خیلیها تمام هفته را روزشماری میکنند تا تعطیلات آخر هفته فرا برسد؛ اما برخی دیگر در این دوران احساس افسردگی و غم و اندوه به سراغشان میآید. حتما شنیدهاید که میگویند غروب جمعه دلگیر است. گاهی افسرده بودن میتواند این حس را شدیدتر هم بکند. با یوکن همراه باشید. در این مقاله ابتدا دلیل دلگیری آخر هفته را بررسی میکنیم و سپس راهکارهایی برای مقابله با آن ارائه میدهیم.
علت بروز افسردگی پایان هفته
نداشتن برنامهریزی مناسب
خیلی از افراد برای روزهای هفته برنامهی مشخصی دارند. اینکه چه کارهایی انجام دهند و در مسیر رسیدن به اهدافشان قرار بگیرند. حتی اگر از شغلمان راضی نباشیم، داشتن مشغلههای کاری ذهن ما را از مشکلات دور میکند. گاهی اوقات دوست داریم آخر هفتهها هیچ کاری انجام ندهیم، مخصوصا اگر دچار افسردگی هم باشیم. نداشتن برنامهی مشخص، دلگیری ما را بیشتر هم میکند.
نبود تعاملات اجتماعی
در زمان افسردگی، حفظ روابط اجتماعی میتواند کار سختی باشد. اغلب برای اینکه از منطقه امن و راحتمان خارج نشویم، در خانه میمانیم. حتی برخی افراد ترجیح میدهند به جای برقراری روابط اجتماعی و تعامل با دیگران، در خانه بمانند و بیشتر بخوابند. اجتماعی بودن از نیازهای فطری انسان است و اگر آخر هفتهها تنها باشیم، علائم افسردگی در ما شدت خواهد گرفت.
مقایسه دائمی خود با دیگران
معمولا وقتهایی که دلگیر و افسرده هستیم، انرژی و اشتیاقی برای انجام کارهایی که قبلا از آنها لذت میبردیم را در خود احساس نمیکنیم. وقتی زندگی افسرده و بیانگیزهمان را با زندگی بقیه مقایسه کنیم که در حال تلاش و تکاپو هستند، با اطرافیانشان معاشرت میکنند و کارهایی انجام میدهند که ما قبلا انجام میدادیم، احساس دلگیری و افسردگی در ما بیشتر خواهد شد.
راهکارهایی برای مقابله با افسردگی و دلگیری آخر هفته
1. برای آخر هفته از قبل برنامهریزی کنید
بهتر است برای آخر هفته خود برنامهریزی کنید و در طول هفته نیز منتظر رسیدن آن باشید تا افسردگی و سردرگمی کمتری را احساس کنید. انجام یک کار در صبح و یک کار در شب باعث تقویت روحیه و انگیزهتان میشود. اگر احساس افسردگی شدیدی دارید، بهتر است برنامهها را به بخشهای کوچکتر و ساعتی تنظیم کنید. حتی انجام کارهایی در لیستتان مانند خوردن صبحانه، حمام یا خرید خانه میتواند احساس خوبی در شما به وجود آورد و انگیزهتان را دوچندان کند.
2. برای تعاملات اجتماعی برنامهریزی کنید
شاید به ماندن در خانه و تنهایی رغبت داشته باشید، اما انجام این کار هیچ کمکی به شما نمیکند، بلکه آسیبهایی نیز به همراه دارد. قبل از رسیدن تعطیلات آخر هفته، برنامهای برای معاشرت با دوستانتان ترتیب دهید. اگر خیلی افسرده و غمزده باشید، احتمالا تمایلی به میزبانی از دوستانتان نخواهید داشت. بلکه میتوانید دوستانتان را به نوشیدن یک فنجان قهوه دعوت کنید یا با جمع دوستان برای صرف شام بیرون بروید. بودن در کنار دیگران میتواند به کاهش علایم افسردگی کمک شایانی کند.
3. نشانههای خستگی را در خود بشناسید
آیا کمبود انگیزه، خستگی جسمی و سردرگمی ذهنی را نادیده میگیرید؟ بدون شک با ترشح آدرنالین ناشی از هیجان در خون، نشانههای خستگی فیزیکی تا حد زیادی از بین میرود. اگر علایم هشداردهندهای از خستگی را در خود احساس میکنید، حتما به آنها توجه کنید. زمان استراحت است؛ تعطیلات آخر هفته بهترین زمان برای استراحت و بازیابی انرژی ازدسترفته است.
4. انتظارات واقعی داشته باشید
اگر هیچ برنامهریزی مشخصی برای زندگیتان نداشته باشید، آیا میتوانید باانگیزه و انرژی پایین به هدفهای زیادی برسید؟ چنین انتظاراتی که گاهی با نام آرزو معرفی میشوند، کارایی ما را پایین میآورند و درست وقتی که نیاز به استراحت داریم، باعث ایجاد حس نارضایتی در ما میشوند. از خودتان بپرسید: آیا تمام برنامههای من اجرا میشوند یا فقط مانع استراحت کردنم میشوند؟
5. برنامهای برای استراحت خود داشته باشید
آیا واقعا هیچ برنامهریزی خاصی ندارید؟ این مسئله میتواند باعث دلگیری و افسردگی شود. اگر دوست دارید برنامهریزی کنید و آخر هفته شلوغی داشته باشید، حتما این کار را انجام دهید. یادتان باشد زمانی را به استراحت و خواب کافی اختصاص دهید. پس خوابیدن هم جزء برنامهتان باشد.
6. خودتان را بشناسید: آیا استراحت کردن برایتان سخت است؟
بیعلاقه بودن به استراحت میتواند آخر هفته را هولناک کند و با افسردگی اشتباه گرفته شود. اگر استراحت کردن برایتان سخت است، آن را تشخیص دهید و برای آن آماده باشید. اگر تعریف جدیدی از استراحت داشته باشید و به آن به دید بهرهوری در کارهایتان نگاه کنید، متوجه ارزش آن در اولویتهایتان خواهید شد. به جای تمرکز روی کارهایی که نمیتوانید در زمان استراحت انجام دهید، روی انرژی و ظرفیت ذهنیِ بالایی که با این کار کسب میکنید تمرکز کنید.
7. آستانه تعاملات اجتماعی خود را در نظر بگیرید
فکر میکنید درون گرا هستید یا برون گرا ؟ کارل گوستاو یونگ، روانشناس بزرگ، این دو واژه روانشناختی را معرفی کرده که اکنون، به ساختار فرهنگ ما تبدیل شده است. درونگرا یا برونگرا بودن، منعکسکننده منبع انرژی ماست؛ کنار دیگران بودن یا وقت گذراندن با خود.
افراد برونگرا از تعاملات اجتماعی انرژی میگیرند، اما این مسئله در درونگراها برعکس است. نکته مهم این است که وقتی احساس خستگی میکنید، تشخیص دهید برای بازیابی انرژی از دست رفتهتان باید چه کاری انجام دهید. اگر در طول هفته تعاملات اجتماعی خارج از منطقه امنتان را تجربه کردهاید، بهتر است برای بازیابی انرژی از دست رفته و ایجاد تعادل، برنامهی مناسبی برای تعطیلات آخر هفته خود ترتیب دهید. مثلا یک فرد برونگرا که زمان زیادی را پشت میز کار بوده یا یک درونگرا که تعاملات اجتماعی زیادی با اطرافیانش داشته است، در تعطیلات آخر هفته باید برنامهای برای رسیدن به منبع انرژیاش اختصاص دهد.
8. اگر هنوز احساس افسردگی میکنید این کارها را انجام دهید
اگر خوابیدن یا غذا خوردن برایتان سخت است و فکرهای نگرانکننده به سرتان هجوم آورده و مدام گریه میکنید یا احساس ناامیدی دارید، قطعا با موضوع شدیدتری نسبت به یک دلگیری آخر هفته مواجه شدهاید و ممکن است به افسردگی مبتلا شده باشید؛ پس خستگی تنها باعث تشدید آن میشود. در این موقعیت، بهتر است به یک مشاور یا متخصص روانشناس مراجعه کنید.
کلام آخر
برای اغلب افراد، دلگیری آخر هفته تنها یک موضوع روانی نیست، بلکه خستگی جسمی و ذهنی دلیل بروز آن است. اگرچه آخر هفتهها برای تفریح و خوشگذرانی است، اما باید برنامهای هم برای استراحت و خواب خود داشته باشید. با این کار، انرژی از دست رفته و تعادلتان را به دست میآورید. با اجتناب از تعطیلات دلگیر و افسرده کننده، با آمادگی ذهنی و جسمی بالا به استقبال هفتهی جدید بروید.
منبع: healthyplace