در سایت Parents، متخصصان اطفال، روانشناسان رشد و مربیان برای تربیت فرزندان، 50 نکته‌ی مهم به والدین پیشنهاد داده‌اند تا کودکانی سالم و شاد تربیت کنند. با تکیه بر این نکات، می‌توانید ارتباط بهتری با فرزند خود برقرار کنید، شادی بیشتری وارد زندگی اش کنید، او را برای موفقیت‌های آینده در زندگی آماده کرده و در نهایت پدر و مادری فوق‌العاده باشید. با یوکن همراه باشید.
1. کنترل امور را به دست بگیرید
کودکان به دنبال حد و مرزهایی هستند که به آن‌ها کمک می‌کند دنیایی را که اغلب باعث سردرگمی‌شان می‌شود، درک و مدیریت کنند. پس حدومرزهایی مشخص کنید تا فرزندتان بتواند در آن محدوده با خیال راحت به دنبال علایقش برود، بدین ترتیب عشق خود را به او نشان خواهید داد.
2. به او مسئولیت واگذار کنید
فرزند نوپای شما باید در زندگی‌اش به فردی مستقل تبدیل شود. پس وقتی از نظر رشدی به جایی رسید که توانست اسباب‌بازی‌هایش را سر جای خود قرار دهد، بشقاب غذایش را از روی میز بردارد و ببرد و خودش لباس بپوشد، اجازه دهید این کارها را به تنهایی انجام دهد. واگذار کردن مسئولیت به بچه‌ها برای عزت‌نفس آن‌ها مفید است و به سلامت روانی‌شان کمک زیادی می‌کند.
3. سعی نکنید همه چیز را درست کنید
اجازه دهید فرزندتان به تنهایی راه حلی پیدا کند. وقتی شکست کوچکِ فرزندتان را با عشق تصدیق می‌کنید بدون اینکه بلافاصله وارد میدان شوید تا راهنمایی‌اش کنید، به او سرسخت بودن و تکیه به خود را یاد می‌دهید.
4. باید بدانید تربیت به معنای تنبیه نیست
اعمال محدودیت‌ها و قوانین در واقع به معنای آموزش کودک در مورد نحوه‌ی رفتار در دنیا و کمک به اوست تا فردی شایسته و باملاحظه بار بیاید و به خود کنترلی دست پیدا کند.
5. انرژی خود را روی مسائل مهم بگذارید
کودکان نمی‌توانند قوانین زیادی را تحمل کنند و در مواجهه با قوانین فراوان، بی‌علاقه و بی‌توجه می‌شوند. صحبت در مورد مسائل بی‌اهمیت مانند انتخاب لباسشان یا حرف بدی که در یک مهمانی از دهانشان پریده را فراموش کنید. تمرکز خود را روی قوانین مهم مانند اجتناب از برخورد فیزیکی با دیگران، حرف‌های گستاخانه یا دروغ گفتن بگذارید.
6. با فرزندانتان بازی کنید
اجازه دهید خودشان انتخاب‌کننده‌ی نوع بازی باشند و در مورد قوانین خیلی وسواس به خرج ندهید، شما هم با جریان پیش بروید و لذت ببرید، این معنای بازی است.
7. هر روز در کنار فرزندتان کتاب بخوانید
کتاب خواندن را از وقتی نوزاد است شروع کنید. نوزادان و بچه‌های کوچک عاشق گوش دادن به صدای پدرومادرشان هستند. وقتی او را در آغوش گرفتید، خواندن کتاب برای او، تجربه‌ی ارزشمندی را به فرزند دلبندتان هدیه می‌دهد و او را برای یک عمر کتاب‌خوانی آماده می‌کند.
8. هر روز زمانی اختصاصی برای او در نظر بگیرید
به فرزندتان اجازه دهید هر روز فعالیتی را انتخاب کند تا برای 10 تا 15 دقیقه در کنار هم آن را انجام دهید. هیچ راهی برای اینکه عشق و علاقهتان را به او نشان دهید، این‌قدر سودمند نیست.
9. وقت گذراندن با پدر را در برنامه زندگی‌تان قرار دهید
یکی از بهترین منابع برای بهبود کیفیت زندگی کودکان که تا کنون بهره‌ی کمی از آن برده‌ایم، زمانی است که بچه‌ها باید با پدرانشان سپری کنند. این ارتباط باید از بدو تولد کودک برقرار شود. کودکانی که پدرانشان با آن‌ها وقت می‌گذرانند در مدرسه عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهند، مسائل و مشکلات خود را با موفقیت بیشتری حل می‌کنند و به طور کلی با مسائلی که در طول زندگی با آن مواجه می‌شوند، برخورد بهتری دارند.
10. اوقات شیرینی را با فرزندانتان خلق کنید
کودکان احتمالا چیزهایی که به آن‌ها می‌گویید را از یاد می‌برند، اما سنت‌های خانوادگی را به خاطر می‌سپارند، کارهایی مانند اینکه چطور برای خواب آماده می‌شده‌اید یا چطور شب‌ها دسته‌جمعی بازی می‌کردید.
11. الگوی خوبی برای فرزندانتان باشید
کودکان با توجه به رفتار پدر و مادر از آن‌ها یاد می‌گیرند. اینکه الگوی خوب و مناسبی برای فرزندانتان باشید بسیار مهم است تا اینکه سعی کنید با حرف‌هایتان آن‌ها را تربیت کنید.
12. وقتی دچار خطا و اشتباهی شدید به آن اعتراف کنید
با این روش به بچه‌ها نشان می‌دهید چطور و چه وقت باید معذرت‌خواهی کنند.
13. در روش زندگی‌تان بیشتر مراقب محیط زیست باشید
به فرزندانتان نشان دهید که چقدر راحت می‌توان رفتار بهتری در مقابل محیط زیست داشت. پس زباله‌ی کمتری تولید کنید، مواد را برای بازیافت جدا کنید، از وسایل دور ریختی استفاده کنید، در مقابل حیوانات و گیاهان اطراف خود مسئولیت نشان دهید. حتی توصیه می‌شود زباله‌های به جا مانده از دیگران در طبیعت را با کمک فرزندتان جمع کنید.
14. در مقابل فرزندتان به همسر خود محبت کنید
همسرتان را در بغل بگیرید و او را با کلمات محبت‌آمیز صدا کنید. رفتار شما الگوی فرزندتان برای درک چگونگی یک رابطه‌ی عمیق احساسی است. اینکه این رابطه چگونه باشد، چه احساسی در آن جریان دارد و چه معنایی می‌دهد. پس این وظیفه‌ی شماست که استاندارد خوبی در ذهن کودکتان ایجاد کنید.
15. به تفاوت‌های خود و همسرتان در روش تربیت فرزند احترام بگذارید
از اصولی که همسرتان برای تربیت فرزند به آن‌ها پای‌بند است حمایت کنید، مگر اینکه فاقد استانداردهای فرزند پروری باشند. انتقاد و بحث و اختلاف بر سر استانداردهای متفاوت در بین زوجین، به سلامت ازدواج و احساس امنیت فرزندان آسیب زیادی وارد می‌کند تا اینکه استانداردهای متفاوت شریک زندگی‌تان را بپذیرید. در هر حال بهتر است هر دو طرف از روش تربیتی یکسانی بهره ببرند زیرا تضاد در این موضوع بیشتر به کودک آسیب وارد می‌کند.
16. تعریف و تمجید خود را دقیق بیان کنید
به جای اینکه جملات کلی مانند «تو عالی هستی» را به کار ببرید، دراین‌باره حرف بزنید که او دقیقا چه کاری انجام داده که شایسته‌ی تعریف و تمجید شماست. بهتر است بگویید: «آفرین که منتظر ماندی تا صحبت مامان با تلفن تموم بشه بعد ازم شیرینی بخوای، کار سختی بود، اینکه صبر کردی رو خیلی دوست داشتم».
17. رضایت خود را از کارهای مثبت فرزندتان به او نشان دهید
وقتی با کار مثبت فرزندتان مواجه شدید، احساس خود را به او نشان دهید. بیان احساس خوبتان به او راه فوق‌العاده‌ای برای تقویت رفتارهای خوب است و احتمال اینکه آن کارها را تکرار کند، افزایش می‌دهد.
18. پشت سر کودکتان حرف بزنید
واقعیت این است هر حرفی که از فاصله‌ی دور در مورد خودمان می‌شنویم از چیزی که مستقیم به خود ما گفته شود، تأثیر بیشتری دارد. اجازه دهید فرزندتان تحسین و تشویقی را که درباره‌ی او برای پدر یا مادر، مادربزرگ یا حتی عروسکش به آرامی تعریف می‌کند را بشنود.
19. کمی به خودتان استراحت دهید
اگر به قدری خسته‌اید که توانایی آشپزی کردن ندارید و غذایی از رستوران سفارش می‌دهید احساس نکنید که پدر یا مادر بدی هستید.
20. به حس ششم مادرانه‌ی خود اطمینان کنید
هیچ کسی بهتر از خودتان فرزند شما را نمی‌شناسد. وقتی مسئله مربوط به سلامتی اوست از غریزه‌ی خودتان پیروی کنید. اگر فکر می‌کنید فرزندتان مشکلی دارد به‌احتمال‌زیاد حق با شماست.
21. نه گفتن را تمرین کنید
در مقابل اشتیاق بر عهده گرفتن مسئولیت‌های اضافی در محل کار و انجام کارهای داوطلبانه‌ی مدرسه‌ی فرزندتان مقاومت کنید و بدانید هرگز از وقت‌گذرانی با فرزندتان پشیمان نخواهید شد.
22. در مقابل بی‌احترامی فرزندتان قاطعانه عمل کنید
هرگز به فرزندتان اجازه ندهید به شما یا فرد دیگری بی‌احترامی کند و از کلمات زشت و آزاردهنده استفاده نماید. اگر او چنین زبانی داشت قاطعانه به او یادآوری کنید که هیچ‌وقت بی‌احترامی را تحمل نخواهید کرد.
23. روش تربیتی خود را به دیگران منتقل کنید
با اطرافیان خود اعم از همسر، پدرومادر بزرگ، مربیان مهد و پرستار کودک در مورد روش تربیتی خود صحبت کنید و آن‌ها را از ارزش‌ها و رفتاری که می‌خواهید در فرزندتان ایجاد کنید، مطلع کنید. این روش تربیتی می‌تواند هر چیزی باشد، از گفتن «ممنونم» تا مهربان بودن با دیگران و ناله نکردن.
24. سه سؤال «تو-محور» را هر روز از فرزند خود بپرسید
هر روز سه سؤال که مخاطبش فرزندتان باشد را از او بپرسید. هنر مکالمه، مهارت اجتماعی ارزشمندی است که اغلب پدر و مادرها در یاد دادن آن به فرزندشان غفلت می‌ورزند. هنر برقراری مکالمه را با سؤالاتی این‌چنینی در فرزندان خود ایجاد کنید: «در مدرسه بهت خوش گذشت؟»، «در مهمانی چه کارهایی انجام دادی؟»، «فردا بعدازظهر قصد داری کجا بروی؟»
25. «شجاعت» را در فرزندتان ایجاد کنید
به فرزندتان بگویید همیشه به رنگ چشم‌های دیگران دقت کند. جلب‌توجه بچه‌ها به چشم دیگران باعث برقراری تماس چشمی با آن‌ها می‌شود و به یک کودک ترسو و مُردد کمک می‌کند با اعتماد به نفس بیشتری دیده شود. همچنین به او کمک می‌کند قاطع‌تر باشد و دیگران کمتر جرئت پیدا کنند تا سر به سرش بگذارند.
26. احساسات عمیق فرزندتان را تائید کنید
وقتی فرزندتان شکست عمیقی را پشت سر گذاشت، از او بپرسید، «چه احساسی داشتی؟» و «فکر می‌کنی چه چیزی حالت را بهتر می‌کند؟» و به حرف‌های او گوش دهید. اگر به او اجازه دهید درباره ناراحتی‌اش حرف بزند و خودش را خالی کند، خیلی زودتر حالش خوب می‌شود.
27. به فرزندتان یاد دهید فرد مسئولیت‌پذیری باشد
همواره راهی برای کمک به دیگران پیدا کنید. انجام کارهای داوطلبانه در جامعه احساس «خود ارزشمندی» را در فرزندتان به وجود می‌آورد.
28. فرزندتان را لوس بار نیاورید
این ذهنیت را همیشه داشته باشید که هر کودکی ارزشمند است، اما هیچ کودکی مرکز جهان خلقت نیست و همین طرز تفکر را به او انتقال دهید.
29. به او یاد دهید آدم خوب چه کسی است
هر چه زودتر این کار را انجام دهید، مثلا وقتی داستان قبل از خواب را برایش تعریف می‌کنید از فرزندتان سؤال کنید کدام شخصیت مهربان است یا بدجنس؟ سپس ببینید چرا این‌گونه فکر می‌کند؟
30. به فرزندتان بگویید چرا ارزش‌ها مهم است
پاسخ این است که وقتی شما فرد مهربان، بخشنده، صادق و مؤدبی هستید بقیه در کنارتان احساس خوبی خواهند داشت. مهم این است که شما در مورد خودتان احساس خوبی داشته باشید.
31. هر شب هنگام شام «حلقه‌ی سپاس‌گزاری» تشکیل دهید
تمام حاضرین سر میز غذا به نوبت در مورد آدم‌هایی که آن روز با آن‌ها بخشنده و مهربان بوده‌اند حرف بزنند. شاید این کار کلیشه‌ای باشد، اما به شما در داشتن احساس خوب کمک می‌کند.
32. یک غذای به خصوص را به دفعات درست کنید
اگر فرزندتان تمایلی به امتحان غذای جدیدی ندارد، ناامید نشوید. شاید نیاز باشد آن غذا را در دفعات بعدی شش، هشت یا حتی ده بار به او پیشنهاد دهید تا بالاخره آن را بخورد و ببیند آن را دوست دارد یا نه.
33. او را وادار به غذا خوردن نکنید
هر بچه‌ی سالمی به طور غریزی می داند نیاز به چه مقدار غذا دارد. اگر برای نخوردن غذای داخل بشقاب مقاومت می‌کند، با او نجنگید و مطمئن باشید از گرسنگی تلف نمی‌شود.
34. حداقل یک وعده‌ی غذایی را با خانواده بخورید
غذا خوردن در کنار هم در کمال آرامش، راه خوبی برای تقویت روابط خانوادگی است. زمانی را به صحبت در مورد خبرهای خوب، در مورد روزی که پشت سر گذاشته‌اید یا گفتن یک جوک خنده‌دار اختصاص دهید. این کار باعث می‌شود بچه‌ها به عادات تغذیه‌ای خوب دست یابند.
35. اجازه دهید فرزندتان غذایش را انتخاب کند
یک بار در هفته به فرزندتان اجازه دهید غذایی که دلش می‌خواهد را انتخاب کند و همان غذا را برایش بپزید.
36. فرزندانتان را به یک اندازه دوست بدارید
در عین حال که به آن‌ها عشق برابری می‌ورزید، با هر یک از آن‌ها رفتار منحصر به خودشان را داشته باشید زیرا آن‌ها افرادی متفاوت هستند.
37. هر وقت دلتان خواست به فرزندتان بگویید دوستش دارید
هرگز از ابراز علاقه به فرزندتان دریغ نکنید، حتی اگر ابراز علاقهتان به 743 بار در روز برسد. مطمئن باشید با استفاده از کلمات محبت‌آمیز و در آغوش گرفتن و بوسیدن آن‌ها، فرزندتان لوس نخواهد شد.
38. یادتان باشد شما مالک فرزندتان نیستید
فرزندتان تنها برای زمان مشخصی به شما سپرده شده‌اند. در تمام این سال‌ها تلاش خودتان را کرده‌اید تا به آدم‌های خوبی تبدیل شوند. چون بعد از آن کاری از دستتان بر نمی‌آید.
40. لذت پدر و مادر شدن را بچشید
بله پدرومادری، بهترین و هیجان‌انگیزترین کار دنیاست. گاهی خانه‌تان به‌هم‌ریخته می‌شود، لباس‌های چروک روی هم تلنبار می‌شوند و کلی کار روی سرتان می‌ریزد اما داشتن بچه خیلی لذت‌بخش‌تر است. از تمام لحظات بزرگ کردن فرزندتان لذت ببرید زیرا خیلی زود این زمان سپری می‌شود.
41. برای ارتباط با نوزادتان از زبان اشاره استفاده کنید
اگر فرزند شما قادر به صحبت کردن نیست، به این معنا نیست که هیچ حرفی برای گفتن ندارد. استفاده از حرکات اشاره‌ی ساده قبل از اینکه فرزندتان حرف بزند، به شما کمک می‌کند تا ببینید او چه نیازهایی دارد و چطور احساس خوبی پیدا می‌کند.
42. تلویزیون را در هال قرار دهید
نتایج تحقیقات نشان می‌دهد بچه‌هایی که در اتاق خود تلویزیون می‌بینند با اضافه وزن بیشتری مواجه می‌شوند، کمتر می‌خوابند، نمرات پایین‌تری می‌گیرند و مهارت‌های اجتماعی ضعیف‌تری هم دارند. همچنین والدینی که در اتاق‌خوابشان تلویزیون دارند نیز روابط جنسی‌شان کاهش می‌یابد.
43. امکان فعالیت بدنی فرزندتان را فراهم کنید
آخرین تحقیقات نشان می‌دهد رشد مغز بچه‌ها با میزان فعالیت بدنی آن‌ها ارتباط دارد. نوزاد خود را در طول روز، چندین بار روی شکم قرار دهید، اجازه دهید کودک نوپایتان به جای استفاده از کالسکه بیشتر راه برود و برای بچه‌های بزرگ‌تر نیز فرصتی فراهم کنید تا فعالیت بدنی بیشتری داشته باشند.
44. از واکسیناسیون فرزندتان غافل نشوید
هنوز سرخک و دیگر بیماری‌ها در کشورهای دنیا دیده می‌شود. پس از انجام واکسیناسیون به موقع فرزندتان خود غفلت نکنید.
45. مراقب لبخند فرزندتان باشید
مراقبت از دندان کودکان را با رویش دندان‌های شیری آن‌ها شروع کنید. دندان‌های شیری می‌ریزند اما سلامت آن‌ها برای استحکام و سلامت دندان‌های دائمی لازم هستند. در مورد نوزادان با دستمالِ تر و در مورد بچه‌های بزرگ‌تر با مسواک و خمیردندان فلورایددار از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری کنید. بچه‌ها را ترغیب کنید روزی دو بار مسواک بزنند.
46. به حرف پزشک کودکتان گوش دهید
اگر متخصص اطفال تشخیص داده تب فرزندتان ویروسی است و نیاز به آنتی‌بیوتیک ندارد، برای زدن واکسن و آنتی‌بیوتیک اصرار نکنید. گاهی بهترین دارو استراحت، مصرف مقادیر زیادی مایعات و مراقبت محبت‌آمیز شماست. استفاده بی‌رویه از آنتی‌بیوتیک‌ها باعث بروز مشکلات پزشکی برای فرزندتان می‌شود و احتمال ایجاد گونه‌های میکروبی مقاوم به درمان را افزایش می‌دهد.
47. از کرم ضد آفتاب مختص کودکان استفاده کنید
هر روز صبح هنگام خروج از منزل، مقداری کرم ضد آفتاب روی پوست فرزندتان بزنید. این کار برای او مانند مسواک زدن به کاری عادی تبدیل می‌شود. کرم ضد آفتاب را در کنار خمیر دندان قرار دهید تا استفاده از آن فراموش نشود.
48. نوزادتان را وقتی خواب‌آلود است در رخت‌خوابش بگذارید
وقتی نوزادتان خواب‌آلود است اما هنوز به خواب نرفته، او را در جایش بگذارید. با این کار به او یاد می‌دهید بتواند خودش را برای خواب آرام کند. با این کار از بروز مشکلات احتمالی خواب در آینده جلوگیری می‌کنید.
49. استفاده درست از توالت را به او آموزش دهید
برای اینکه ببینید زمان آموزش استفاده از توالت است یا نه به دو نشانه توجه کنید؛ اول اینکه کودک اضطرار ناشی از احساس تخلیه‌ی ادرار یا مدفوع را احساس کند (این احساس متفاوت از زمانی است که کودک می‌داند همین حالا خودش را کثیف کرده است) و دوم اینکه از شما می‌خواهد جایش را عوض کنید.
50. همیشه حقیقت را بگویید
سعی کنید الگوی خوبی برای فرزندتان باشید تا او راست‌گویی را از شما یاد بگیرد.
منبع: parents
