امروزه ویروس کرونا به معضل اصلی دنیا تبدیل شده و هزاران کشته به جا گذاشته است. این ویروس کشنده چینی هیچ درمانی ندارد و کار را برایمان سختتر کرده است. حتی استفاده از آنتی بیوتیکها هم بیفایده است، زیرا کرونا یک ویروس است نه یک باکتری. تنها راه مقابله با کرونا همانند هر بیماری ویروسی دیگری، تقویت سیستم ایمنی بدن است. پس لازم است به تقویت سیستم ایمنی بدنمان کمک کنیم تا از خطر این ویروس در امان بمانیم. با یوکن همراه باشید تا بگوییم چگونه سیستم ایمنی خود را در برابر کرونا قوی کنید.
وظیفه اصلی سیستم ایمنی بدن انجام فرآیندهایی در بدن است که با بیماریها مقابله میکنند، یعنی ویروسها، باکتریها و تمام عوامل خارجی که باعث ایجاد بیماری یا عفونت میشوند. وقتی سیستم ایمنی بدن در برابر عوامل بیماریزا قرار میگیرد، واکنشی ایمنی از خود نشان میدهد.
افراد مسن، بیمار و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، آسیب پذیری بیشتری در برابر بیماری کرونا از خود نشان میدهند. پس اگر به فکر تقویت سیستم ایمنی بدن مان نباشیم، خطر بیشتری در کمینمان خواهد بود.
در ادامه مقاله، چند راهکار طبیعی برای تقویت سیستم ایمنی بدن معرفی میکنیم:
1. مواد غذایی مقوی مصرف کنید که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میشود
با مصرف برخی مواد غذایی به تقویت سیستم ایمنی خود کمک خواهید کرد. اکنون به مواد غذایی اشاره میکنیم:
مرکبات
اغلب افراد وقتی سرما میخورند به سراغ مواد غذایی حاوی ویتامین C میروند، زیرا این ویتامین به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند. ویتامین C باعث افزایش تولید گلبولهای سفید خون میشود که نقش موثری در مقابله با عفونتها دارد. به دلیل اینکه بدن ویتامین C را نه تولید و نه ذخیره میکند، لازم است هر روز این ویتامین را دریافت کنید. اغلب مرکبات مانند پرتقال، لیموشیرین، گریپ فروت و... حاوی مقادیر بالایی ویتامین C هستند.
فلفل دلمه
شاید فکر کنید تنها مرکبات دارای ویتامین C هستند، اما باید بدانید فلفل دلمه قرمز دو برابر بیشتر از مرکبات ویتامین C دارد. فلفل دلمه قرمز منبع غنی بتاکاروتن است. پس با مصرف فلفل دلمه، نه تنها به تقویت سیستم ایمنی بدنتان کمک میکنید بلکه سلامت چشم و پوست نیز حفظ خواهد شد.
کلم بروکلی
کلم بروکلی سرشار از ویتامین و مواد معدنی است. کلم بروکلی حاوی ویتامینهای A، C و E و آنتی اکسیدان و فیبر بالاست و از سالمترین سبزیجاتی محسوب میشود که میتوانید بخورید. برای اینکه از خواص کلم بروکلی بهره مند شوید، آن را کاملا خام بخورید یا تا جای ممکن آن را کمتر بپزید.
سیر
سیر از قدیم به عنوان مادهی مقابلهکننده با عفونتها شناخته شده است. سیر نه تنها طعم خوبی به غذاها میدهد بلکه برای حفظ سلامت ما نیز ضروری است. سیر با دارا بودن مقادیر بالایی ترکیبات حاوی گوگرد مانند آلیسین، به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند. خوردن سیر همچنین به کاهش فشار خون و سفتی شریانها کمک میکند.
زنجبیل
زنجبیل طبع گرمی دارد و در بهبود بسیاری از بیماریها کاربرد دارد. مصرف زنجبیل میتواند التهاب را کاهش دهد، همان چیزی که به کاهش گلو درد و دیگر مشکلات التهابی کمک میکند. زنجبیل به از بین رفتن حالت تهوع هم کمک زیادی میکند. همچنین باعث کاهش کلسترول خون و کاهش دردهای مزمن میشود.
اسفناج
اسفناج حاوی ویتامین C، آنتی اکسیدان و بتاکاروتن زیادی است و توانایی سیستم ایمنی بدن در مقابله با عفونت را افزایش میدهد. البته اسفناج وقتی مفیدتر و سالمتر است که همانند کلم بروکلی خیلی پخته نشود و مواد مغذی آن حفظ شود. البته کمی پخت آن باعث بالا رفتن میزان ویتامین A موجود در این سبزی پرفایده میشود.
ماست
بهتر است هنگام خرید ماست به دنبال ماستهای چکیدهای باشید که روی بستهبندی آن عبارت «دارای باکتریهای زنده و فعال» دیده میشود. این باکتریها باعث فعال شدن سیستم ایمنی بدن شده و به مقابله هر چه بهتر با بیماریها کمک میکنند. بهتر است ماستهای ساده مصرف کنید نه ماستهای طعمدار و حاوی قند. برای طعمدار کردن ماست نیز از ترکیب ماست با میوهی تازه یا عسل استفاده کنید. ماست منبع خوب ویتامین D است، پس خوراکیهایی را انتخاب کنید که ویتامین D نیز در آنها موجود است. ویتامین D باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و مقاومت دفاعی بدن در مقابل بیماریها را افزایش میدهد.
بادام
بادام حاوی ویتامین E است. هرچند ویتامین E در مقابله با بیماریهای ویروسی مانند سرماخوردگی، تاثیر کمتری دارد اما بازهم به داشتن سیستم ایمنی سالم کمک میکند. ویتامین E محلول در چربی است، یعنی برای اینکه جذب بدن شود نیاز به وجود چربی دارد.
مغزهای خوراکی مانند بادام سرشار از ویتامین E و همچنین چربیهای سالم هستند.
زردچوبه
از زردچوبه استفاده فراوانی در آشپزی میشود. این ادویه زرد دارای خواص ضدالتهابی بوده و در درمان آرتروز و رماتیسم مفصلی کاربرد دارد. محققان میگویند کورکومین بالای زردچوبه که عامل رنگ زرد آن است، به کاهش آسیبهای عضلانی ناشی از ورزش کمک زیادی میکند.
چای سبز
چای سبز و چای سیاه سرشار از فلاونوئید است که نوعی آنتی اکسیدان به حساب میآید. البته چای سبز حاوی نوع دیگری از آنتی اکسیدان به نام اپی گالوکتشین گالات نیز هست که به افزایش توان دفاعی بدن کمک میکند. البته در فرآیند تخمیر چای سیاه بخش قابل توجهی از اپی گالوکتشین گالات از بین میرود، اما این مشکل در چای سبز وجود ندارد. چای سبز منبع خوب اسید آمینه ال-تیانین نیز هست که توانایی بدن در مقابله با میکروبها را افزایش میدهد.
کیوی
کیوی سرشار از مواد مغذی ضروری مانند فولات، پتاسیم و ویتامینهای سی و کا است. این میوه خوشمزه به تقویت سیستم ایمنی و عملکرد مناسب تمام بخشهای بدن کمک میکند.
مرغ
حتما وقتی مریض میشوید سوپ مرغ میخورید. این غذا واقعا باعث بهبود بیماری میشود و بدن را در مقابل بیماری مقاوم میکند. مرغ حاوی مقادیر بالایی ویتامین B6 است. 3 اونس (حدود 85 گرم) مرغ، 40 تا 50 درصد نیاز روزانه بدن به ویتامین B6 را تامین میکند. بدن برای ساخت گلبولهای قرمز جدید و سالم به ویتامین B6 نیاز دارد. البته با جوشاندن مرغ در سوپ یا خورش، ژلاتین، کندرویتین و دیگر مواد غذایی تولید میشود که برای بهبود وضعیت رودهها و سیستم ایمنی بدن لازم است.
تخمه آفتابگردان
این ماده غذایی شامل فسفر، منیزیم و ویتامین B6 است. همچنین ویتامین E زیادی دارد و آنتی اکسیدان خوبی به حساب میآید. ویتامین E باعث بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن میشود.
ماهیهای چرب
ماهیهای چرب مانند سالمون، تن و ساردین به ساخت سلولهایی که برای تقویت سیستم ایمنی بدن موردنیاز هستند کمک میکنند. همچنین، این ماهیها حاوی اسیدهای چرب امگا 3 هستند که عملکرد سیستم ایمنی را بهبود میدهند. وقتی بدن دچار بیماری شود، اولین واکنش آن التهاب شدید است. اما امگا 3 موجود در ماهیهای چرب، ترکیبات التهابآور در بدن را کاهش داده و همچنین، تولید ترکیبات ضدالتهاب را بالا میبرد. لازم به ذکر است، امگا 3 به ترمیم بدن کمک کرده و مانع از رشد سلولهای سرطانی میشود.
قارچ
خوردن قارچ باعث تولید گلبولهای سفید خون میشود که به مقاومت بدن در برابر عفونتها کمک زیادی میکند. همچنین قارچ باعث تقویت سیستم ایمنی بدن نیز میشود.
سیب زمینی شیرین
سیب زمینی دارای مقادیر بالایی بتا کاروتن، ویتامین C و ویتامین A است. این ماده غذایی کالری پایین و فیبر بالایی دارد. بهتر است این ماده غذایی مفید را به صورت پخته یا تفت داده شده مصرف کنید یا حتی با سالاد ترکیب کنید.
شکلات تلخ
شکلات تلخ دارای آنتی اکسیدانی به نام تنوبرومین بوده که از سلولهای بدن در مقابل رادیکالهای آزاد محافظت کرده و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میشود. رادیکالهای آزاد مولکولهایی هستند که بدن هنگام تجزیهی مواد غذایی یا تماس با مواد آلاینده تولید میکند. رادیکالهای آزاد میتوانند به سلولهای بدن آسیب برسانند و حتی ممکن است باعث ابتلا به بیماریهای مختلفی شوند. شکلات تلخ با اینکه خواص زیادی دارد، حاوی کالری و چربی اشباع شدهی بالایی است پس در مصرف آن احتیاط کنید.
دوغ کفیر
دوغ کفیر دارای باکتریهای زنده است که به سلامت ما کمک میکنند. نتایج تحقیقات نشان میدهد مصرف دوغ کفیر میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن نیز کمک کند. پژوهشهای زیادی گویای آن است مصرف منظم دوغ کفیر به مقابله با باکتریهای مضر، کاهش التهاب و افزایش فعالیت ضد اکسایشی بدن کمک میکند. بیشتر تحقیقات روی حیوانات و در محیطهای آزمایشگاهی انجام شدهاند، به همین خاطر برای اثبات فایده دوغ کفیر در مقابله با بیماریها در انسان نیاز به تحقیقات بیشتری است.
2. روغنهای سالمتر مصرف کنید
مصرف برخی روغنها برای ساخت سلولها و تولید پروستاگلاندینها لازم است. پروستاگلاندینها به عنوان ترکیبات هورمونی، باعث تنظیم واکنش سیستم ایمنی بدن در مقابل با عفونتها میشوند، همانند تولید گلبولهای سفید برای مقابله با میکروبهای مهاجم.
در پژوهشی که روی تعدادی از ورزشکاران که رژیم غذایی بسیار کم روغنی داشتند انجام شد، این نتیجه حاصل شد که میزان گلبولهای سفید خون آنها به طور قابل توجهی کم است. پس باید در انتخاب روغن مصرفتان دقت کنید.
بهتر است به جای روغنهای حیوانی اشباع شده به سراغ روغنهای گیاهی اشباع نشده بروید. زیرا روغنهای حیوانی باعث کاهش توانایی گلبولهای سفید در مقابله با باکتریها میشوند. همچنین، از مصرف روغنهای ترانس و روغنیهای مصنوعی هیدروژنه یا نیمه هیدروژنه اجتناب کنید. این روغنها باعث اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن میشوند و از آنها بیشتر در تهیه مواد غذایی فرآوریشده و پخته استفاده میگردد.
3. از مصرف قند و شکر اجتناب کنید
جالب است بدانید، تنها 10 قاشق چای خوری قند (به همان میزان قندی که در یک قوطی نوشابه یا نوشیدنی گازدار با طعم لیموناد به وزن 340 گرم وجود دارد) توانایی گلبولهای سفید خون برای مقابله با باکتریها یا از بین بردن آنها را مختل میکند. پس به سراغ شیرینکنندههای طبیعی بروید. همچنین از مصرف شیرینکنندههای مصنوعی بدون کالری مانند آسپارتام دست بکشید.
4. خواب کافی و با کیفیت داشته باشید
تاکنون به این مساله دقت کردهاید که وقتی خواب کافی ندارید به احتمال بیشتری به سرماخوردگی یا دیگر عفونتها مبتلا میشوید؟
در پژوهشی دیده شد از بین کسانی که واکسن آنفولانزا زده بودند، آنهایی که استراحت بهتری داشتند توانایی بالاتری در مقابله با آنفولانزا از خود نشان دادند. پس کمبود خواب و نداشتن خواب باکیفیت باعث افزایش ترشح هورمون استرس میشود و میزان التهاب را در بدن افزایش میدهد.
البته محققان نمیدانند خواب چطور میتواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند، اما آنچه روشن است این است که داشتن خواب کافی، که برای افراد بزرگسال بین 7 تا 9 ساعت اعلام میشود، نقش مهمی در حفظ سلامتی فرد دارد.
5. ورزش کنید
برای تقویت سیستم ایمنی بدن، یک برنامه ورزشی منظم مانند پیاده روی نیمساعته در روز داشته باشید. ورزش منظم و مداوم میتواند به سیستم ایمنی بدن در مقابله با عفونتها کمک کند.
ورزش همچنین تولید هورمونهای شادی را در بدن افزایش میدهد و به شما کمک میکند خواب بهتری داشته باشید. هر دو مورد نیز به تقویت سیستم ایمنی بدنتان کمک شایانی میکند.
ورزش باعث تناسب اندام نیز میشود. این همان چیزی است که در حفظ سلامت سیستم ایمنی بدن نقش موثری دارد.
6. اضطراب را از خود دور کنید
اضطراب بخشی از زندگی امروزی است و کمتر کسی است که با آن مواجه نشود. اما اگر دچار اضطراب مزمن هستید، باید بدانید این مساله شما را در مقابله با بیماریها آسیبپذیر میکند و احتمالا بیشتر سرما خواهید خورد.
اضطراب مزمن باعث میشود بدنتان در معرض حجم زیادی از هورمونهای اضطراب قرار بگیرد که سیستم ایمنی بدن را تضعیف میکند.
کنترل اضطراب به کاهش سطح هورمونهای اضطراب در بدن کمک میکند. همچنین با کاهش اضطراب، خواب بهتری هم خواهید داشت، این همان مسالهای است که سیستم ایمنی بدنتان را تقویت میکند.
می توانید برای کنترل اضطراب خود به سراغ راههایی چون ورزش، تمرینات مدیتیشن، استراحت، ارتباط بیشتر با افراد مثبت اندیش و مراجعه به روانشناس بروید.
7. از مصرف سیگار و الکل دست بکشید
سیگار باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن میشود و احتمال ابتلا به برونشیت و ذاتالریه را افزایش میدهد.
زیادهروی در مصرف الکل هم به سیستم ایمنی آسیب میزند و مقاومت بدن در برابر عفونتهای ریوی را کاهش میدهد.
8. در آفتاب پیادهروی کنید
نور خورشید بهترین منبع دریافت ویتامین D است. این ویتامین باعث بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن میشود زیرا به بدن کمک میکند پادتن تولید کند.
با 10 تا 15 دقیقه قدم زدن در آفتاب، نیاز بدنتان به ویتامین D تامین خواهد شد.
9. بیشتر بخندید و خوشبین باشید
حتما میدانید روحیه و طرز فکر نقش به سزایی در سلامت ما ایفا میکند. نتایج تحقیقات نشان میدهد مثبت اندیشی باعث میشود بدنمان بهتر با بیماریها مقابله کند.
پس خندیدن و خوشبینی روی روحیه تاثیر داشته و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میشود. با این کارها میزان تولید پادتنهای خون و گلبولهای سفید افزایش مییابد که وظیفهی آنها حمله به ویروسها و باکتریها و از بین بردن آنهاست. همچنین، خنده میزان پادتنهای مادهی مخاطی بینی و مجراهای تنفسی را بالا میبرد که محل ورود میکروبهاست.
آیا مصرف مکملها و داروهای گیاهی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میشود؟
همان طور که گفته شد، ویتامینهای C، E و B6 بهترین ویتامینها برای تقویت قوای دفاعی بدن هستند. اما باید بدانید بدن ما مواد مغذی را از منابع غذایی بهتر جذب میکند.
هنوز هیچ مدرک معتبری وجود ندارد که ثابت کند مکملها و داروهای گیاهی تاثیرگذاری زیادی دارند و بدن را از بیماریها حفظ میکنند. همچنین مصرف برخی مکملها و داروهایی گیاهی ممکن است عوارض جانبی به دنبال داشته باشد، خصوصا اگر قبل از جراحی یا همراه با دیگر داروها مصرف شوند.
به علاوه، در صورت ابتلا به برخی بیماریها ممکن است مصرف مکملها درست نباشد. توصیه میشود از مصرف مکملهای ویتامین E خودداری کنید، زیرا تحقیقات زیادی وجود ندارد که موثر بودن این مکمل را اثبات کند.
منبع: harvard