مهمترین ارتباطی که هر فردی در زندگیاش دارد، رابطهای است که با خود برقرار میکند. ارتباط با خود، پایهی تمام روابط و حتی نوعدوستی است. کسانی که قادر نیستند با خودشان ارتباط خوبی برقرار کنند، قطعا در ارتباط با دیگران نیز دچار مشکل میشوند و از احساس همدردی با آنها بیبهره خواهند بود. برقراری ارتباط درست با خود به ارتقای مهارت های فردی کمک میکند. همچنین، اتکای به نفس باعث دستیابی فرد به موفقیت خواهد شد. با یوکنهمراه باشید.
برقراری ارتباط خوب با خود، یکی از عوامل مهم برای تکامل و پیشرفت فردی در زندگی محسوب میشود. ارتباط خوب شامل دوست داشتن خودمان است.
معمولا نحوهی ارتباط با خود را از افراد نزدیکمان مانند پدر و مادر، خواهر و برادر، دوستان و دیگر بزرگسالان یاد میگیریم. اینکه چه کاری درست یا غلط است یا دیگران چه انتظاراتی از ما دارند، میتواند روی ارتباطی که با خود یا دیگران برقرار میکنیم تاثیر بگذارد. همچنان که بزرگ میشویم و قد میکشیم، همین آموزشها شخصیت ما را شکل میدهند.
اگر در خانوادهای پدر و مادر تعادل رفتاری مناسبی را بین خود و فرزندانشان رعایت کنند، بدون شک فرزندان نیز در سنین بزرگسالی از همین تعادل رفتاری بهرهمند خواهند شد. اما اگر هیچ تعادل رفتاری در خانواده نباشد، فرزندان هم به همین شکل یاد میگیرند که انرژی و خواستههای خود را فدای تربیت فرزندان آیندهشان کنند و اهداف و آرزوهای شخصی خود را نادیده بگیرند. پس تعامل و همکاری والدین با یکدیگر به آینده کودکان نیز کمک میکند.
مراقبت خودتان باشید
خودمراقبتی به معنای کمک به خود، مراقبه (مدیتیشن) و امثال آن است تا بتوانید ارتباط خوبی با خودتان برقرار کنید. در حقیقت، برقراری یک رابطهی خوب با خود به اندازهی ارتباط مناسب با دیگران اهمیت دارد. تنها کسی که هر لحظه همراهتان است خودتان هستید، پس لازم است دوست و همراه خوبی برای خود باشید. باید به خودتان احترام بگذارید و نسبت به خود مسئول باشید.
چطور میتوانیم ارتباط خوبی با خود برقرار کنیم؟
1. اهدافی برای خود تعیین کنید
هدف نهاییتان را به منظور دستیابی به یک ارتباط خوب با خودتان در محدودهی چند ساله (با علم به اینکه ممکن است این هدف در طی سالها تغییر کند) تعیین کنید.
2. برای اهداف کوتاهمدت و بلندمدت خود برنامهریزی کنید
برای اینکه بتوانید به مرور ارتباط خوبی با خود برقرار کنید، لازم است برای اوقات روزانهی خود برنامه ریزی درستی داشته باشید. اهدافی واقعی در نظر بگیرید، نقاط قوت خود را پیدا کنید و گام به گام به سوی هدف پیش بروید. با این کار در مسیر درستی قرار خواهید گرفت.
باید بدانید انگیزه در کارهای کوتاهمدت، به جایزهای که به خودتان میدهید وابسته است (مثلا احساس خوبی که بعد از ثبت نام در کلاسی که به آن علاقه دارید در شما ایجاد میشود، نوعی انگیزه است). اما در مورد اهداف بلندمدتتر، انگیزه تاثیر کمتری دارد و باید عادات جدیدی در خود ایجاد کنید و به عادتهای جدید پایبند باشید. اجرای اهداف بلند مدت نوعی سرمایه گذاری است و حتی ممکن است برای اجرای آن تعلل کنید. اما اهداف کوتاهمدت به خاطر پاداش فوری که دارند در دسترسترند.
3. تغییرات را بپذیرید
تغییرات اجتنابناپذیرند، اما لازم است بدون هیچ ترسی با آنها مواجه شوید. در طی زمان متوجه میشوید خیلی از مکانها و اتفاقات ثابت است و فقط به خودمان و دیگران نشان میدهد که چه کسی هستیم. با این حال، مراقب تغییرات باشید. تا وقتی تمام جوانب مسالهای را درنظر نگرفتهاید، تصمیم گیری نکنید. زیرا ممکن است احساس کنید در مسیر اشتباهی قرار دارید و دچار نا امیدی شوید.
4. خودمراقبتی را در اولویت قرار دهید
خودمراقبتی شامل خواب کافی و باکیفیت، داشتن تغذیه سالم و مقوی، استراحت کافی، تفریح و عادات ذهنی مثبت است. دنبال کردن این رفتارها باعث ایجاد یک رابطهی خوب با خودتان میشود. اگر به نیازهای جسمی و روحی خود توجه کنید، روحیه و توانایی شما بیشتر شده و کارهای روزمره را بهتر انجام خواهید داد.
همچنین خودمراقبتی باعث ایجاد حس اعتماد در شما میشود. عادات ذهنی همانند هر رفتار دیگری به مرور زمان تغییر میکنند. مهم ایجاد عادات مناسب است. شاید حفظ این عادات در شرایط ایده آل ساده به نظر برسد، اما در شرایط نامناسب مانند خستگی، گرسنگی یا ضعف مشکل خواهد بود.
5. با خودتان مهربان باشید
مهربان بودن با خود بدین معنا نیست که هیچ کاری انجام ندهید یا مسئولیتهایتان را کنار بگذارید، بلکه به معنای آن است، وقتی کاری را اشتباه انجام میدهید خودتان را سرزنش و ملامت نکنید. خیلیها به خاطر هر چیزی خود را به باد سرزنش میگیرند، در حالیکه این کار تنها شرایط را برایشان سختتر میکند. باید اشتباهات خود را بپذیرید و در قبال آنها مسئولیتپذیر باشید، اما خودتان را سرزنش نکنید و با خود مهربان باشید، چرا که هر انسانی ممکن است مرتکب اشتباه شود.
6. با کسانی ارتباط برقرار کنید که به اهدافی مشابه اهداف شما دست یافتهاند
ارتباط با کسانی که ارتباط خوبی با خودشان دارند، به شما کمک میکند راحتتر به هدفتان برسید. زیرا این افراد نه تنها الگوی خوبی برای شما هستند، بلکه میتوانند شما را در رسیدن به هدفتان هدایت کنند. افراد سمی و منفیگرا همه جا هستند و فاصله گرفتن از آنها کمی سخت است، اما حداقل باید مراقب ارتباطتان با این افراد باشید و اجازه ندهید بودن با آنها به شما لطمه بزند.
7. خوشبینی را در خود تقویت کنید
داشتن افکار همه یا هیچ باعث میشود از تغییرات مناسب جا بمانید. خیلی از افراد سعی میکنند همه چیز را در مدت زمان کوتاهی به دست بیاورند. اما در اغلب مواقع شکست میخورند یا مورد سرزنش خودشان قرار میگیرند. بدبینی باعث سوء استفاده و تنبیههای بیجا میشود که برای تغییرات سازنده مناسب نیست.
اهدافی که میتوانید اجرا کنید را درنظر گرفته و آنها را با دقت انجام دهید. مثلا اگر قرار است چهار روز در هفته به باشگاه بروید و یک ساعت تمرین کنید و هفتهی اول برنامه را اجرا نکردید، ناامید نشوید. از روزی نیم ساعت شروع کنید و در هفتهی بعد مدت زمان ورزشتان را بیشتر کنید.
8. الگوی مدیریت بحران شخصی داشته باشید
همیشه در زندگی همه چیز بر وفق مرادمان نیست. اغلب در همین مواقع است که به شدت آسیبپذیر میشویم و الگوهای رفتاری بدی که در گذشته داشتهایم را تکرار میکنیم و خودمان را مورد سرزنش قرار میدهیم. در این مواقع لازم است یک الگوی مدیریت بحران شخصی داشته باشیم.
این الگوی مدیریت بحران به شما میگوید قبلا چنین شرایطی برایتان پیش آمده و اکنون با توجه به تجربیات قبلی میدانید چطور احساساتتان را کنترل کنید. بدین ترتیب میتوانید روی اهداف بلندمدت خود تمرکز کرده و مشکلی که ذهنتان را درگیر کرده بود، حل کنید. بهتر است افکارتان را روی کاغذ بنویسید. اینکه با چه کاری آرام میشوید و چگونه میخواهید مشکل را حل کنید. حتی صحبت با افراد بسیار نزدیک نیز به شما دید بهتری میدهد. اگر دوست ندارید از کسی کمک بگیرید، تنها از نوشتن استفاده کنید.
9. کارهای معنادار انجام دهید
به جای اینکه تعریف کلی از موفقیت داشته باشید، برای انجام فعالیتهایی که باعث ایجاد احساس رضایت در شما میشود، تلاش کنید. کار کردن مهم است، اما آنچه دیگران دوست دارند، شاید برایتان مناسب نباشد. شاید ایجاد یک تغییر کوچک در کارتان یا تمرکز روی نحوهی انجام آن بتواند باعث ایجاد احساس رضایت بیشتری در کارتان شود.
اگر کارها را با کیفیت بالا و بدون نقص انجام دهید، چهارچوبی شخصیتی پیدا میکنید که در آن تمام کارها را به خوبی انجام خواهید داد؛ حتی کارهایی که چندان برایتان جذاب نیستند. این چهارچوب شخصیتی روی کارهایی که در خارج از محیط کاری انجام میدهید، شخصیت و روابط دوستانه شما نیز تاثیر میگذارد.
ذهن انسان منبع عظیمی از شگفتی است، پس به خوبی از آن بهره ببرید.
10. عادات خوب را در خود به وجود بیاورید
هر روز خود را با کارهایی شروع کنید که احساس خوبی در شما بهوجود میآورند؛ با این کار هم انرژی لازم برای انجام فعالیتهای روزانه خود را خواهید داشت و هم ارتباط خوبی با خودتان برقرار میکنید. برخیها عادت دارند اهداف خود را شب قبل روی کاغذ مینویسند و صبح روز بعد، آنها را با خود مرور میکنند. برخی دیگر اهدافشان در حافظهی خود ثبت میکنند و در ذهنشان آنها را مرور میکنند. وقتی بعد از بیدار شدن از خواب، اهداف روزتان را مرور کنید، ذهن روی اهداف بلندمدت تمرکز کرده و در طول روز به دنبال راهی مناسب برای رسیدن به آنها خواهد بود.
11. خودگوییهای مثبت داشته باشید
وقتی با خودتان حرف میزنید، به احساس خود توجه کنید. آیا ضربان قلب شما بالا میرود؟ آیا حس میکند هیجانزده شدهاید؟ آیا صحبتهای تند و انتقادآمیز دارید؟
در مورد اینکه با خود مهربانتر باشید فکر کنید، آرام باشید و شرایط را بسنجید و دوباره این کار را انجام دهید. برخی افراد به این درک رسیدهاند که وقتی با صدای بلند با خودشان حرف میزنند آرامش بیشتری دارند. اگر شرایط انجام چنین کاری را دارید حتما امتحان کنید، شاید برای شما هم مفید باشد.
12. از خودخواهی اجتناب کنید
برخی افراد تصور میکنند مراقبت و مهربانی با خود، خودخواهانه است. البته اگر در هر شرایطی تنها به خودمان توجه کنیم ممکن است روابطمان تحت تاثیر قرار بگیرد و همه چیز به ضررمان تمام شود. اما گاهی ممکن است فکر کنیم اگر چیزی را برای خودمان بخواهیم زیادهخواهی است. یادتان باشد هیچ چیز برای همیشه باقی نمیماند و اگر داشتن چیزی شما را خوشحال میکند، حتما آن را تهیه کنید و خودتان را خوشحال کنید.
در برخی خانوادهها و فرهنگها گفته میشود اگر چیزی را برای خودتان بخواهید خودخواهی است. گاهی ممکن است این مساله با تنبیهی روانشناسی همراه باشد؛ مثلا تو آدم بدی هستی، تو خودخواه هستی. حتی تنبیه میتواند با چیزهای دیگری هم همراه شود: به اتاق خوابت برو و بخواب، خبری از شام نیست و نظایر آن.
بسیار مهم است ارتباط درونی خوبی با خود برقرار کنید. این کار باعث رشد فردیتان خواهد شد. البته ارتباط درونی با خود میتواند در مسیرهای مثبت یا منفی حرکت کند، پس همیشه باید مراقب خودتان باشید.
منبع: psychologytoday