آیا دقیقاً میتوانید بگویید از چه فردی بیشتر خوشتان میآید؟ شاید از کسی خوشتان بیاید که لبخند جذابی داشته باشد، خوشصحبت باشد یا شاید در کنار او احساس راحتی کنید؛ درهرصورت، تنها میدانید از او خوشتان میآید. با یوکن همراه باشید.
تحقیقات زیادی دراینباره انجام شده و نتایج نشان میدهد راههای زیادی وجود دارد برای اینکه خودتان را در دل همهجا کنید. محققان سالهای زیادی است تلاش میکنند تمام عواملی را که باعث جلبتوجه مردم میشود، شناسایی کنند.
در ادامهی مقاله، جذابترین یافتههای محققان را دراینباره عنوان میکنیم. این ترفندهای روانشناسی به شما کمک میکند روابط جدید بهتر و البته سریعتری را با اطرافیانتان برقرار کنید.
1. حرکات طرف مقابلتان را تقلید کنید
این حرکت با نام آینه کردن (mirroring)، عبارت است از تقلید ماهرانهی رفتار شخص مقابل. هنگام ارتباط با دیگران، سعی کنید زبان بدن، حرکات و حالتهای صورت آنها را دقیقاً تقلید کنید.
محققان دانشگاه نیویورک، در سال 1999 میلادی به اثر آفتابپرست (Chameleon Effect) دست یافتند. اثر آفتاب پرست میگوید انسانها بهطور ناخودآگاه رفتارهای یکدیگر را تقلید میکنند.
در این آزمایش، به 72 زن و مرد کاری محول شد. البته محققان یک نفر را در کنار تمام 72 نفر به عنوان همکار قرار دادند. افراد همکار که در واقع برای محققان کار میکردند، به دو دسته تقسیم شدند؛ یا رفتار همکارشان را تقلید میکردند یا نمیکردند.
محققان نیز این تعاملات دوطرفه را ضبط میکردند. در پایان نیز محققان از شرکت کنندهها درخواست کردند میزان علاقهشان را به کسی که با آنها کار کرده بود بیان کنند.
نتیجه این تحقیق نشان داد، شرکتکنندگانی که همکارانشان حرکات آنها را تقلید میکردند، بیشتر از آنها خوششان آمده بود.
2. اگر میخواهید کسی با شما دوست شود، بیشتر اطرافش باشید
براساس اثر نمایش محض (Mere-Exposure Effect)، مردم کسانی را بیشتر دوست دارند که آنها را خوب میشناسند.
در پژوهشی برای تصدیق این موضوع، روانشناسان دانشگاه پیتزبورگ از چهار خانم درخواست کردند نقش دانشجو را در کلاس روانشناسی آن دانشگاه ایفا کنند. هر یک از چهار خانم تعداد دفعات مختلفی در کلاس حاضر شدند.
سپس عکس این چهار خانم به دانشجویان مرد کلاس نشان داده شد و آنها خانمی را که بیشتر از بقیه در کلاس دیده بودند، بیشتر دوست داشتند؛ حتی با اینکه با هیچ یک از این چهار خانم تعاملی نداشتند.
3. از دیگران تعریف و تمجید کنید
باید بدانید، تمام مردم صفاتی را که برای توصیف دیگران استفاده میکنید، به شخصیت خودتان ربط میدهند که با نام انتقال خودبهخود ویژگی (Spontaneous Trait Transference) نامگذاری میشود.
مطالعهای در مجلهی روانشناسی شخصیتی و اجتماعی (Journal of Personality and Social Psychology) نشان از آن دارد که «انتقال خودبهخود ویژگی» حتی زمانی که افراد میدانند این خصوصیت هیچ ربطی به کسانی که دربارهشان صحبت میکنند ندارد، باز هم صادق است.
گرچن روبین، نویسندهی کتاب «پروژههای شادی» میگوید:
هر چیزی که دربارهی دیگران میگویید، روی تصور دیگران درمورد شما تأثیر میگذارد.
وقتی فردی را مهربان و بااصالت میدانید، دیگران هم شما را با همین خصوصیات میشناسند. عکس این موضوع هم صادق است. اگر مدام بدگویی اطرافیانتان را کنید، دوستانتان به مرور آن خصوصیات منفی را به خودِ شما نسبت میدهند.
4. سعی کنید احساسات مثبت خود را به نمایش بگذارید
واگیر عاطفی (Emotional Contagion) به شرایطی گفته میشود که افراد شدیداً تحت تأثیر حالات و احساسات دیگران قرار میگیرند. مقالهی منتشرشده از دانشگاه اوهایو و دانشگاه هاوایی، حاکی از آن است که انسانها میتوانند بهطور ناخودآگاه احساسات اطرافیان خود را دریابند.
نویسندگان این مقاله میگویند، ما به طور طبیعی حرکات و حالات چهرهی دیگران را تقلید میکنیم؛ این تقلید باعث میشود چیزی همانند به حس آنها را درون خودمان تجربه کنیم.
اگر میخواهید وقتی دیگران کنارتان هستند احساس خوبی داشته باشند، باید برای انتقال احساسات مثبت به آنها تلاش کنید.
5. برخوردی گرم و صمیمی داشته باشید
روانشناسان دانشگاه پرینستون مدل محتوای کلیشهای (Stereotype Content Model) را ارائه دادهاند. بر اساس این مدل رفتاری، مردم دیگران را بر اساس گرمای وجود و شایستگیهایشان قضاوت میکنند.
براساس مدل محتوای کلیشهای، اگر بتوانید خود را به دیگران گرم نشان دهید، مثلاً رفتاری دوستانه و غیررقابتی داشته باشید، آنها به این نتیجه میرسند که میتوانند به شما اعتماد کنند. برای مثال وضعیت اقتصادی یا تحصیلی مناسب شما سبب میشود که افراد بیشتری تمایل داشته باشند به شما احترام بگذارند.
ایمی کادی (Amy Cuddy)، روانشناس دانشگاه هاروارد میگوید، باید قبل از هر چیزی گرما و شایستگی خود را نشان دهید؛ خصوصاً در مناسبتهای تجاری.
ایمی کادی در کتابی با نام حضور (Presence) میگوید:
از نقطهنظر تکاملی، انسان باید برای بقای خود بداند که طرف مقابل شایستهی اعتمادش هست یا نه.
6. عیوب خود را برملا کنید
براساس اثر سرریز (Pratfall Effect)، مردم بعد از ارتکاب اشتباه، بیشتر از شما خوششان میآید؛ البته درصورتیکه باور داشته باشند فرد لایقی هستید. اینکه عیوب خود را آشکار کنید و به دیگران نشان دهید فرد کامل و بینقصی نیستید، شما را در نظر اطرافیانتان واقعیتر و آسیبپذیرتر جلوه میدهد.
الیوت آرانسون، پژوهشگر دانشگاه تگزاس در آستین، برای اولین بار وقتی متوجه این مسئله شد که روی تأثیر اشتباهات ساده بر حس جاذبه مطالعاتی انجام میداد.
او از دانشجویان پسرِ دانشگاه مینه سوتا درخواست کرد به صدای ضبط شدهی افرادی گوش کنند که در حال امتحان دادن بودند. وقتی افراد مذکور امتحان را با موفقیت پشت سر میگذاشتند، اما در پایان مصاحبه فنجان قهوه را میریختند، دانشجویان امتیاز بیشتری به دوست داشتنی بودن آنها میدادند. اما وقتی امتحان را خوب میدادند اما قهوهای نمیریختند، یا امتحان را بد میدادند و قهوه را میریختند، امتیاز کمتری میگرفتند.
7. روی ارزشهای مشترک تمرکز کنید
بنا بر پژوهشی از تئودور نیوکامب، مردم اغلب جذب کسانی میشوند که بیشتر شبیه خودشان هستند. این پدیده با عنوان اثر جاذبهی شباهت (Similarity-Attraction Effect) نامگذاری میشود. نیوکامب در پژوهش خود، نگرش افراد تحت آزمایش را نسبت به مسائل جنجالبرانگیزی چون سیاست ثبت کرد. سپس آنها را برای زندگی در کنار هم به خانهای برد که به دانشگاه میشیگان متعلق بود.
آنها در تمام مدت اقامت، هم خانهی خود را با وجود نگرشهای مشابه نسبت به موضوعات ثبت شده بیشتر دوست داشتند.
نتایج مطالعهی دیگری از محققان دانشگاه ویرجینیا و دانشگاه واشینگتن در سنت لوئیس نشان میدهد سربازان نیروی هوایی که خصوصیات شخصیتی منفی مشابهی دارند، بیشتر از سربازانی که خصوصیات مثبت مشابه دارند، از همدیگر خوششان میآید.
8. آنها را لمس کنید
لمس زیرآستانهای (Subliminal Touching) وقتی اتفاق میافتد که طرف مقابل را به گونهای لمس کنید که حتی خودش هم متوجه نشود. از جمله لمس زیرآستانهای میتوان به ضربهی آرامی اشاره کرد که در دیدارهای دوستانه به پشت طرف مقابل میزنید، یا لمس بازوی طرف مقابل هنگام صحبت کردن؛ این نوع لمسها باعث میشود طرف مقابل احساس بهتری نسبت به شما پیدا کند.
در یک پژوهش فرانسوی، مردان جوانی گوشهی خیابان میایستادند و با دیگران عابر صحبت میکردند. مردانی در برقراری ارتباط به موفقیت بیشتری رسیدند که هنگام صحبت کردن به جای تنها ایستادن، بازوی طرف مقابل را هم به آرامی لمس میکردند. جالب است بدانید، نرخ موفقیت این مردان جوان با استفاده از لمس زیرآستانهای، دو برابر شد.
مطالعهی دیگری در دانشگاه میسیسیپی و رودز، تأثیر لمس زیرآستانهای را روی مقدار انعام پیشخدمتهایی که دست یا شانهی مشتریها را هنگام برگرداندن باقی پول لمس میکردند، مورد بررسی قرار داد. در این پژوهش مشخص شد، پیشخدمتهایی که چنین کاری میکردند، انعام بیشتری نسبت به کسانی که چنین ارتباطی با مشتریان نداشتند، دریافت میکردند.
9. بیشتر لبخند بزنید
در تحقیق جدیدی در دانشگاه وایومینگ، تقریباً 100 دانشجوی دختر دورهی کارشناسی به عکس خانم دیگری در یکی از این چهار حالت نگاه کردند: با لبخند در حالی که ریلکس نشسته، با لبخند و دستبهسینه، بدون لبخند در حالت ریلکس یا بدون لبخند و دستبهسینه. نتیجه این مطالعه نشان داد بیشتر افراد به خانم داخل تصویر در حالی که لبخند روی لب دارد، علاقهمند هستند؛ بدون توجه به اینکه وضعیت بدنش چگونه باشد.
به تازگی محققان دانشگاه استنفورد و دانشگاه دویسبورگ اسن به این نتیجه رسیدهاند، دانشجویانی که تنها از طریق اینترنت باهم در ارتباط هستند و فقط تصویر پروفایل همدیگر را میبینند، هرچقدر پروفایل لبخند زیباتر و بزرگتری را نمایش دهد، احساس مثبتتری نسبت به ارتباط با فرد مذکور خواهند داشت.
مطالعهی دیگری نشان میدهد اگر در اولین برخورد با کسی لبخند روی لب داشته باشید، میتوانید به این اطمینان برسید که او شما را به خاطر خواهد سپرد.
10. طرف مقابل را طوری ببینید که خودش تمایل دارد دیده شود
مردم دوست دارند طوری دیده شوند که نسبت به خودشان باور دارند. این پدیده با نام نظریهی خودآزمایی (Self-Verification Theory) میگوید همه به دنبال تأیید دیدگاهها و باورهای خود هستیم، چه مثبت باشد و چه منفی.
بر اساس مطالعات دانشگاه استنفورد و دانشگاه آریزونا، از افراد شرکتکننده با باورهای مثبت و منفی نسبت به خودشان، سؤال شد بیشتر دوست دارند با افرادی ارتباط داشته باشند که دیدگاه مثبت نسبت به او دارند یا منفی؟
شرکتکنندگانی که نسبت به خود دیدگاه مثبت داشتند، علاقهمند به افرادی بودند که دید بهتری نسبت به آنها داشته باشند، اما در مقابل کسانی که نگرش منفی نسبت به خود داشتند، منتقدان را ترجیح میدادند. با این حساب، مردم تمایل دارند با کسانی وارد رابطه شوند که در راستای شناخت آنها از هویت خودشان بازخوردی ارائه میدهند.
مطالعهی دیگری نشان داد وقتی باورهای مردم درمورد ما با باورهای خودمان هم راستا باشد، روابط بهتری با آنها خواهیم داشت. شاید به این خاطر است که فکر میکنیم ما را درک میکنند که این خود از دلایل صمیمیت به حساب میآید.
11. رازی را با آنها در میان بگذارید
خودافشاگری (Self-Disclosure) از بهترین تکنیکهای برقراری رابطه است. در پژوهشی مشترک توسط محققان دانشگاه ایالتی نیویورک در استونی بروک، مدرسه عالی روانشناسی خانوادهی کالیفرنیا، دانشگاه کالیفرنیا، سانتا کروز و دانشگاه ایالتی آریزونا، دانشجویان به گروههای دونفره تقسیم شدند و از آنها خواسته شد 45 دقیقه صرف شناخت یکدیگر کنند.
محققان به تعدادی از این گروههای دونفره چندین سؤال دادند که بسیار شخصی و عمیق بود. برای مثال، یکی از این سؤالات این بود: «نظرت درمورد رابطهات با مادرت چیست؟» به مابقی گروههای دونفره هم سوالاتی روتین و از جنس سؤالات روزمره داده شد؛ مثلاً: «چه تعطیلاتی را بیشتر از همه دوست داری؟ چرا؟»
نتیجه این تحقیق نشان داد، شرکتکنندگانی که به سؤالات شخصی یکدیگر پاسخ داده بودند، احساس نزدیکتری به یکدیگر داشتند نسبت به دانشجویانی که دربارهی مسائل روزمره صحبت کرده بودند.
اکنون میتوانید از این تکنیک برای شناخت طرف مقابلتان استفاده کنید. برای مثال، با سؤالات سادهتر شروع کنید و بهمرور به سوالاتی برسید که در زندگیشان اهمیت بیشتری دارند. وقتی اطلاعات صمیمانهای را با کسی در میان میگذارید، به احتمال بیشتر خود را به شما نزدیک احساس میکند و حتی در آینده هم اعتماد بیشتری به شما خواهد داشت.
12. ثابت کنید رازشان را نگه میدارید
محققان دانشگاه فلوریدا، دانشگاه ایالتی آریزونا و دانشگاه مدیریت سنگاپور در چند پژوهش نشان دادند افراد هم برای اعتماد کردن و هم برای قابل اعتماد بودن در روابطشان، ارزش زیادی قائلاند.
نتایج به دست آمده حاکی از آن بود، وقتی مردم دوست یا همکار ایده آل خود را در ذهنشان تجسم میکنند، این دو ویژگی اهمیت زیادی پیدا میکند. سوزان دگز وایت از دانشگاه ایلینوی شمالی میگوید:
معتمدبودن شامل چند بخش است: صداقت، قابلاعتماد بودن و وفاداری. هرچند تمام این اجزا برای داشتن روابط موفق اهمیت دارد، اما صداقت و قابلاعتماد بودن مهمترین خصوصیات در قلمروی دوستی به حساب میآید.
13. حس شوخطبعی خود را به نمایش بگذارید
پژوهش دیگری از دانشگاه ایالتی ایلنوی و دانشگاه ایالتی کالیفرنیا در لسآنجلس نشان داد بدون توجه به اینکه مردم به دوست خوبی فکر میکردند یا همسری ایده آل، درهرصورت حس شوخ طبعی اهمیت زیادی دارد.
تحقیق دیگری از محققان در دانشگاه دوپال و دانشگاه ایالتی ایلنوی حاکی از آن بود که وقتی برای اولین بار با کسی آشنا میشوید، شوخطبعی باعث میشود طرف مقابل بیشتر از معاشرت با شما لذت ببرد. در واقع، این مطالعه نشان میدهد سرگرمیهای طنزآمیز (مانند اینکه چشم کسی را ببندید و به او یاد بدهید مثلاً چطور برقصد!) میتواند جذابیت عاطفی بیشتری ایجاد کند.
14. اجازه دهید بیشتر درمورد خودش صحبت کند
محققان دانشگاه هاروارد میگویند صحبت دربارهی خود، میتواند برای هر فردی رضایتبخش باشد، همانطور که پول و غذا جذاب است.
در پژوهشی، محققان از شرکتکنندگان خواستند در دستگاه تصویرسازی تشدید مغناطیسی کارکردی (fMRI) بنشینند و به سوالاتی درمورد دیدگاههای خود یا دیدگاههای دیگران پاسخ دهند. از افراد شرکتکننده خواسته شد به همراه خود یکی از دوستان یا اعضای خانوادهشان را هم بیاورند.
شرکتکننده باید در کنار دستگاه fMRI مینشست. در برخی موارد، به شرکتکنندگان گفته شده بود که پاسخهایشان به آن دوست یا عضو خانواده به اشتراک گذاشته خواهد شد؛ در مابقی موارد، پاسخها محرمانه حفظ میشدند.
نتایج به دست آمده نشان داد وقتی شرکتکنندگان اطلاعات را بهطور علنی بیان میکردند، آن قسمتهایی از مغز که با انگیزش و پاداش در ارتباط بود، فعالتر بود. اما وقتی دربارهی خودشان حرف میزدند، در حالی که هیچ فردی حضور نداشت، باز هم فعال بود.
در حقیقت، اگر به جای اینکه مدام در مورد خودتان حرف بزنید، به طرف مقابلتان اجازه دهید داستانهایی از زندگی خود را برایتان تعریف کند، خاطرات مثبتتری از این ارتباط در ذهنتان به جا خواهد ماند.
15. کمی آسیبپذیر باشید
جیم تیلور از دانشگاه سان فرانسیسکو میگوید:
صراحت عاطفی یا در مقابل آن، کمبود این حس است که شکلگیری یا شکل نگرفتن رابطه بین دو نفر را تشریح میکند.
تیلور میگوید:
صراحت عاطفی، ریسک آسیبپذیری خود در مقابل دیگری را هم به دنبال دارد و شما نمیدانید آیا طرف مقابل این را قبول میکند و او هم خودش را بروز میدهد، یا صداقت شما را نادیده میگیرد و برخورد دیگری از خود نشان میدهد.
شاید این ریسک ارزشش را داشته باشد. مطالعهی انجامشده توسط دانشگاه ایالتی ایلنوی و دانشگاه ایالتی کالیفرنیا در لسآنجلس، اعلام میکند صداقت و صراحت، خصوصیات مهمی در افراد ایده آلی است که با آنها ارتباط داریم. تفاوتی ندارد طرف مقابل، یک دوست باشد یا همسر آینده!
16. با رفتارتان نشان دهید که از او خوشتان میآید
روانشناسان از تقابل دوست داشتن (reciprocity of liking) صحبت میکنند. این نظریه میگوید اگر فکر کنیم کسی ما را دوست دارد، ما هم او را دوست خواهیم داشت.
در تحقیقی مربوط به سال 1959 میلادی که در مجلهی روابط انسانی (Human Relations) منتشر شد، به شرکتکنندگان در یک بحث گروهی گفته شد که افرادی نسبت به آنها ابراز علاقه کردهاند. محققان این افراد را بهطور تصادفی انتخاب کردند.
در این تحقیق، شرکتکنندگان نشان دادند کسانی که بیشتر از بقیه دوستشان داشتند، همانهایی بودند که به ایشان ابراز علاقه کردهاند.
محققان دانشگاه واترلو و دانشگاه منیتوبا دریافتند وقتی از دیگران توقع داریم ما را بپذیرند، رفتار گرمتری نسبت به آنها داریم. پس شانس دوست داشته شدن از طرف آنها را افزایش میدهیم. پس حتی وقتیکه مطمئن نیستید طرف مقابلتان چه احساسی نسبت به شما دارد، طوری رفتار کنید که انگار از او خوشتان میآید، با این کار او هم از شما خوشش خواهد آمد.
منبع: thisisinsider