کتاب تائو ته چینگ (Tao Te Ching)، کتابچه راهنمای چینی برای داشتن زندگی بهتر است. این کتابچه که بیش از 2 هزار و 500 سال پیش توسط لائو زو (Lao-tzu) نوشته شده است، بیشتر از هر نوشتهی دیگری به ما درک عمیقی از ماهیت انسانها ارائه میدهد. با یوکن همراه باشید.
نوشتههای تائو ته چینگ که حالت نوشتاری مشابهی به کتاب «مراقبهها» (Meditations) از مارکوس اورلیوس (Marcus Aurelius) یا «هنر زندگی» (The Art of Living) اثر اپیکتتوس (Epictetus) دارد، باعث میشود از خودتان سوالات مهمی راجع به ماهیت خود و معنای دستیابی به زندگی پربار بپرسید.
در ادامه 10 نقل قول از کتاب او در مورد تسلط بر نفس را همراه با توضیحات لازم، بررسی میکنیم.
1. روی داستانهای خود تسلط داشته باشید، ولی نگذارید آنها بر شما تسلط پیدا کنند
استاد بدون حرکت کار خود را انجام میدهد و بدون حرف زدن میآموزد...
او مالک بدون تملکی است که عمل میکند ولی انتظاری ندارد.
وقتی کارش تمام میشود، آن را از یاد میبرد.
به خاطر همین، او همیشه باقی است.
یکی از بزرگترین استعدادهای ما داستان گفتن است؛ داستانسرایی راجع به اتفاقات گذشته، معنی چیزها در زمان حال و یا تصور اتفاقات آینده.
ولی این موضوع میتواند تبدیل به نقطه ضعفمان نیز بشود:
- فرد معتادی که خودش را با داستانی راجع به اینکه اعتیادش برای هیچکس جز خودش ضرری ندارد، گول میزند.
- رئیس بسیار پرخاشگری که خودش را قانع کرده است سختگیری کردن باعث بالا رفتن بازده کاری میشود.
- فرد همیشه نگرانی که باور دارد اگر نگران چیزی نباشد، یعنی به آن اهمیتی نداده است.
توانایی داستان گفتن، نوعی ابزار است:
گفتن آن را یاد بگیرید ولی اجازه ندهید کنترلتان کند.
2. بیش از حد مشغول بودن، باعث کاهش بهرهوری میشود
کاسهی خود را کامل پر کنی، لبریز میشود.
مدام چاقویت را تیز کنی، کُند میشود.
کار خودت را انجام بده و سپس از آن فاصله بگیر که این تنها راه آرامش است.
ما زندگی خود را با مشغلههای مختلف پر میکنیم، چرا که اینگونه حس میکنیم کار مثبتی انجام دادهایم. در عوض از کارهای واقعا سودمند دوری میکنیم، چون برایمان لذتبخش نیستند.
یاد بگیرید علیرغم احساستان کار کنید. با این کار، شادی و سودمندی بیشتری احساس خواهید کرد.
3. نقصهای خود را قبول کنید
استاد با دلسوزی، جزئیات را بررسی میکند، چون از کل موضوع باخبر است.
او دائما فروتنی پیشه میکند.
او زرق و برق جواهرمانندی ندارد، ولی خودش را با شیوهی تائو (Tao) وفق میدهد.
به زمختی یک سنگ معمولی.
کمالطلبی برای تازه کارهاست.
4. قابلیتهای بالقوهی شما، در نقصهای شماست
اگر قصد کامل شدن داری، بگذار جزئی باشی.
اگر میخواهی راست باشی، بگذار کج باشی.
اگر میخواهی پر باشی، بگذار خالی باشی.
اگر میخواهی دوباره متولد شوی، بگذار بمیری.
در محدودیت، خلاقیت؛
در آسیب پذیری، استحکام؛
و در فروتنی، قدرت به وجود میآید.
5. رها کردن، قدرت شما را نشان میدهد
تسلط کامل را میتوان زمانی به دست آورد که بگذاری هر چیزی مسیر خودش را طی کند.
نمیتوان با دخالت در مسیر، آن را بهدست آورد.
بسیاری از ما با این فکر غلط بزرگ شدهایم که با زیاد کار کردن، میتوان بر هر سختی چیره شد. اما فقط چون سخت کوشی برخی مشکلات را حل میکند، دلیل نمیشود که همهی مشکلات شما را حل کند.
سختکوشی و پشتکار باید یکی از چند راه حل باشد. با اینکه این موارد معمولا جوابگوی مشکلات است، بعضی اوقات در موقعیتهای خاصی، توانایی رها کردن و همچنین کمی تنبلی ، باعث پیشرفت شما میشود:
- شما نمیتوانید خودتان را مجبور به خوابیدن کنید. باید بگذارید خواب در زمان خودش اتفاق بیافتد.
- شما نمیتوانید با اجبار زیاد چیزی را به کسی که نمیخواهد، تحمیل کنید. آنها با این کار بیشتر لج و پافشاری خواهند کرد. شما باید باورهای آنها را به هنگام دو دل کردنشان، در نظر داشته باشید.
- شما نمیتوانید با سختکوشی به خوانندهی خود بفهمانید شخصیت داستانتان بدجنس است. باید به او نشان دهید.
یک هنرمند ماهر برای هر کار بهخصوصی که انجام میدهد، از ابزار مناسبش استفاده میکند. او اصرار نمیکند که برای ساختن کل یک خانه، فقط به چکش احتیاج دارد.
پس چرا شما در کل زندگیتان فقط از پشتکار به عنوان تنها ابزارتان استفاده میکنید؟
6. در مورد افکارتان تردید داشته باشید
نشانه یک فرد متعادل، آزادی او از ایدههایش است.
هیچ چیز خاصی راجع به ایدهها وجود ندارد: برخی ممکن است عالی باشند، بعضی از آنها ممکن است درست باشند و برخی هم شاید سودمند باشند. اما بیشتر آنها نادرست و ناقص هستند و فایده چندانی ندارند.
به افکارتان فقط به چشم فکر نگاه کنید و راجع به آنها به درستیقضاوت نمایید.
7. ضرر دیدن اجتناب ناپذیر است. با شجاعت با آن مواجه شوید
اگر از ضرر و زیان نترسید، آن را درک میکنید و کاملا وجود آن را قبول خواهید کرد.
با انکار همیشگی، زندگی نکنید.
شما مقدار زیادی از وقت، انرژی و قابلیت خود را با تصورات دروغین کنترل و اطمینان، به هدر میدهید و احساس راحتی نابجایی میکنید.
ولی ته دل خود میدانید که همهی اینها دروغی بیش نیست. ضرر و مرگ اجتناب ناپذیرند. هرج و مرج و دو به شک بودن از ویژگیهای ذاتی واقعیت هستند.
بپذیرید که زندگی کوتاه است، مردم میمیرند و حتی بهترین برنامهها هم شکست میخورند.
همین که خودتان را از ضررها مخفی نکنید، باعث میشود بتوانید طعم زندگی واقعی را بچشید.
8. نیاز شما به کنترل کردن همه چیز، باعث شکست شما خواهد شد
استاد بدون کنترل کردن چیزی، آنها را همانطور که هستند میبیند.
او اجازه میدهد تا آنها مسیر خودشان را طی کنند و خودش در مرکز دایره قرار میگیرد.
بزرگترین ضعف شما این است که قادر نیستید درماندگی را تحمل کنید.
وقتی زندگی خود را به نوعی طراحی کنید تا از درماندگی دوری کنید، دنیای شما تبدیل به راهرویی بسیار باریک میشود.
آیا میتوان این راهرو را زندگی خواند؟
- ایمن... ولی نه آن قدر که فکرش را میکنید.
- راحت ... اما بی حس.
- قابل پیش بینی... شاید؛ ولی چه لذتی در زندگی کاملا قابل پیشبینی وجود دارد؟
اگر قرار است که شما زندگی کاملی داشته باشید، در این زندگی بیشک با مشکلاتی نیز مواجه خواهید شد؛ شرایطی که از کنترل شما خارج است.
مواجه شدن با چنین شرایطی بسیار خوب است. چون به این معنی است که زندگی شما مدام در حال رشد و تغییر است.
حس درماندگی و نداشتن کنترل، احساس بدی در شما ایجاد میکند، ولی به این معنا نیست که این شرایط ذاتا بد باشند.
9. خودآگاهی نشانهی قدرت است
شناخت دیگران نشانهی هوش است و شناخت خود، نشانهی خرد.
کنترل دیگران نشانهی قوت است و کنترل خود، نشانهی قدرت.
چه برنامهها و عادتهای مداومی میتوانید در زندگی خود ایجاد کنید که به شما در خودآگاهی کمک کند؟
چرا این برنامهها را اجرایی نمیکنید؟ کدام یک از این عادات به نظرتان از بقیه مهمترند؟
10. اگر از تنهایی هراس داشته باشید، هرگز از میزان واقعی قدرت خود باخبر نخواهید شد
افراد معمولی از تنهایی متنفرند.
ولی استاد از آن به نفع خود استفاده میکند و تنهایی را با آغوش باز میپذیرد.
مردم ته قلبشان از تنهایی میترسند چون از ذهن خود هراس دارند:
- آنها از افکار «بد» وحشت دارند.
- آنها نگران احساسات ترسناکشان هستند.
- آنها از خاطرات دردناک میترسند.
- آنها از خواستههای ممنوعهی خود شرم دارند.
بله، ذهن انسان میتواند جای وحشتناکی باشد، ولی خب شهربازی هم گاهی ترسناک است.
کلمهی ترسناک همیشه به معنای خطرناک نیست.
به محض اینکه این جمله را به خودتان اثبات کنید، قابلیتهایی را در خودتان کشف خواهید کرد که حتی فکرشان را هم نمیکردید.
خلاصهی چیزهایی که باید بدانید
تسلط بر نفس، جادهی پر پیچ و خمی است، ولی پاداشهای آن هم زیاد است.
- روی داستانهای خود تسلط داشته باشید، ولی نگذارید آنها بر شما تسلط پیدا کنند.
- همیشه مشغول بودن، باعث کاهش بهره وری میشود.
- نقصهای خود را قبول کنید.
- قابلیتهای بالقوهی شما در نقصهای شماست.
- رها کردن، قدرت شما را نشان میدهد.
- در مورد افکارتان تردید داشته باشید.
- ضرر دیدن اجتنابناپذیر است. با شجاعت با آن مواجه شوید.
- نیاز شما به کنترل کردن همه چیز باعث شکست شما خواهد شد.
- خودآگاهی نشانهی قدرت است.
- اگر از تنهایی هراس داشته باشید، هرگز از میزان واقعی قدرت خود باخبر نخواهید شد.
منبع: Medium