا مواجه می‌شوند و راه رهایی از زندان را از او یاد می‌گیرند. ایده‌ای که پیرمرد به گورنگ و باهارات می‌گوید، در حقیقت راه کار نمادگرایانه‌ی فیلم برای رهایی از بی‌عدالتی‌های موجود در جوامع بشری است.
کارگردان تلاش کرده تا دیدگاه کنایه‌آمیز خود را در سکانس خوردن کتاب توسط گورنگ آشکار کند. صحنه‌ی خوردن کتاب توسط گورنگ نشانگر ضعف فردی روشنفکر و دانا است که صرفاً به خاطر خواندن کتاب توان از پیش بردن کاری را ندارد و نیاز به قدرت افرادی دیگر مثل باهارات دارد. شاید هدف از این سکانس نشان دادن چشیدن طعم تلخ حقیقت توسط گورنگ نیز باشد.
اثری نمادگرا و عمیق
ساخت فیلم‌هایی نظیر پلتفرم که لوکیشن‌های محدودی دارند، معمولا سخت‌تر از سایر آثار سینمایی و تلویزیونی است، چراکه این آثار صرفا با فیلم‌نامه قوی و نقش‌آفرینی خوب بازیگران خود امکان ترغیب مخاطب به تماشای ادامه‌ی فیلم را دارند. فیلم‌سازان برخی اوقات ممکن است برای ارسال هر چه بهتر پیام خود به مخاطب، از این متد استفاده کنند و با ایجاد تمرکز بیشتر برای ذهن بیننده و حتی عوامل فیلم، به بیان هدف خود نزدیک‌تر شوند. استفاده از لوکیشن‌های محدود ممکن است به منظور به رخ کشیدن قوت فیلم‌نامه نیز باشد، فضای آزار‌دهنده و بی‌روح سلولی که بیشتر زمان فیلم را به خود اختصاص داده، به اندازه کافی توان انتقال پیام تلخ فیلم را دارد. با این وجود می‌توان گفت که پلتفرم در فضاسازی تا حد زیادی خوب عمل کرده است.
اگرچه داستان این فیلم مملو از نمادگرایی است، اما این موضوع موجب کند شدن روند روایت داستان نشده است. یکی از نمادهای موجود در پلتفرم، زنی است که به دنبال کودک خود می‌گردد و سایرین با اعتقاد بر اینکه هیچ کودکی اجازه‌ی ورود به ساختمان را ندارد، او را دیوانه خطاب می‌کنند. در پایان داستان همه متوجه می‌شوند که این اعتقاد دروغی بیش نبوده و سیستم تلاش داشته تا با استفاده از این ادعای بی‌اساس، ذهن افراد تحت سلطه‌ی خود را کنترل کند.
اگر چه بیننده در دقایق اولیه فیلم به تخیلی بودن ایده‌ی آن پی می‌برد، اما روند نسبتاً سریع داستان به همراه اتفاقاتی که در طول روایت آن رخ می‌دهند، مخاطب را تا جایی پیش می‌برند که هر لحظه سطح کنجکاوی بیشتر برای دیدن اتفاق بعدی داشته باشد. تنوع اتفاقات و غیرقابل حدس بودن آن‌ها، بیننده را تا ثانیه‌ی آخر پای تماشای این اثر نگه می‌دارد.
چه کسانی از تماشای پلتفرم لذت خواهند برد؟
در حالت کلی می‌توان بیان داشت که این سبک از آثار سینمایی و تلویزیونی شاید برای بسیاری از مخاطبان که تنها برای گذراندن اوقات فراغت خود به دنبال تماشای فیلم هستند، جذابیت زیادی نداشته باشد، اما به جرئت می‌توان گفت که این دست از فیلم‌ها، برای مخاطب خاص خود حرف‌های تأمل‌برانگیز زیادی دارند. نمادگرایی‌های بیش از اندازه فیلم شاید در بسیاری از اوقات غیرواقعی و کسل‌کننده به نظر برسند، اما همین خصیصه‌ی فیلم برای بیننده‌ای که ایده‌ی اصلی آن را درک کرده، قطعا لذت‌بخش خواهد بود.
با این تفاسیر می‌توان پلتفرم را یک اثر نمادگرا و اعتراضی دانست که صرفاً با اشاره به کوچک‌ترین بی‌عدالتی موجود در جوامع بشری یعنی توزیع نادرست و نابرابر منابع، مفهوم اصلی خود را به شکلی جذاب نمایش داده و این سؤال را در ذهن بیننده ایجاد کرده که آیا واقعاً راهکاری برای ایجاد عدالت میان طبقات اجتماعی وجود دارد یا ذهن بشر برای برپایی مسئله‌ای به این مهمی در جامعه‌ی خود ناتوان است. پلتفرم در انتها به خوبی نشان می‌دهد که راه مقابله با اختلافات طبقاتی و تبعیض، دعا کردن یا استفاده از زور و تهدید نیست، بلکه روش درست برای مقابله با چنین مشکلی آموزش نسل‌های بعدی بشر است.
فیلم این موضوع را با قرار دادن یک کودک در داستان به تصویر کشیده است. کودک نمادی از امید جامعه به آینده است و برای شخصی همانند گورنگ که تمام تلاش خود را برای اصلاح مشکلات کرده و البته کاری از پیش نبرده، امیدی برای مبارزه با اختلافات طبقاتی و نجات بشریت از بی‌عدالتی است. نماد دیگری که توسط کاراکتر بچه نمایش داده می‌شود، بسته بودن چشمان کودک در بخش‌های انتهایی فیلم است. بسته بودن چشم‌های کودک در کنار پایان باز آن به بیننده نشان می‌دهند که بشر از آینده و سرانجام خود بی‌خبر است و راهی نامشخص را برای از بین بردن بی‌عدالتی در پیش دارد.
این فیلم اگرچه در دسته‌بندی ژانر وحشت گنجانده شده، اما ترس ناشی از حضور موجودات فضایی یا ماورایی را در قلب و ذهن مخاطب خود ایجاد نمی‌کند، بلکه این فیلم تلاش می‌کند تا وحشت از ماهیت وجودی انسان را به جان مخاطب خود بیاندازد. با توجه به این موضوع می‌توان گفت که فیلم در واقع به دنبال ایجاد یک ترس فلسفی و دردی متعالی در مخاطب است؛ ترس از جامعه‌ای که هرکس تنها به فکر رفع نیازهای خود بوده و کوچک‌ترین کمکی در حق دیگران نمی‌کند.
ایده اصلی این فیلم بسیار بکر و خلاقانه است که در کنار فیلم‌نامه‌ای روان به خوبی توانسته مخاطب را به پیام خود جذب کند. با تمام این تفاسیر می‌توان گفت که اگر از فیلم‌های سطحی خسته شده باشید، پلتفرم می‌تواند یک اثر تاثیرگذار برای شما باشد که با دیدگاه ژرف خود شما را برای مدت زمانی قابل توجه به فکر فرو می‌برد تا شما نیز همان دغدغه‌ی سازنده و البته کاراکتر اصلی آن یعنی گورنگ را داشته باشید.
برای تماشا و دانلود فیلم سینمایی جدید دوبله می‌توانید به «گپ فیلم: مرجع دانلود فیلم و سریال» سر بزنید.
