از کریستینا هوارد (Kristina Howard)، مدیرعامل تاسک‌وِنچِرز (Tusk Ventures)، خواستم تا بهترین نصیحت کاری‌اش را بکند. در ادامه با یوکن همراه باشید.
پاسخ کریستینا این‌چنین بود:
مهم نیست چقدر باهوش باشید، اگر نتوانید با دیگران خوب تا کنید، به سرعت از کوره در می‌روید. تفاوت میان یک شغل خوب و یک شغل عالی این است که چقدر بتوانید هوش اجتماعی خود را بالا ببرید.
کریستینا تنها کسی نیست که این دیدگاه را دارد. مطالعات بسیاری نشان داده‌اند که هوش اجتماعی ما، در واقع همان توانایی ما در برقراری ارتباطات موفق و هدایت محیط‌های اجتماعی است، و همچنین نقش کلیدی در طراحی یک شغل موفق ایفا می‌کند.
علاوه بر این، بر اساس یکی از تحقیقات هاروارد (Harvard) درباره‌ی خوشحالی، کیفیت زندگی ما را نه ثروت تعیین می‌کند و نه شهرت، بلکه عامل اصلی روابط اجتماعی است.
پس چه ویژگی‌ها و رفتارهایی باعث می‌شوند تا افراد هوشمند اجتماعی همواره در زندگی حرفهای و شخصی خود رشد کنند؟
دکتر کارل آلبرِشت (Karl Albrecht)، در کتاب «هوش اجتماعی: علم جدید موفقیت» خود، پنج ویژگی اصلی و کلیدی افراد، با هوش اجتماعی بالا را در قالب حروف اختصاری د.ح.ا.و.ه (S.P.A.C.E)، مطرح می‌کند.
علاوه بر مشاهدات آلبرشت، برنامه‌های زیر، تمریناتی هستند که من خودم در طول مسیر خود از یک بچه‌ی خجالتی و مضطرب به کسی تبدیل شدم که حرفه و روابط مردم را بهتر از خودشان هدایت می‌کند.
«د»= دانش موقعیتی
بخش بزرگی از خوب تا کردن با دیگران به آگاهی موقعیتی و یا «رادار اجتماعی» مربوط می‌شود. افراد هوشمند اجتماعی پیش از تعامل با افراد، مدتی را صرف سنجش و آنالیز حالات احساسی دیگران، قصدهای احتمالی و درگیری آن‌ها میکنند.
مشاهده رفتارها و حالات افراد دور و بر ما، پیش از این‌که به آن‌ها نزدیک شویم، شروع خوبی است. این‌گونه حواستان هست تا بحثی را پیش نکشید که طرف مقابل‌تان هیچ علاقه‌ای به آن ندارد.
با این حال آلبرشت، ما را به اختصاص دادن زمانی برای بینندگان متمرکز تشویق می‌کند. ما می‌توانیم از طریق ارتباط کلامی و غیرکلامی آن‌ها، شخصیت و خلق و خوی افراد و همچنین پویایی اجتماعی آن‌ها را به دست آوریم.
• احساس مردم اطراف شما چیست؟ آیا به راحتی می‌توان به آن‌ها نزدیک شد؟ یا زبان بدن آن‌ها عکس این قضیه را ثابت می‌کند؟
• از حالات چهره آن‌ها چه چیزی می‌فهمید؟ آیا آن‌ها آرام و مثبت‌اند یا عصبی، جدی و یا حتی غم‌انگیز به نظر می‌رسند؟
• لحن‌شان چطور؟ آیا حالت حمله دارند و حتی سرد به نظر می‌رسند؟ یا صدای آن‌ها مهر و محبتی واقعی در دل مردم ایجاد می‌کند؟
اگر شما هم می‌خواهید هوش اجتماعی خود را افزایش دهید، از آلبرشت پیروی کنید. هر چه بیشتر مردم اطرافمان را مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم، سریع‌تر با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کنیم.
«ح»= حضور
عوامل حواس پرتی، بدترین دشمن بهره وری افراد در کار است. همین موضوع برای روابط و تعاملات سازنده با اطرافیان نیز صدق می‌کند.
افراد با هوش اجتماعی بالا می‌دانند که با ارزش‌ترین دارایی آن‌ها زمان نیست، بلکه حضور آن‌ها است.
تنها حضور فیزیکی داشتن پیش مردم کافی نیست، بلکه باید حضور روحی و عاطفی نیز داشته باشیم. اگر به مردم توجه نکنیم، برقراری ارتباط با آن‌ها به شدت چالش برانگیز می‌شود.
حضور داشتن چیز آسانی نیست. علاوه بر همه‌ی عوامل حواس‌پرتی بیرونی اطرافمان، باید همچنین یاد بگیریم که چگونه افکار و حرف‌هایی که در سر داریم را کنار بگذاریم تا بر روی حرفهای طرف مقابلمان تمرکز کنیم. استفن کووِی (Stephen Covey) که یک نویسنده است می‌گوید:
اغلب مردم گوش نمی‌دهند تا درک کنند؛ آن‌ها گوش می‌دهند تا جواب دهند.
هر تعامل و ارتباطی که برقرار می‌کنیم، فرصتی برای حضور پررنگ‌تر ما است.
• لیست کارهای خود را با یادآوری این‌که باید در صحبت‌های روزمره مثل یک آموزنده فکر کنید، به تعویق بیندازید.
• به جای گوشی خود، یک دفتر یادداشت به همراه داشته باشید و وقتی با مردم ملاقات می‌کنید، مواردی که برای آن‌ها مهم است را یادداشت کنید.
• وقتی حواستان پرت می‌شود، مجددا با فردی که با آن صحبت می‌کنید، تماس چشمی برقرار کنید، این‌گونه حواستان دوباره جمع مکالمه می‌شود.
برای حضور پررنگ‌تر، بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که تمرکز کردن را تمرین کنید. مطالعات نشان داده‌اند که تمرین تمرکز به ما کمک می‌کند تا احساسات خود را منظم کنیم، و تمرکز و حافظه‌ی کاری خود را در حین کاهش استرس، افزایش دهیم که همه‌ی این‌ها برای داشتن مکالمات بهتر و باکیفیت با دیگران، بسیار مهم‌اند.
“ا”= اعتبار
از نظر آلبرشت، اعتبار سه‌بخش دارد:
- احترام گذاشتن به خودمان،
- ایمان به ارزش‌ها و اعتقادات شخصی‌مان،
- و صادق بودن با دیگران.
زمانی که این حقوق را داشته باشید، از نظر دیگران نیز اعتبار دارید.
با این حال، اصل قابل اعتماد بودن، درک عمیق و آگاهی ما از ارزش‌هایمان است. تا زمانی که ندانیم می‌خواهیم دقیقا چه کسی بشویم، هرگز نمی‌توانیم به کسی که می‌خواهیم تبدیل شویم.
آلبرشت پیشنهاد می‌کند تا برای شناخت ارزش‌های خود، یک بیانیه ماموریت شخصی را بنویسید. کمی دلهره‌آور به نظر می‌رسد، اما بیایید آن را از آن چیزی که هست سخت‌تر نکنیم. برای مثال به راهنمای بیانیه شخصی اوپرا وینفری (Oprah Winfrey) نگاه کنید:
برای معلم بودن، و برای این‌که به دانش‌آموزانم بفهمانم بیشتر از آن چیزی هستند که فکر میکنند.
ممکن است به نظر ساده برسد، اما درون همین دو جمله‌ی کوتاه، ارزش‌هایی مانند جامعه، رشد، مسئولیت، مهربانی و نفوذ وجود دارد. اگر خوب به اپرا نگاه کنید، کاملا واضح است که او به حرف‌هایش عمل می‌کند.
کریستوفر دی‌کانِرز (Christopher D. Connors)، نویسنده‌ی کتاب «ارزش شما»، توصیه می‌کند زمانی که می‌خواهید بیانیه ماموریت شخصی خود را بنویسید، پنج ارزش اصلی خود را بیابید و سپس برای هدایت خودتان بیانیه‌ای بنویسید که بیشتر از پنجاه کلمه نداشته باشد. به نصیحت کریس گوش کنید و از خودتان بپرسید:
• استعدادهای ذاتی من چه چیزهایی‌ست؟
• چه چیزی به من انگیزه می‌دهد؟
• از تجربیاتم چه چیزهایی یاد گرفتم و چگونه تجربیاتم مرا به انسان بهتری تبدیل کرده‌اند؟
• چگونه می‌توانم از استعداد‌هایم در راستای جامعه به نحو احسنت استفاده کنم؟
به گفته کریس، این سوال‌ها ارزش‌هایتان را مشخص میکنند و آگاهی نسبت به خودتان را افزایش می‌دهند. همچنین، باعث می‌شوند راحت‌تر تصمیم گیری کنید. اگر ندانید که باید چه چیزهایی را قبول و یا رد کنید، نمی‌توانید با مردم روراست باشید.
«و»= وضوح
وضوح، کلید ارتباطات است. افراد هوشمند اجتماعی دائما با روش‌های ساده، افکار و احساسات خود را بیان میکنند.
آلبرشت توصیه می‌کند برای تمرین، یک معرفی سی ثانیه‌ای داشته باشید. نوشتن یک بیانیه ماموریت شخصی به این مسئله بسیار کمک می‌کند. تصور کنید که فقط یک دقیقه وقت دارید خودتان و یا شرکت خود را برای یک شخص بسیار توانا تبلیغ کنید. آن‌وقت چه می‌گویید؟
به عنوان کسی که از بچگی لکنت زبان حاد داشت، تجربه به من ثابت کرده که به جای نوشتن متنتان، خواندن از روی آن، ضبط کردن صدایتان و بارها و بارها شنیدن آن برای حفظ شدن، یک‌سری تمرین مهارت‌های ارتباطی وجود دارد که به شما بسیار بیشتر و سریع‌تر کمک خواهد کرد.
هرچند، همانند دیگر جنبه‌های هوش اجتماعی، راه‌های متعددی برای برقراری ارتباط واضح وجود دارد.
• سعی کنید بی‌وقفه بنویسید (چرا که نوشتن، نوعی اندیشیدن است).
• به افرادی که توانایی بالایی در برقراری ارتباط دارند، توجه کنید (آن‌ها چگونه حضور می‌یابند؟ چگونه موقعیت‌های پیچیده را مدیریت و هدایت میکنند؟)
• سخنرانی‌‌های بزرگ را تماشا کنید و علاوه بر کلماتشان، به لحن گفتارشان نیز توجه کنید.
• در حالی که به سوالات رایج مصاحبه پاسخ می‌دهید، صدای خود را ضبط کنید و یا ماجرا‌های مورد علاقه‌ی خود را بازگو کنید.
توانایی ساده کردن ایده‌‌های پیچیده، به طوری که با گفتارتان توانایی قانع کردن دیگران را داشته باشید، مهارتی است که اهمیتش در دنیای پرسرعت ما در حال رشد است.
«هـ»= همدردی
همدردی پلی بین مردم است و باعث ایجاد ارتباط می‌شود. شاید همدردی مهم‌ترین ویژگی انسان‌های هوشمند اجتماعی باشد. همان طور که جان اِشتاین‌بِک (John Steinbeck) گفت:
فقط زمانی می‌توانید مردم را درک کنید که بتوانید با کفش آن‌ها راه بروید.
با این حال همدردی، تنها توانایی شناسایی افراد برای ایجاد حس پیوستگی و آسیب‌پذیر بودن نیست. به عقیده‌ی آلبرشت، وقتی بحث هوش اجتماعی وسط باشد، ایجاد اشتیاق و الهام‌بخشی در افراد برای همکاری نیز مهم است.
علاوه بر نشان دادن رفتارهای محبت‌آمیز مثل توجه کردن و قدردانی که باعث می‌شود طرف مقابل احساس ارزش و احترام کند، آلبرشت همچنین توصیه می‌کند که از رفتارهای مضر خود آگاه باشیم و سعی کنیم آن‌ها را کنترل کنیم. اگر بخواهید از افراد انتقاد کنید، با روان آن‌ها بازی کنید و یا درباره‌ی آن‌ها بدگویی کنید، برقراری ارتباط برایتان بسیار دشوار می‌شود.
• آیا من به مردم فرصت حرف زدن می‌دهم و آیا بیشتر از صحبت کردن گوش می‌کنم؟
• آیا من از دیدگاه‌های مختلف و فکر کردن به آن‌ها اجتناب می‌کنم؟
• آیا من روشن‌فکرم و به افکار و عقاید قبلی خود برای درک بهتر افکار و احساسات بقیه افراد رسیدگی می‌کنم؟
افراد هوشمند اجتماعی این سوالات را از خودشان می‌پرسند تا نه تنها با مردم در حال حاضر همدلی کنند، بلکه در آینده با آن‌ها به جلو حرکت کنند.
بهبود بخشیدن هوش اجتماعی در همین پنج ویژگی است و رفتارهای بالا برای همه‌ی افراد صدق میکنند.
همه‌ی ما هر روز فرصت‌های بی‌شماری برای درس گرفتن از موفقیت‌ها و شکست‌‌هایمان هنگام برقراری ارتباط و حتی تجربیات اطرافیانمان داریم.
از حرفهای کریستینا هوارد پیروی کنید تا بهبود هوش اجتماعیتان، در اولویت قرار بگیرد. ساده‌ترین و موثرترین راه، یادگیری نحوه ایجاد روابط قوی است.
د.ح.ا.و.ه= دانش موقعیتی، حضور، اعتبار، وضوح، همدردی
منبع: medium
