حتما در موقعیتی قرار گرفته‌اید که از حرفی که زده‌اید به سرعت پشیمان شده و خواسته‌اید حرفتان را پس بگیرید. بدون شک چنین تجربه‌ای دارید؛ زیرا این طبیعت بشر است که گاهی احساساتی شود و از روی احساسات و بدون فکر، حرفی بزند که بعد پشیمان شود. با یوکن همراه باشید تا به شما بگوییم چرا قبل از حرف زدن خوب فکر کنید؟
گاهی ذهن منطقی‌مان از کار می‌افتد و ذهن احساسی ما اجازه می‌دهد حرف‌هایی از دهانمان بیرون بیاید که هرگز نباید به زبان آورده می‌شدند؛ اما لازم است قبل از حرف زدن خوب فکر کنیم و اجازه ندهیم احساساتمان بر ما غلبه کنند.
این موضوع طبیعی است که احساساتی شویم و حرف‌هایی بزنیم که از زدنشان پشیمان شویم؛ اما برخی افراد این کار را بیش از اندازه انجام می‌دهند. شاید برخی افراد از والدینشان یاد گرفته‌اند که قبل از اینکه کلمه‌ای به زبان بیاورند، در مورد آن خوب فکر کنند. اگر شما هم حین عصبانیت نمی‌توانید بر احساساتتان غلبه کنید، لازم است به این دلایل توجه کنید و در موردشان خوب فکر کنید:
کلمات بازتاب شخصیت شما هستند
پدر و مادرمان از همان دوران کودکی به ما یاد داده‌اند که فحش و ناسزا نگوییم. عدم استفاده از کلمات زشت، نه تنها نشانه‌ی ادب نیست، بلکه شخصیت ما را زیر سؤال می‌برد. به گفته‌ی سعدی، «تا مرد سخن نگفته باشد عیب و هنرش نهفته باشد». پس هر چه به زبان می‌آورید، نشان‌دهنده‌ی شخصیت شماست.
کلمات قدرت بالایی دارند
اغلب شما از سیاست تغییر زبان مطلع هستید. هدف از این سیاست این است که بار منفی را از کلمات بکاهد؛ به‌عنوان‌مثال، در زمان‌های قدیم به کسانی که از نظر ذهنی از بقیه افراد عقب‌تر بودند «عقب‌مانده ذهنی» می‌گفتند. این کلمه اکنون به‌عنوان ناسزا به کار می‌رود و برای اشاره به چنین افرادی از واژه «کم‌توان ذهنی» استفاده می‌شود. هدف این است با استفاده از کلمات زیباتر و مثبت‌تر، از قدرت منفی آن‌ها بکاهیم.
کلمات می‌توانند به افراد کمک کنند یا به آن‌ها آسیب بزنند
همان طور که گفته شد، کلمات قدرت بالایی دارند و این قدرت می‌تواند به افراد از نظر ذهنی یا احساسی آسیب برساند و آن‌ها را آزار دهد. به همین خاطر است که اصطلاحی چون «زخم زبان» در فرهنگ لغات ما وجود دارد؛ زیرا با زبانمان می‌توانیم به قلب و روح دیگران آسیب بزنیم.
کلمات علاوه بر اینکه می‌توانند آزاردهنده باشند، می‌توانند ناجی هم باشند. پس به این نکته توجه کنید که از کلماتی استفاده کنید که به دیگران کمک کند نه اینکه آن‌ها را آزار دهد.
احساسات باعث می‌شوند حرفی بزنید که منظوری از گفتن آن ندارید
حتما تاکنون برایتان پیش آمده که از دست فردی عصبانی شوید و حرفی بزنید که دلش بشکند. بعد از اینکه آرام شدید، حتما به خودتان گفته‌اید که «من هیچ منظوری نداشتم.»
عصبانیت باعث می‌شود که بخش منطقی ذهنتان از کار بیافتد و به احساساتتان اجازه می‌دهد کنترل شما را به دست بگیرند. حواستان باشد که بخش احساسی ذهن نمی‌تواند به خوب یا بد بودن کلمات توجه کند و حرف‌هایتان را فیلتر کند؛ پس ممکن است چیزی بگویید که از گفتن آن پشیمان شوید.
شاید قصد و نیت طرف مقابل را اشتباه برداشت کرده باشید
ممکن است از دست کسی ناراحت باشید، زیرا فکر می‌کنید قصد اذیت شما را داشته است و در نتیجه از دستش عصبانی می‌شوید؛ اما باید بدانید که همه قصد اذیت و آزار شما را ندارند. گاهی حرف‌هایی که مردم می‌زنند، بر عکس برداشت می‌شود؛ پس حتما با آن‌ها صحبت کنید و اجازه ندهید برداشت اشتباه، تصمیم گیری و رفتارتان را تحت تأثیر قرار دهد.
شاید اغراق می‌کنید
وقتی به این فکر می‌کنیم که فردی پشت سر ما حرفی زده یا ما را ناراحت کرده است، احساس می‌کنیم که می‌خواهیم منفجر شویم؛ اما این مسئله تنها به این دلیل رخ می‌دهد که در احساساتمان اغراق می‌کنیم. پیش از اینکه احساس انفجار کنید، باید مطمئن شوید که منظور طرف مقابل را درست متوجه شده‌اید یا نه.
رابطه با طرف مقابل را در نظر بگیرید
شاید به سرعت از دوست، خواهر، برادر یا همسرتان عصبانی شوید و هر چه دلتان می‌خواهد به آن‌ها بگویید، اما آیا همین کار را می‌توانید با مدیرتان هم انجام دهید؟ پیش از اینکه حرفی به زبان بیاورید، باید رابطه‌تان با طرف مقابل را در نظر بگیرید. به‌جز رابطه، موقعیتی که در آن قرار دارید هم اهمیت دارد؛ مثلاً در محل کار یا مهمانی کاری، بهتر است خودتان را کنترل کنید و اگر می‌خواهید حرفی بزنید که رئیستان را ناراحت می‌کند، در زمان مناسب آن را به زبان بیاورید.
شاید با سخت‌گیری زیاد قضاوت می‌کنید
خیلی‌ها پیش از اینکه تمام داستان را بشنوند، دست به قضاوت می‌زنند. زود به نتیجه رسیدن، عصبانی شدن و گفتن حرف‌هایی که ممکن است اشتباه باشد، کار آسانی است. اگر به سرعت دیگران را قضاوت کنید، طبیعتاً آن‌ها هم حالت دفاعی به خود می‌گیرند و به دنبال آن، امکان مشاجره و درگیری وجود دارد.
برخی کلمات می‌توانند روابط ما را تخریب کنند
در یک رابطه، هر چقدر واژه‌های منفی بیشتری به کار ببرید، به مرور زمان، روابطتان بیشتر به سمت نابودی سوق پیدا می‌کند. آیا دوست دارید مابقی زندگی‌تان را با کسانی باشید که به شما ناسزا می‌گویند و با حرف‌هایشان دلتان را می‌شکنند؟ قطعا نه. پس به کلماتی که استفاده می‌کنید دقت کنید تا روابطتان نابود نشوند.
کلمات می‌توانند بر اعمال طرف مقابل اثر بگذارند
فرض کنید از دختر 10 ساله‌تان عصبانی هستید و بدون اینکه فکر کنید او را چاق خطاب کنید. این حرف چیزی نیست که به آسانی بتوان از آن گذشت و ممکن است تأثیر آن تا آخر عمر با او بماند. شاید این مسئله باعث شود اعتمادبه‌نفس‌ش پایین بیاید، از خود متنفر شود و حتی بخواهد به خودش آسیب بزند. کلمات تأثیر زیادی دارند و روی رفتار افراد اثر می‌گذارند.
به سادگی نمی‌توانید حرفتان را پس بگیرید
وقتی حرفی می‌زنید، آن حرف تا همیشه باقی خواهد ماند. هرگز نمی‌توانید آن را پس بگیرید. حتماً سعی می‌کنید که این کار را بکنید، اما بی‌فایده است. تلاش برای پس گرفتن حرفتان، مانند این است که بخواهید هوا را به بادکنک برگردانید. هرچقدر هم تلاش کنید، این حرف‌ها تا همیشه باقی خواهند ماند.
حالا باید چه کاری انجام دهید؟
اکنون متوجه شدیم که چرا باید قبل از حرف زدن، خوب فکر کنیم؛ اما چطور می‌توانیم چنین کاری را انجام دهیم؟ فکر کردن پیش از حرف زدن، برای برخی افراد آسان و برای برخی دیگر سخت و غیرممکن است.
- اولین کاری که باید انجام دهید، این است که قبل از حرف زدن، خصوصا وقتی ناراحت یا عصبانی هستید، 5 تا 10 ثانیه صبر کنید. اگر نمی‌توانید جلوی خودتان را بگیرید، بهترین کار این است که مکان را ترک کنید. با این کار، از گفتن چیزی که بعداً باعث پشیمانی‌تان می‌شود، جلوگیری کرده‌اید.
- وقتی چند ثانیه درنگ کردید یا آن مکان را ترک کردید، به این فکر کنید که آیا حرف مهمی برای گفتن وجود دارد و آیا نظرات شما می‌تواند کمک‌کننده باشد یا نه؛ شاید بهتر باشد اصلا هیچ حرفی نزنید.
- وقتی چند ثانیه صبر کردید یا مکان را ترک کردید، باید به این فکر کنید که آیا نکته مهمی برای گفتن وجود دارد و آیا نظرات شما مرتبط، مفید یا کمک‌کننده است یا خیر؛ شاید بهتر باشد چیزی نگویید.
- پیش از اینکه حرفی بزنید، به احساسات طرف مقابل هم توجه کنید. به این فکر کنید که حرف شما چه تأثیری روی او خواهد داشت. به حرف‌هایی فکر کنید که قبلا به او زده‌اید. اگر حرفی زده‌اید که منظوری از آن نداشته و باعث ناراحتی‌اش شده است، حتما مسئولیت آن را به عهده بگیرید و معذرت‌خواهی کنید.
یادتان باشد که همیشه باید از گذشته درس بگیریم. همه ما حرف‌هایی زده‌ایم که از گفتن آن‌ها پشیمان شده‌ایم؛ اما افرادی که همیشه از حرف‌هایشان پشیمان می‌شوند، یک تفاوت اساسی با بقیه دارند: از اشتباهاتشان درس نمی‌گیرند و راه اصلاح را هم بلد نیستند.
کلام آخر
اگر نمی‌توانید جلوی خودتان را بگیرید و وقتی عصبانی هستید احساساتتان بر شما غلبه می‌کنند، نگران نباشید؛ زیرا اغلب افراد همانند شما هستند. نکته‌ی مهم این است که همه ما باید برای ایجاد تغییر مثبت در خودمان تلاش کنیم. حالا که متوجه شدید حرف‌هایی که می‌زنید چقدر مهم هستند، باید سعی کنید و خودتان را تغییر دهید.
پیشنهاد می‌کنیم به همدلی فکر کنید؛ یعنی خودتان را جای طرف مقابل بگذارید و ببینید حرف‌هایتان چه تأثیری می‌تواند روی او داشته باشد.
شما در این مواقع چه کاری انجام می‌دهید؟ آیا از جمله افرادی هستید که در عصبانیت، هر چه را که از ذهنتان گذر می‌کند، به زبان می‌آورید یا از آن دسته هستید که می‌توانند خودشان را کنترل کنند؟ چطور می‌توانید خودتان را کنترل کنید؟
منبع: lifehack
